شمارش معکوس برای ایجاد کنسرسیوم دریایی-بندری میان ایران و روسیه آغاز شده است.
تین نیوز |
اسفندماه سال گذشته و در همایش اقتصادی خزر بود که سعید رسولی، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی کشورمان، موضوع تشکیل کنسرسیوم لجستیک دریایی خزر را از سوی جمهوری اسلامی ایران مطرح کرد. در آن نشست برای این کنسرسیوم مأموریت های متعددی احصا شد.
به گزارش تین نیوز به نقل ازروزنامه اقتصادسرآمد، مدتی بعد و در اردیبهشت ماه سال جاری و در کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه در مسکو بود که طرفین توافق کردند نشستی در ماخاچ قلعه برگزار و کنسرسیوم دریایی و بندری ایران و روسیه تشکیل شود. این نشست طی روزهای گذشته (۱۵ و ۱۶آبان ماه) برگزار شده است؛ نشستی که براساس گزارش منتشرشده از سوی سازمان بنادر و دریانوردی در آن، درخصوص تشکیل کنسرسیوم بندری-دریایی و توسعه حمل ونقل ترکیبی برای افزایش سطح مبادلات تجاری از طریق دریای خزر توافق های مهمی حاصل شده است.
به گزارش اقتصاد سرآمد، بسیاری از کارشناسان معتقدند که توسعه روابط حمل ونقلی میان دوکشور ایران و روسیه، فراتر از جنبه های اقتصادی، بخشی جدایی ناپذیر از همکاری های استراتژیک دوکشور است. با امضای پیمان جامع مشارکت استراتژیک، این روابط به عنوان ابزاری برای مقابله با فشارهای خارجی و تقویت امنیت منطقه ای عمل می کنند. به باور تحلیلگران؛ ایجاد کنسرسیوم دریایی و گسترش کریدورهای ترکیبی نه تنها تجارت میان این کشورها را تسهیل می کند، بلکه در چشم اندازی بلندتر به ثبات ژئوپلیتیکی خزر و خلیج فارس کمک خواهد کرد.
برخی فعالان اقتصادی و کارشناسان حوزه تجارت خارجی کشور نیز اعتقاد دارند که توسعه همکاری های اقتصادی میان ایران و روسیه در حوزه حمل و نقل ترکیبی در عمل می تواند الگویی برای ائتلاف های گسترده تر در اتحادیه اوراسیا باشد. در صورت اجرای درست برنامه ریزی های انجام شده ایران می تواند یک گام اساسی دیگر برای تبدیل شدن به هاب لجستیکی منطقه بردارد. این در حالی است که روسیه نیز می تواند دسترسی پایداری به بازارهای جنوبی به دست آورد.
در شرایطی که جهان با چالش های ژئوپلیتیکی و اقتصادی روبه روست، همکاری های دوجانبه میان ایران و روسیه به عنوان دوقدرت منطقه ای، به ویژه در حوزه حمل و نقل دریایی و ترکیبی، شتاب فزاینده ای گرفته است. با امضای نقشه راه همکاری حمل ونقل و ترانزیت، دوکشور بر گسترش مبادلات تجاری از طریق مسیرهای دریایی خزر و کریدور بین المللی شمال-جنوب تأکید کرده اند.
بررسی ها نشان می دهد که ایران و روسیه در سال های اخیر، تمرکز خود را بر توسعه حمل و نقل ترکیبی (دریایی-ریلی-جاده ای) معطوف کرده اند که این امر عمدتاً از طریق کریدور شمال-جنوب پیگیری می شود. در مهرماه سال جاری، سه کشور روسیه، آذربایجان و ایران برنامه ای برای افزایش حجم حمل ونقل از طریق مسیر غربی این کریدور به ۱۵میلیون تن در سال تدوین کردند. این کریدور نه تنها زمان حمل کالا از هند به اروپا را از ۴۵روز به ۲۵روز کاهش می دهد، بلکه هزینه ها را تا ۳۰درصد پایین می آورد.
رایزنی برای کنسرسیوم دریایی و توسعه حمل ونقل ترکیبی
براساس این گزارش سعید رسولی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی که برای شرکت در نشست همکاری حمل ونقل دریایی ایران و روسیه در شهر ماخاچ قلعه به روسیه سفر کرده است، با دیمیتری زویریف، معاون وزیر حمل ونقل و تاراسنکو، رئیس آژانس فدرال حمل ونقل دریایی و رودخانه ای روسیه درباره توسعه همکاری ها گفت وگو کرد.
در پایان این مذاکرات، بر ضرورت تشکیل کنسرسیوم بندری-دریایی با هدف افزایش سطح مبادلات تجاری از طریق دریای خزر تاکید شد. در این نشست همچنین توافق شد ضمن تشکیل کنسرسیوم بندری-دریایی بین دوکشور، سطح همکاری ها در زمینه حمل ونقل ترکیبی و دریایی، به موازات توسعه مبادلات از طریق ریل و جاده را نیز افزایش دهند. دوطرف همچنین توافق کردند با تقویت زیرساخت ها و رفع موانع موجود، سطح مبادلات از طریق دریای خزر را به بیش از پنج میلیون تن در سال افزایش دهند.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی همچنین در گفت وگو با «ایرنا» اعلام کرد که مقامات جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در ماخاچ قلعه درباره ایجاد کنسرسیوم دریایی مشترک گفت وگو خواهند کرد. «رسولی» ادامه داد: طرفین توافق کردند که نشستی در ماخاچ قلعه برگزار و کنسرسیوم دریایی و بندری ایران و روسیه تشکیل شود. مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی اظهار داشت: این پیشنهاد، مورد موافقت طرف روس قرار گرفت. معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین خاطرنشان کرد: این کنسرسیوم بخش های مختلفی را شامل می شود و با رویکرد هم افزایی بخش های غیردولتی دوکشور -هم در حوزه بار و هم مسافر و گردشگری- آغاز به کار خواهد کرد.
اهمیت حمل ونقل دریایی ایران و روسیه
در ماه های اخیر مقامات حمل ونقلی ایران و روسیه در سطوح وزارتخانه ای و سازمان های بندری درباره افزایش سطح همکاری ها و تشکیل «کنسرسیوم بندری-دریایی» به توافق اولیه رسیده اند. گزارش ها حاکی است که طرفین موافقت کرده اند کنسرسیومی مشترک با هدف همگرایی بنادر، شرکت های کشتیرانی و اپراتورهای لجستیکی دوکشور تشکیل شود تا جریان بار و مسافر در مسیرهای دریایی و ترکیبی افزایش یابد و ظرفیت های ترانزیتی در حاشیه دریای خزر و مسیرهای شمال-جنوب تقویت شود.
ایران با دسترسی به خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر و شبکه ریلی و جاده ای رو به جنوب و شمال و روسیه با دسترسی وسیع به بنادر شمالی، دریای خزر و سیستم ریلی ترانس-سیبری، می توانند مسیرهای شمال-جنوب و کریدورهای مکملی را ایجاد کنند که ریسک و هزینه های زنجیره تأمین را کاهش می دهد. این ظرفیت در بلندمدت می تواند نقش ایران را به عنوان هاب ترانزیتی منطقه ای تقویت کرده و برای روسیه مسیرهای جدید صادرات و واردات فراهم کند.
تحلیلگران بر این باورند؛ افزایش همکاری های دوجانبه، از جمله ایجاد کنسرسیوم های حمل ونقلی و مالیاتی میان اپراتورها، امکان تسهیل مراودات اقتصادی در قالب راهکارهای جایگزین (نقدشوندگی با ارزهای محلی، بیمه های جایگزین و شبکه های بانکی موازی) را افزایش می دهد.
همچنین توسعه بنادر، ایجاد مراکز لجستیکی و توسعه حمل ونقل ترکیبی می تواند فرصت های سرمایه گذاری و اشتغال در استان های ساحلی ایران را ارتقای دهد؛ جایی که برنامه های دولت چهاردهم بر توسعه متوازن ساحلی تأکید دارد. در چنین شرایطی بهره گیری از ظرفیت بنادر جنوبی ایران برای تخلیه بارهای ورودی روسیه (از طریق کریدورهای داخلی و شبکه ریلی) می تواند زمان حمل را کوتاه کند و گزینه ای رقابتی با مسیرهای کشتیرانی غربی فراهم سازد.
جایگاه کنسرسیوم دریایی
مشترک کجاست؟
تشکیل کنسرسیوم دریایی مشترک میان ایران و روسیه و توسعه همکاری های حمل ونقلی ترکیبی، در صورت مدیریت هوشمندانه، می تواند یک نقطه عطف راهبردی برای هر دوکشور باشد: ایران می تواند نقش هاب ترانزیتی منطقه ای را تقویت کند و از ظرفیت بنادر خود بهره برداری بیشتری ببرد؛ روسیه نیز به مسیرهای جدید انتقال کالا و تنوع بخشی به شبکه صادرات و واردات دست خواهد یافت.
این همکاری، علاوه بر منافع اقتصادی، وجه راهبردی و ژئوپلیتیک دارد؛ چراکه دوکشور ظرفیت های جغرافیایی و فنی را ترکیب می کنند تا تاب آوری زنجیره های تأمین خود را افزایش دهند و وابستگی به مسیرهای تحت فشار سیاسی را کاهش دهند. در حوزه حمل ونقل ترکیبی، توافق با روسیه برای تشکیل نیروی کار مشترک و راه اندازی «پنجره واحد دیجیتال» برای تسهیل ترخیص کالا امضا شده است.
همچنین پروژه راه آهن رشت-آستارا با مطالعات مهندسی مشترک پیش می رود که این امر کریدور شمال-جنوب را تکمیل می کند. در اقتصاد دریامحور، همکاری با همسایگان مانند پاکستان برای تقویت زنجیره تأمین دریایی و لجستیکی گسترش یافته، با تمرکز بر شیلات، گردشگری و تجارت. این برنامه ها با هدف دستیابی به رشد ۲۰درصدی در ظرفیت بنادر تا پایان سال ۲۰۲۵ طراحی
شده اند.
بلاگ خبری مکران آریا دریا
