• صفحه اصلی
  • خدمات
    • حمل و نقل دریایی
    • حمل و نقل هوایی
    • حمل و نقل زمینی
    • حمل ترکیبی
    • انبارداری
    • حمل کالای خاص
    • انواع کانتینر
    • خدمات بیمه
    • انواع پرداخت
    • ترخیص گمرکی
    • کراس استاف
    • حمل تانکری
  • رهگیری
  • تماس
  • درباره
    • درباره مکران آریا دریا
    • سخن مدیرعامل
    • اعضای مکران
    • دریافت رزومه
  • ورود
بلاگ مکران آریا دریا
  • همه مقالات
  • حمل‌و‌نقل
    • حمل دریایی
    • حمل زمینی
    • حمل هوایی
  • تجارت
    • صادرات
    • واردات
  • اخبار
  • اقتصاد
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • همه مقالات
  • حمل‌و‌نقل
    • حمل دریایی
    • حمل زمینی
    • حمل هوایی
  • تجارت
    • صادرات
    • واردات
  • اخبار
  • اقتصاد
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
بلاگ مکران آریا دریا

خانه » آرشیو مقالات و اخبار حوزه حمل و نقل و کشتیرانی » بررسی جایگاه داوری در حل‌ و فصل اختلافات دریایی

بررسی جایگاه داوری در حل‌ و فصل اختلافات دریایی

توسط مکران
21 خرداد 1404
در اخبار
0
0
ضرورت تدوین نقشه جامع برای سازگاری با تحولات نوین دریایی

در دنیای پرشتاب تجارت جهانی، دریاها همچنان به عنوان شریان های حیاتی مبادلات بین المللی ایفای نقش می کنند.

تین نیوز |

کشتی ها در آب های آزاد، بنادر را به یکدیگر متصل می کنند، کالاها را منتقل می کنند و خدمات متنوعی را فراهم می سازند. در این میان، اختلافات ناشی از قراردادهای حمل ونقل دریایی، خسارات وارده به کالاها، تاخیر در تحویل، مسئولیت ناشی از سوانح دریایی، نجات کشتی، تصادفات و آلودگی محیط زیست همواره یکی از دغدغه های فعالان حوزه دریایی بوده است.

به گزارش    تین نیوز به نقل از روزنامه اقتصاد سرآمد، مرتضی فاخری، دکترای مدیریت بازرگانی و ارشد حمل ونقل دریایی در مطلبی اختصاصی برای این روزنامه به بررسی جایگاه داوری در حل و فصل اختلافات دریایی در عرصه های جهانی و بین المللی پرداخته است. این مطلب را در ادامه می خوانید:

تجربه نشان داده است که اختلاف در تجارت دریایی امری غیرقابل اجتناب است و هرقدر روابط پیچیده تر و منافع بزرگ تر شوند، لزوم برخورداری از سازوکاری کارآمد، منعطف و بین المللی برای حل وفصل این اختلافات بیشتر احساس می شود. در این بستر، داوری دریایی به عنوان یکی از مهم ترین شیوه های حل وفصل اختلافات، جایگاهی ویژه یافته است.

داوری دریایی نه تنها به عنوان جایگزینی برای دادگاه های ملی عمل می کند، بلکه به دلیل ویژگی های خاص خود، همچون تخصصی بودن، بی طرفی، سرعت، انعطاف و اجرای فرامرزی، توانسته است اطمینان خاطر بازیگران اصلی تجارت دریایی را فراهم کند. در اغلب قراردادهای حمل ونقل بین المللی، بند داوری به چشم می خورد و طرفین، پیشاپیش توافق می کنند که در صورت بروز اختلاف، موضوع را به یک مرجع داوری دریایی ارجاع دهند. این روند به ویژه در قراردادهایی چون چارترپارتی، بارنامه، قرارداد نجات، تعمیر کشتی و قراردادهای مربوط به عملیات بندری و خدمات دریایی مشهود است.

نقاط قوت داوری دریایی

یکی از نقاط قوت داوری دریایی، وجود نهادهای معتبر و باسابقه در سطح بین المللی است که به طور خاص برای رسیدگی به اختلافات دریایی شکل گرفته اند. نهادهایی مانند LMAA  (انجمن داوری دریایی لندن)، SCMA  (مرکز داوری دریایی سنگاپور)، CMAC  (کمیسیون داوری دریایی چین)، و HKIAC  (مرکز داوری بین المللی هنگ کنگ) به عنوان مراجعی شناخته شده، خدمات داوری تخصصی در حوزه دریایی ارائه می دهند. این نهادها با برخورداری از داوران متخصص، رویه های منظم، و پشتیبانی اداری حرفه ای، فرایند داوری را شفاف، سریع و معتبر می سازند. افزون بر این، بسیاری از این نهادها مقررات خاصی برای داوری دریایی دارند که متناسب با مقتضیات این صنعت تدوین شده اند.در کشورهایی که تجارت دریایی بخش مهمی از اقتصادشان را تشکیل می دهد، قانون گذاران نیز بسترهای حقوقی مناسبی برای حمایت از داوری فراهم آورده اند.

در این کشورها، اجرای آراء داوری خارجی به صورت سریع و بدون مانع صورت می گیرد. در سطح بین المللی نیز کنوانسیون نیویورک ۱۹۵۸ نقش کلیدی در تضمین اجرای آراء داوری ایفا می کند. این کنوانسیون که ایران نیز به آن ملحق شده است، به کشورها تعهد می دهد که آراء داوری صادرشده در سایر کشورها را به رسمیت شناخته و اجرا کنند، مگر در موارد معدودی که استثنا تلقی می شوند. در عمل، این بدین معناست که اگر طرفین یک قرارداد دریایی تصمیم بگیرند اختلاف خود را از طریق داوری بین المللی حل کنند، رأی صادرشده می تواند در بیش از ۱۶۰ کشور جهان، با پشتوانه قانونی اجرا شود.

داوری دریایی همچنین به واسطه ویژگی های انعطاف پذیر خود، توانسته است با سرعت بیشتری نسبت به دادگاه های سنتی به اختلافات رسیدگی کند. در بسیاری از موارد، طرفین این امکان را دارند که رویه های رسیدگی، مکان داوری، زبان داوری، شمار داوران و حتی انتخاب داوران را با توافق یکدیگر تعیین کنند. این امر موجب می شود داوری متناسب با نیازهای هر پرونده تنظیم شود و از اطاله دادرسی اجتناب گردد. برخلاف دادگاه های رسمی که روند آن ها ممکن است سال ها به طول انجامد، بسیاری از دعاوی داوری دریایی ظرف چند ماه به نتیجه می رسند.مسئله دیگر، محرمانه بودن داوری است. بسیاری از فعالان تجاری، به ویژه در حوزه دریایی، تمایل دارند که اختلافات خود را دور از انظار عمومی و رسانه ها حل وفصل کنند. داوری این امکان را فراهم می سازد که کلیه جلسات، مکاتبات و رأی نهایی، محرمانه باقی بمانند، مگر آن که طرفین به گونه ای دیگر توافق کرده باشند. این ویژگی، داوری را به گزینه ای جذاب برای شرکت هایی بدل کرده است که نگران آسیب های احتمالی به اعتبار تجاری خود هستند.

چالش های داوری دریایی در جهان

با این همه، داوری دریایی نیز بدون چالش نیست. هزینه های داوری در برخی موارد بالا بوده و ممکن است برای شرکت های کوچک و متوسط، به صرفه نباشد. همچنین، اگرچه آراء داوری معمولاً قابل اجرا هستند، اما در برخی کشورها، نظام قضایی هنوز به طور کامل با داوری سازگار نشده است و موانعی در روند شناسایی یا اجرای آراء ایجاد می شود. در ایران، با وجود الحاق به کنوانسیون نیویورک، در عمل هنوز زیرساخت های قضایی و آشنایی قضات با قواعد داوری دریایی در سطح مطلوبی قرار ندارد. در کنار آن، در بسیاری از قراردادهای حمل ونقل بین المللی که یکی از طرفین ایرانی است، طرف مقابل اصرار به داوری در مراکز خارجی دارد که این مسئله خود موجب خروج دعاوی از صلاحیت داوران ایرانی می شود.

یکی از چالش های دیگر، عدم آشنایی فعالان حوزه دریایی در ایران با مزایای داوری و رویه های آن است. بسیاری از شرکت های کشتیرانی، بازرگانی و خدمات بندری، یا قراردادهای خود را بدون درج شرط داوری منعقد می کنند، یا اگر هم شرط داوری می گذارند، آن را به درستی تنظیم نمی کنند. این امر در زمان بروز اختلاف، موجب پیچیدگی و اختلاف نظر در صلاحیت داوران یا نهاد مرجع می شود. از این رو، آموزش و ترویج فرهنگ داوری در میان دست اندرکاران صنعت دریایی کشور، امری حیاتی است.

از سوی دیگر، ایجاد مراکز داوری تخصصی دریایی در ایران می تواند به ارتقاء جایگاه حقوقی کشور در نظام حقوقی بین الملل کمک شایانی کند. بندر شهید رجایی، بندر امام خمینی، بندر چابهار و سایر بنادر مهم ایران، هریک می توانند پایگاهی برای داوری تخصصی باشند. در این مسیر، سازمان بنادر و دریانوردی، کانون وکلای دادگستری، اتاق بازرگانی و نهادهای آموزشی می توانند نقش کلیدی ایفا کنند. تشکیل دوره های آموزشی، تربیت داوران دریایی، برگزاری همایش های تخصصی، تدوین مقررات داوری بندری و ارائه خدمات مشاوره حقوقی، از جمله اقداماتی است که می تواند زمینه ساز توسعه داوری دریایی در کشور باشد.

در مجموع باید اذعان داشت که در دنیای امروز، اختلاف در تجارت امری طبیعی اما مدیریت آن، هنری حقوقی و استراتژیک است. داوری دریایی با بهره گیری از اصول تخصص، سرعت، بی طرفی و قابلیت اجرای جهانی، توانسته است نقش برجسته ای در حل وفصل اختلافات ایفا کند. با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران، حجم تجارت دریایی و مزیت های لجستیکی کشور، غفلت از این ابزار حقوقی مدرن، به مثابه نادیده گرفتن یک فرصت استراتژیک خواهد بود.

اگرچه مسیر توسعه داوری دریایی در ایران نیازمند اصلاحات قانونی، ارتقاء دانش حقوقی و بهبود تعاملات بین المللی است، اما پایه های آن فراهم است. آینده ای که در آن داوران ایرانی در مراکز معتبر بین المللی قضاوت می کنند و مراکز داوری بندری ایران محل رجوع شرکت های خارجی برای حل اختلافاتشان می شود، دور از ذهن نیست؛ به شرط آن که امروز، گام های درستی برداشته شود.

در پایان، فهرستی از مهم ترین نهادهای داوری دریایی فعال در جهان ارائه می شود که به طور تخصصی یا عمومی به حل وفصل اختلافات دریایی می پردازند. این مراکز به واسطه اعتبار، سابقه، ساختار سازمانی و رویه های داوری تخصصی، نقش مهمی در عرصه داوری بین المللی ایفا می کنند:

الف: نهادهای تخصصی داوری دریایی

LMAA (London Maritime Arbitrators Association)  – انگلستان

قدیمی ترین و معتبرترین نهاد داوری دریایی در جهان

مستقر در لندن

رسیدگی گسترده به اختلافات چارترپارتی، بارنامه، نجات، بیمه دریایی و ساخت کشتی

مقررات داوری مستقل  (LMAA Terms)

SCMA (Singapore Chamber of Maritime Arbitration)  – سنگاپور

مرکز تخصصی داوری دریایی در جنوب شرق آسیا

بسیار فعال در قراردادهای نفت کش ها، گاز مایع، و عملیات بندری

ساختار داوری غیرمتمرکز و انعطاف پذیر

CMAC (China Maritime Arbitration Commission)  – چین

وابسته به شورای ترویج تجارت بین الملل چین

رسیدگی به اختلافات دریایی با تمرکز بر بازارهای شرق آسیا

مقررات مستقل داوری دریایی به زبان چینی و انگلیسی

TAMARA (Transport and Maritime Arbitration Rotterdam-Amsterdam)  – هلند

مرکز داوری تخصصی دریایی و حمل ونقل در بنادر هلند

رسیدگی به اختلافات اروپایی به زبان انگلیسی یا هلندی

پشتیبانی قوی از سوی بنادر روتردام و آمستردام

FOSFA Arbitration (Federation of Oils, Seeds and Fats Associations)  – بریتانیا

داوری در حمل ونقل دریایی کالاهای کشاورزی و روغن های نباتی

مقررات دقیق با داوران متخصص در تجارت کالا

ب: نهادهای عمومی با بخش دریایی فعال

HKIAC (Hong Kong Intenational Arbitration Centre)  – هنگ کنگ

مرکز داوری عمومی با بخش فعال دریایی

محل ارجاع بسیاری از دعاوی دریایی شرق آسیا

مورد علاقه شرکت های چینی، ژاپنی و آسیای جنوب شرقی

ICC (Intenational Chamber of Commerce – Intenational Court of Arbitration)  – فرانسه

یکی از مشهورترین مراجع داوری تجاری بین المللی

هرچند تخصصی دریایی نیست، اما دعاوی پیچیده دریایی را نیز پوشش می دهد

رایج در قراردادهای بزرگ بین المللی شامل حمل ونقل و ساخت کشتی

LCIA (London Court of Intenational Arbitration)  – بریتانیا

مرجع عمومی داوری تجاری با صلاحیت در پرونده های دریایی

ساختار رسمی و روند منظم داوری

قابل استفاده برای قراردادهای بزرگ پیمانکاری دریایی

SIAC (Singapore Intenational Arbitration Centre)  – سنگاپور

مکمل  SCMA، با تمرکز بیشتر بر اختلافات تجاری کلان شامل حوزه دریایی

داوری سریع و قابل اجرا در سطح بین المللی

GAFTA Arbitration (Grain and Feed Trade Association)  – انگلستان

داوری تخصصی در حمل ونقل غلات و خوراک دام

بسیاری از دعاوی حمل ونقل با کشتی های فله بر در صلاحیت این نهاد است

ج:  نهادهای منطقه ای و در حال توسعه

EMAC (Emirates Maritime Arbitration Centre)  – امارات متحده عربی (دبی)

تاسیس شده برای تبدیل دبی به مرکز داوری دریایی خاورمیانه

تمرکز بر بازارهای خلیج فارس و آفریقا

همکاری با LMAA و ICC

JCAA (Japan Commercial Arbitration Association)  – ژاپن

مرکز داوری تجاری با تجربه در دعاوی کشتیرانی-   اغلب در قراردادهای ژاپنی با شرکت های آسیایی

TRAC (Tehran Regional Arbitration Centre)  – ایران

پتانسیل بالای داوری منطقه ای شامل اختلافات دریایی

نیازمند توسعه مقررات تخصصی دریایی و تربیت داوران حوزه دریا

بررسی آمار داوری های دریایی در مراکز داوری منتخب بین المللی (۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳)

 

بلاگ خبری مکران آریا دریا

منبع خبر

برچسب ها: تجارت دریاییداوری دریاییسوانح دریایی
اشتراک گذاری1توئیت3
پست قبلی

پایان جست‌ وجو در حادثه اسکله بندر دیر؛ فوتی‌ ها به ۴ نفر رسید

پست‌ بعدی

تداوم ورود کشتی‌ های حامل کالای اساسی به بندر شهید رجایی

مرتبط پست ها

تنگه هرمز شاهراه صادرات یک‌ پنجم نفت جهان
اخبار

تنگه هرمز شاهراه صادرات یک‌ پنجم نفت جهان

27 خرداد 1404
حادثه برای ۳ نفتکش در بندر خور فکان امارات
اخبار

حادثه برای ۳ نفتکش در بندر خور فکان امارات

27 خرداد 1404
عرضه نفتکش برای مسیر‌های خاورمیانه متوقف شد
اخبار

عرضه نفتکش برای مسیر‌های خاورمیانه متوقف شد

27 خرداد 1404
بکارگیری سوخت‌های سبز از سال ۲۰۲۸ اجباری می‌شود
اخبار

بکارگیری سوخت‌های سبز از سال ۲۰۲۸ اجباری می‌شود

26 خرداد 1404
عذرخواهی تین نیوز از نیروی دریایی مقتدر ارتش جمهوری اسلامی ایران
اخبار

ناو جاسوسی انگلیس در تور اطلاعاتی نداجا

26 خرداد 1404
چشم‌ انداز آینده اشتغال زنان در بخش دریا
اخبار

چشم‌ انداز آینده اشتغال زنان در بخش دریا

26 خرداد 1404
پست‌ بعدی
ضرورت تدوین نقشه جامع برای سازگاری با تحولات نوین دریایی

تداوم ورود کشتی‌ های حامل کالای اساسی به بندر شهید رجایی

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

توصیه شده

بنادر کشور در آماده‌ باش برای تخلیه کالاهای اساسی

بنادر کشور در آماده‌ باش برای تخلیه کالاهای اساسی

2 روز پیش
ایجاد یکپارچگی با تشکیل انجمن صنفی شاغلان دریا/ فراهم شدن امکان پیگیری حقوقی مطالبات

ایجاد یکپارچگی با تشکیل انجمن صنفی شاغلان دریا/ فراهم شدن امکان پیگیری حقوقی مطالبات

5 ماه پیش
  • همکاری با مکران
  • درخواست حذف مقاله
  • قوانین مقررات
  • راه‌های ارتباطی
  • رزومه مکران

تمامی حقوق برای مکران محفوظ است

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • همه مقالات
  • حمل‌و‌نقل
    • حمل دریایی
    • حمل زمینی
    • حمل هوایی
  • تجارت
    • صادرات
    • واردات
  • اخبار
  • اقتصاد

تمامی حقوق برای مکران محفوظ است

خوش آمدید!

به حساب خود در زیر وارد شوید

رمز عبور را فراموش کرده اید؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفا نام کاربری یا آدرس ایمیل خود را برای بازنشانی رمز عبور خود وارد کنید.

ورود به سیستم