دموراژ و دیتنشن (Demurrage & Detention) در سال‌های همه‌گیری کرونا به شدت افزایش یافت و با اینکه این هزینه‌ها در سال 2023 با کاهش مواجه شدند، همچنان بحث حول این محور در فرآیندهای مربوط به صنعت حملونقل (واردات و صادرات) زیاد است. با مکران در این مقاله همراه باشید تا یک نمای کلی از فری‌تایم، دیسپچ و این جرایم نفرت‌‌انگیز داشته باشید و بدانید که چطور از آن‌ها اجتناب کنید.
دموراژ و دیتنشن چیست؟
به طور کلی، وقتی در روند صادرات و واردات، از کانتینرها بیشتر از زمان طی شده در قرارداد استفاده می‌کنید، شما ملزم به پرداخت هزینه‌های دموراژ و دیتنشن خواهید شد و تا زمانی که کانتینرها را به خطوط کشتیرانی بازنگردانید، این جرایم روز به روز بیشتر می‌شوند. ممکن است این جریمه‌ها به مذاق صاحبان کالا خوش نیاید اما برای مالکان کانتینرها و خطوط کشتیرانی کارآمد و مفید هستند.
ده سال پیش این هزینه‌ها نادر بودند، اما امروز بسیار رایج‌اند و اختلالاتی مثل COVID-19، جنگ روسیه و اکراین، بحران کار آمریکا و… این هزینه‌ها را بیش از پیش کرده‌اند.
فری‌تایم، دموراژ و دیتنشن به زبان ساده!
ما می‌دانیم که کرییرها و خطوط کشتیرانی، کانتینرهای خود را برای حملونقل در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. برای اینکه این کانتینرها در زمان مناسب به دست آن‌ها برسد، مشتریان باید کانتینرهای اجاره شده را در مدت زمان مشخصی که به آن Free Time گفته می‌شود، بازگردانند. فری‌تایم تعیین‌کننده تعداد روزهایی است که مشتری می‌تواند از کانتینر به صورت رایگان استفاده کند. معمولا در واردات و صادرات، این زمان چیزی بین 3 تا 10 روز پس از تخلیه کانتینر از کشتی است.
اگر نتوانید کانتینرها را در فری‌تایم برگردانید، خطوط حملونقل شروع به دریافت هزینه‌های تاخیر و حق توقف (دموراژ و دیتنشن) خواهند کرد که این هزینه‌ها معمولا به صورت روزانه محاسبه می‌شوند.
دموراژ و دیتنشن باهم چه تفاوتی دارند؟
بله! از نظر مفهومی هر دو اساساً «جریمه دیرکرد» برای بازگرداندن کانتینرها هستند. اما تفاوت این دو در محل قرارگیری کانتینر در زمان تاخیر است. بگذارید ساده‌تر بیان کنیم:
اگر کانتینر در ترمینال باشد و شما تاخیر کرده باشید، باید هزینه دموراژ را پرداخت کنید اما اگر در خارج از ترمینال، کانتینر خالی به خطوط حملونقل بازگردانده نشود، شما مشمول جریمه دیتنشن خواهید شد.
در واقع دموراژ جریمه مربوط به کالا و دیتنشن مربوط به کانتینر است.
دیسپچ چیست؟
دیسپچ دقیقا نقطه مقابل دموراژ است. یعنی اگر زودتر از موعد مقرر در فری‌تایم تخلیه بار صورت بگیرد و کانتینر خالی شود، شرکت حامل مبلغی (مطابق قرارداد) به عنوان پاداش به مشتری ارائه می‌دهد که آن دیسپچ نامیده می‌شود.
بیشترین و کم‌ترین هزینه‌های دموراژ و دیتنشن در جهان
در جدول زیر بندرهایی که بالاترین هزینه دموراژ و دیتنشن را دارند، می‌بینید.
این‌ها میانگین هزینه‌های انباشته‌ای است که پس از 14 روز برای یک کانتینر استاندارد پرداخت می‌کنید. با توجه به این داده‌ها، اگر کانتینرهای شما به مدت 14 روز در نیویورک (ایالات متحده) گیر کرده باشد، باید به ازای هر کانتینر به خط حملونقل 2478 دلار بپردازید!
در جدول زیر نیز بندرهایی که پایین‌ترین هزینه جریمه دیرکرد را دارند، باهم مقایسه کرده‌ایم.
این‌ها میانگین هزینه‌های انباشته‌ای است که پس از 14 روز برای یک کانتینر استاندارد پرداخت می‌کنید. با توجه به این داده‌ها، اگر کانتینر شما به مدت 14 روز در بوسان (کره جنوبی) گیر کرده باشد، فقط باید 40 دلار به خط حمل و نقل بپردازید.
چطور از این جرایم اجتناب کنیم؟
– برای کارهای گمرکی آماده باشید
از روند گمرکی و مقررات بندر و کشور مورد نظر خودتان آگاه باشید و بدانید که چه مقدار زمان نیاز دارید تا بار خود را ترخیص کنید.
– با قوانین بندر مورد نظر آشنا باشید
برخی بنادر به محض برخورد کانتینر با زمین آن را Available اعلام می‌کنند در حالی که برخی دیگر اگر کانتینر واقعا در دسترس باشد آن را Available اعلام می‌کنند.
– فری‌تایم را کارآمدتر کنید
سعی کنید به جای پذیرش قرارداد همان‌طور که هست، با شرکت‌های حملونقل مذاکره کنید و روزهای بیشتری برای فری‌تایم درخواست کنید.
– به اطلاعات حملونقل خود دسترسی آسان داشته باشید
جمع‌آوری داده‌ها به صورت دستی و آفلاین، بسیار زمان‌بر است، اما استفاده از پلتفرم‌هایی که روند کاری را اتوماسیون و اطلاعات را ساده‌سازی می‌کنند و داده‌های ذخیره‌شده را به صورت مجازی در دسترس شما قرار می‌دهند. از این طریق شما می‌توانید برای اختلالات احتمالی در روند صادرات و واردات برنامه‌ریزی کنید و سرعت کار خود را افزایش دهید. به این ترتیب اپلیکیشن و وب‌سایت مکران آریا دریا ابزار مهمی برای جلوگیری از هزینه‌های دموراژ و دیتنشن خواهد بود.
