الگوبرداری از دیپلماسی دریایی عمان

کشتی بادبانی «شباب عمان» با حضور در بنادر جهان، سفیر فرهنگی این کشور شده است. حالا این پرسش مطرح است: آیا ایران با پیشینه غنی دریانوردی خود می تواند با ساخت کشتی «جوانان ایران»، نمادی جدید از دیپلماسی فرهنگی خود را به جهان معرفی کند؟

تین نیوز |

بهروز عباس‌زاده :

اخیراً وقتی طبق عادت ولگردی های نوین خود (شما بفرمایید وبگردی) که آن را با رصد فضای فرهنگی بین المللی آمیخته ام متوجه شگرد جذاب دیپلماسی فرهنگی کشور عمان شدم جایی که در پهنه بیکران عرصه آبی دریا، جایی که تاریخ با امواج در هم می آمیزد، یک کشتی بادبانی، با شکوهی، که پرچم کشور عمان را حمل می کند.

این شناور، شباب عمان ۲ نام دارد که بسیار فراتر از یک کشتی آموزشی صرف برای نیروی دریایی سلطنتی عمان است هر چند مالکیت آن در دست نیروی دریایی این کشور است. این کشتی، تبلور یک میراث چند هزار ساله دریانوردی، یک سفیر فرهنگی پویا، و پیام آور صلح و دوستی در بنادر سراسر جهان است. داستان «شباب عمان ۲»، داستان ملتی است که دریا در شریان های تاریخشان جاری است؛ از سفرهای افسانه ای سندباد تا امپراتوری دریایی قدرتمند در قدیم. در این نوشتار که حاصل رصد اخیر من از فضای فرهنگی کشورهای همسایه است قصد دارم، روایتی مکفی از این نماد ملی را ارائه دهم ؛ از تاریخچه نسل اول آن گرفته تا مأموریت های جهانی و تأثیر آن بر روابط بین المللی و هویت نسل جوان عمان و البته در آخر پیشنهادی برای بهره برداری هرچه بیشتر از این ایده اجرایی شده توسط عمان را ارائه خواهم داد.

کشتی شباب عمان 2″ height=”438″ src=”https://cdn.tinn.ir/servev2/0Aq6PSrp0I22/hhF3zQUm1m4,/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C+%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D8%A8+%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86+2.jpg” width=”700″ loading=”lazy”/>

میراثی که از نو زاده شد؛ از شباب عمان ۱ تا شباب عمان ۲

برای درک اهمیت «شباب عمان ۲»، باید به سرآغاز این حماسه در چهار دهه پیش بازگشت.

داستان این سفیر دریایی در سال ۱۹۷۷ و با درایت پادشاه سابق عمان، قابوس بن سعید، آغاز شد. او که به اهمیت احیای روحیه دریانوردی در میان جوانان عمانی واقف بود، دستور به خدمت گرفتن یک کشتی بادبانی آموزشی را صادر کرد. کشتی ای که برای این منظور انتخاب شد، پیش از آن زندگی پرماجرایی داشت. این شناور که در سال ۱۹۳۶ ساخته شده بود، در ابتدا «کاپیتان اسکات» نام داشت و به عنوان یک کشتی آموزشی برای جوانان بریتانیایی فعالیت می کرد.

با پیوستن این کشتی به ناوگان نیروی دریایی سلطنتی عمان، این کشتی با نام جدید شباب عمان (جوانان عمان) هویتی تازه یافت. برای ۳۷ سال، این کشتی پیشکسوت، اقیانوس ها را درنوردید و بنادر زیادی را به خود دید و هزاران کارآموز نظامی را بر عرشه خود آموزش داد. «شباب عمان ۱» نه تنها مهارت های دریانوردی، بلکه مفاهیم نظم، کار گروهی و استقامت را به جوانان آموخت.

این کشتی در طول دوران خدمت خود به یکی از شناخته شده ترین و محبوب ترین شرکت کنندگان در مسابقات بین المللی کشتی های بادبانی تبدیل شد.

تولد شباب عمان ۲

با گذشت زمان و فرسودگی طبیعی کشتی اول، نیاز به یک جانشین شایسته که بتواند این میراث را با قدرت بیشتری ادامه دهد، احساس شد. این بار، عمان تصمیم گرفت تا شناوری بزرگ تر، مدرن تر و باشکوه تر بسازد که نمادی از عمان نوین باشد.

ساخت «شباب عمان ۲» به کارخانه کشتی سازی مشهور «دامن» سپرده شد. بدنه فولادی آن در رومانی ساخته شد و سپس برای تجهیزات نهایی و نصب دکل ها به هلند منتقل گردید. طراحی آن الهام گرفته از کشتی های بادبانی سریع قرن نوزدهم موسوم به «کلیپر» است که به سرعت و زیبایی شهرت داشتند. در سال ۲۰۱۴، این کشتی رسماً به نیروی دریایی سلطنتی عمان تحویل داده شد و پس از سفری باشکوه، برای اولین بار در بندر مسقط پهلو گرفت تا فصل جدیدی از دیپلماسی فرهنگی – دریایی عمان را آغاز کند.

برخلاف ظاهر کلاسیک، این کشتی به مدرن ترین تجهیزات ناوبری و ارتباطی مجهز است. از سیستم های موقعیت یاب جهانی (GPS) و رادارهای پیشرفته گرفته تا سیستم های اطفاء حریق خودکار و قایق های نجات مدرن، همه چیز برای تضمین بالاترین سطح ایمنی در سفرهای طولانی اقیانوسی طراحی شده است. با این حال، روح دریانوردی سنتی همچنان در آن زنده است و به کارآموزان، کار با ابزار ناوبری با ستارگان و نقشه های کاغذی نیز آموزش داده می شود تا پیوند با دانش نیاکان خود را حفظ کنند.

کشتی شباب عمان 2″ height=”467″ src=”https://cdn.tinn.ir/servev2/iaoBJ8d3kpFM/hhF3zQUm1m4,/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C+%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D8%A8+%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86+2.jpg” width=”700″ loading=”lazy”/>

مأموریتی چندوجهی؛ فراتر از آموزش نظامی

اگرچه مأموریت بنیادین (شباب عمان ۲) تربیت نسل آینده افسران نیروی دریایی است، اما اهداف آن بسیار گسترده تر و در هم تنیده اند.

آکادمی شناور رهبری

عرشه کشتی یک کلاس درس عملی برای کارآموزان است. آنها در شرایط واقعی با چالش های دریا دست و پنجه نرم می کنند. صعود از دکل های مرتفع برای باز و بسته کردن بادبان ها، نگهبانی در شیفت های شبانه روزی، کار با طناب های سنگین در هوای طوفانی و زندگی در فضایی محدود، درس هایی از شجاعت، اعتماد به نفس، مسئولیت پذیری و کار تیمی به آنها می آموزد که در هیچ کلاس تئوری دیگری یافت نمی شود. این کشتی می تواند کارخانه ای برای ساختن رهبرانی باشد که قادرند تحت فشار تصمیمات حیاتی بگیرند.

سفیر فرهنگی و دیپلماتیک

«شباب عمان ۲» یک سفیر فرهنگی سیار است. هرگاه در بندری پهلو می گیرد، به یک نمایشگاه زنده از فرهنگ، تاریخ و هنر عمان تبدیل می شود. رویدادهای «روز باز کشتی» به هزاران نفر از مردم محلی اجازه می دهد تا بر عرشه قدم بگذارند و با مهمان نوازی عمانی ها آشنا شوند. نمایشگاه های داخلی، صنایع دستی، لباس های سنتی، عطر کندر و قهوه عمانی را به نمایش می گذارند. این تعامل مستقیم، تصویری مثبت و ماندگار از عمان در اذهان عمومی جهان ایجاد می کند و به تقویت روابط دیپلماتیک کمک شایانی می نماید.

پل دوستی میان ملت ها

این کشتی در سفرهای خود که اغلب تحت عنوان «پل های دوستی و صلح» انجام می شود، کارآموزانی از کشورهای دیگر را نیز میزبانی می کند. این جوانان با ملیت ها و فرهنگ های مختلف، در کنار یکدیگر زندگی و کار می کنند و در این فرآیند، یاد می گیرند که تفاوت ها را درک کرده و به یکدیگر احترام بگذارند. این تجربه، بذرهای دوستی و تفاهم بین المللی را در قلب نسل آینده می کارد.

سفرهای حماسی و جوایز جهانی

از زمان آغاز به کار، «شباب عمان ۲» سفرهای طولانی و مهمی را به انجام رسانده است:

سفر به اروپا (۲۰۱۵): اولین سفر بزرگ کشتی که بنادری در دریای بالتیک و شمال اروپا را پوشش داد و با استقبال گسترده ای روبرو شد.

سفر به شبه قاره هند و آسیای جنوب شرقی (۲۰۱۸): این سفر با هدف تقویت روابط تاریخی عمان با کشورهای این منطقه انجام شد.

سفر به دور اروپا (۲۰۱۹): یکی از طولانی ترین سفرها که شامل عبور از دریای مدیترانه، اقیانوس اطلس، دریای شمال و بازگشت از طریق دریای سرخ بود و جوایز متعددی را برای کشتی به ارمغان آورد.

برنامه هایی برای سفرهای بین قاره ای به آمریکا نیز در دستور کار قرار دارد تا پیام صلح عمان را به آن سوی اقیانوس اطلس نیز برساند.

در طول این سفرها، «شباب عمان ۲» با شرکت در مسابقات کشتی های بادبانی، میراث پرافتخار نسل قبلی خود را ادامه داده است. این کشتی توانسته است بارها جایزه دوستی بین المللی را از آن خود کند که نشان دهنده تعهد عمیق خدمه آن به اصول برادری و همکاری بین المللی است. این جایزه، بیش از هر عنوان دیگری، بیانگر موفقیت کشتی در تحقق مأموریت دیپلماتیک خود است.

کشتی شباب عمان 2″ height=”466″ src=”https://cdn.tinn.ir/servev2/oZv8v96jywwI/hhF3zQUm1m4,/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C+%D8%B4%D8%A8%D8%A7%D8%A8+%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%86+2.jpg” width=”700″ loading=”lazy”/>

زندگی بر امواج؛ روایتی از عرشه

زندگی بر عرشه «شباب عمان ۲» ترکیبی منحصر به فرد از سنت های دریایی و نظم نظامی است. روز با مراسم برافراشتن پرچم آغاز می شود. کارآموزان به سه گروه نگهبانی تقسیم می شوند و به صورت چرخشی مسئولیت های کشتی را در تمام ۲۴ ساعت شبانه روز بر عهده دارند.

یکی از هیجان انگیزترین و در عین حال چالش برانگیزترین وظایف، کار بر روی دکل هاست. کارآموزان با استفاده از تجهیزات ایمنی، تا ارتفاع بیش از ۵۰ متری از سطح دریا بالا می روند تا بادبان ها را تنظیم کنند. این کار نه تنها نیازمند قدرت بدنی و شجاعت است، بلکه اعتماد کامل به هم تیمی ها را می طلبد. در این ارتفاع، با منظره ای بی کران از اقیانوس در زیر پا، کارآموزان درس هایی عمیق از غلبه بر ترس و محدودیت های خود می آموزند.

فضای محدود کشتی، افراد را به همکاری و احترام متقابل وادار می کند. صرف غذا در سالن مشترک، تمیز کردن فضاهای عمومی و شرکت در کلاس های آموزشی، همگی به تقویت روحیه جمعی کمک می کنند.

خلاصه اینکه این کشتی تنها یک کشتی نیست؛ بلکه روح یک ملت است که بر آب ها شناور است. این کشتی، نمادی زنده از پیوند عمیق عمان با دریا و تجلی اراده این کشور برای ایفای نقشی سازنده در عرصه جهانی است. هر بادبانی که برافراشته می شود، هر بندری که در آن پهلو گرفته می شود و هر جایزه دوستی که کسب می گردد، داستانی از غرور، صلح و امید را روایت می کند.

اما بهره برداری از این ایده برای کشور عزیز خودمان: یعنی راه اندازی کشتی بادبانی آموزشی «جوانان ایران» برای دیپلماسی فرهنگی و دریایی

الهام گیری از میراث دریانوردی ایرانی

ایران با سابقه ای بیش از هزار سال در دریانوردی خلیج فارس و دریای عمان، از دوران هخامنشیان تا امپراتوری صفوی، می تواند ایده موفق عمان در کشتی شباب عمان را ایرانیزه کند. این طرح، یک کشتی بادبانی مدرن آموزشی را به عنوان نماد ملی، سفیر فرهنگی و ابزار دیپلماتیک معرفی می کند تا هویت دریایی ایران را احیا، جوانان را تربیت و روابط بین المللی را تقویت کند.

مثلاً می توان از ظرفیت های داخلی بهره برداری کرد ساخت بدنه و تجهیزات توسط شرکت صدرا (صنایع دریایی ایران) و سازمان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران انجام شود. طراحی الهام گرفته از کشتی های سنتی ایرانی اما با فناوری مدرن. کشتی می تواند با ظرفیت ۱۰۰ کارآموز، دکل های بلند برای بادبان ها و فضاهای نمایشگاهی برای فرهنگ ایرانی تجهیز شود.

برای پوشش هزینه ها نیز می توان از جذب سرمایه های برندهای ایرانی از طریق اسپانسری بهره برد. در مقابل، برندها در نمایشگاه های کشتی تبلیغ شوند و محصولاتشان (مانند فرش ایرانی، زعفران یا صنایع دستی) در بنادر خارجی معرفی گردد، که این امر گردش مالی ایجاد می کند.

مأموریت های چندوجهی

آموزش نظامی و رهبری: تحت نظارت نیروی دریایی ارتش، با تمرکز بر جوانان توانمند. برنامه شامل مهارت های دریانوردی سنتی، کار تیمی در شرایط سخت و آموزش های زیست محیطی برای حفاظت از خلیج فارس و…می توان انجام داد . این کشتی به عنوان آکادمی شناور، مدیران آینده را پرورش می دهد.

دیپلماسی فرهنگی: سفرهای بین المللی تحت عنوان «پل های دوستی ایرانی» به بنادر اروپا، آمریکا، آسیای جنوب شرقی و آفریقا. میزبانی کارآموزان خارجی برای تبادل فرهنگی، برگزاری رویدادهای روز باز کشتی با نمایش ادبیات فارسی (مانند شاهنامه خوانی ) و مهمان نوازی ایرانی (چای و شیرینی اصیل ایرانی ). این امر تصویر مثبت ایران را ترویج و روابط اقتصادی را تقویت می کند.

*کارشناس روابط فرهنگی بین المللی

بلاگ خبری مکران آریا دریا

منبع خبر