به گزارش تین نیوز به نقل از روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، براساس گزارش مدرن دیپلماسی؛ باوجود تمام مزایای طبیعی، بخش دریایی پاکستان کم استفاده و سهم آن در اقتصاد ملی محدود است. این کشور، عمدتاً به کشاورزی برای پیشبرد پیشرفت اقتصادی خود متکی است.
این وابستگی شدید به منابع زمین، همراه با مقیاس رشد بی سابقه جمعیت انسانی، از یک سو موجب سرکوب رشد اقتصادی و از سوی دیگر کاهش منابع زمینی شده است.برای استفاده مؤثر از پتانسیل ملی دریایی، همواره نیاز به احیای بخش دریایی پاکستان در راستای دستیابی به تاب آوری اقتصادی احساس شده است. نخست وزیر پاکستان اخیراً مجموعه ای از اصلاحات پیشنهادشده در گروه ویژه برای نوسازی بخش دریایی پاکستان را تأیید کرده است.
هدف ابتکارات تصویب شده افزایش کارایی و رقابت پذیری بخش های مختلف در حوزه دریایی خواهد بود. هسته اصلی این اصلاحات، ایجاد اداره بندر دریایی پاکستان است.اگرچه قوانین مربوط به آن در حال توسعه است، اما پس از عملیاتی شدن کامل، به عنوان یک نهاد حاکمیتی متمرکز وظیفه تسهیل و نظارت بر عملیات بندری در سراسر کشور را بر هده خواهد داشت. ایجاد این نهاد بر مسائل حاکمیتی طولانی مدت در بخش دریایی غلبه خواهد کرد. این ابتکار یک جهش بزرگ به جلو است که حاکمیت دریایی پاکستان را با استانداردهای بین المللی همسو و راه را برای افزایش کارایی عملیاتی و متعاقباً تحکیم اعتماد سرمایه گذاران باز می کند.
اقدامات برنامه ریزی شده از سوی پاکستان
بنادر پاکستان از جمله بندر کراچی، بندر قاسم و بندر گوادر، مسئول تجارت دریایی کشور بوده و بنابراین به عنوان محرک های اصلی اقتصاد ملی عمل می کنند. با این حال، به دلیل مشکلات متعدد، از پتانسیل واقعی این بنادر استفاده نشده است. دولت در تلاش برای دستیابی به اهداف استراتژیک و افزایش ظرفیت عملیاتی و کارایی بنادر، تصمیمات مهمی اتخاذ کرده است. تا ۳۰ژانویه ۲۰۲۵، مدیران عامل حرفه ای برای نظارت بر فعالیت های بنادر منصوب خواهند شد.
برای ارتقای آموزش و مهارت نیروی کار بندری، تاییدیه موسسه آموزش کارگران بندری مطابق با دستورالعمل های دفتر بین المللی کار اعطا شده است. ابتکارات دیگر مانند بازنگری طرح جامع بنادر ملی، استانداردسازی تعرفه ها و کاهش زمان ترخیص به ۴ تا ۵روز نیز با هدف بهبود کارایی تجارت انجام می شود. به طور مشابه، معرفی راه حل های دیجیتال مانند سیستم پنجره واحد پاکستان و اسکنرهای بازرسی غیرنفوذی رویه های گمرکی را مدرن، تاخیرها را کاهش و شفافیت را تضمین می کند.
برای افزایش عمق قابل کشتیرانی، گنجاندن شناورهای تجاری با جابه جایی سنگین و افزایش ظرفیت حمل بار، لایروبی را می توان در کراچی و قاسم انجام داد. این امر باعث جذب کشتی های باری بیشتر و بزرگتر می شود که کالاها را بین مسیرهای تجاری اصلی در اقیانوس هند و بنادر منطقه ای کوچک تر انتقال می دهند. بنابراین برای افزایش ظرفیت ترانشیپ هر دو بندر، تدوین طرح های لایروبی برآورد شده است.
تاکید بر توسعه صنعت کشتی سازی
پاکستان برای انجام تجارت دریایی به طور عمده به شرکت های حامل با پرچم خارجی متکی است. شرکت ملی کشتیرانی پاکستان در حال حاضر ناوگانی متشکل از ۱۲کشتی حامل پرچم ملی را اداره می کند که در مقایسه با سایر کشورهای دریایی منطقه، رقمی ناچیز است. برای نوسازی و گسترش ناوگان، برنامه هایی برای معرفی یک مدل جدید و خصوصی سازی بالقوه طراحی شده است. برای نمونه، کارخانه کشتی سازی و مهندسی کراچی قرار است مشوق های مالیاتی برای پروژه های کشتی سازی محلی دریافت کند که این امر ظرفیت کارخانه کشتی سازی ارتقا خواهد یافت.
این کارخانه در حال حاضر تنها واحد کشتی سازی در پاکستان است و بیشتر روی ساخت کشتی های دریایی برای نیروی دریایی پاکستان و آژانس امنیت دریایی کشور متمرکز شده است. به موازات آن، کارخانه کشتی سازی و مهندسی کراچی همچنین با بخش های تجاری تعامل دارد و با همکاری نهادهای دولتی مختلف، کشتی های خدماتی را برای حمایت از زیرساخت های داخلی و پروژه های لجستیکی فراهم کرده است.
علاوه بر این، مقامات بندری مانند KPT و PQA نیز برای ساخت و نگهداری تجهیزات ضروری، از جمله یدک کش و کشتی های لایروبی، به KS&EW متکی هستند. در آینده، کارخانه کشتی سازی و مهندسی کراچی یک کشتی کانتینری ۱۱هزار تنی برای شرکت ملی کشتیرانی پاکستان خواهد ساخت، اما KS&EW تا آنجا که به اندازه کشتی و تولید همزمان چندین کشتی فعال بوده، دارای محدودیت های ظرفیت است. بنابراین، با ارتقای لازم در زیرساخت ها، بهبود تحقیق و توسعه، ادغام اتوماسیون، مشوق های مالیاتی و حمایت از سیاست، KS&EW می تواند صنعت کشتی سازی داخلی را احیا و وابستگی به تاسیسات خارجی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
احیای یارد گدانی
علاوه بر کشتی سازی، اصلاحاتی برای بازیافت کشتی ها نیز اعلام شده است. یارد کشتی شکن گدانی زمانی پیشروترین یارد کشتی شکن در جهان بود، اما به دلیل عدم توسعه زیرساخت ها، نبود وجود تجهیزات و شیوه های مدرن شکستن کشتی، استانداردهای ضعیف ایمنی انسانی و عدم رعایت مقررات ایمنی محیط زیست، بهره وری کارخانه های کشتی سازی در سال های اخیر به طور قابل توجهی کاهش یافته است. با شناخت پتانسیل آن، دولت در نظر دارد یک مرکز بازیافت سبز در گدانی، مطابق با کنوانسیون هنگ کنگ ایجاد کند.
هدف از این طرح ها احیای صنعت برای ایجاد درآمد اقتصادی و تسهیل دسترسی مواد اولیه برای سایر صنایع است. به عنوان مثال، تقاضای داخلی فولاد پاکستان بیش از ۷.۳میلیون تن در سال و تولید داخلی تنها ۳.۸میلیون تن است. احیای گدانی می تواند این شکاف را پر و ضمن ایجاد اشتغال، مواد اولیه صنعت ساختمان را تامین کند.
توجه ویژه به توسعه بخش شیلات
علاوه بر زیرساخت های دریایی، بخش شیلات پاکستان نیز توسعه نیافته و سهم آن در تولید ناخالص ملی کمتر از یک درصد است. صادرات غذاهای دریایی پاکستان به دلیل عدم رعایت چندین مقررات زیست محیطی، دسترسی به بازارهای غربی را محدود کرده است. اگرچه صنعت غذاهای دریایی شامل صید و آبزی پروری در سال گذشته ۵۳۴میلیون دلار درآمد صادراتی داشته، اما ظرفیت صادراتی آن بیش از یک میلیارد دلار است. صید بی رویه، شیوه های قدیمی و زیرساخت های ناکافی پتانسیل آن را محدود کرده است.
برنامه پنج ساله توسعه شیلات که اخیراً تصویب شده، با ابتکاراتی مانند پرورش میگوی خوشه ای و ترویج پرورش گونه های پرسود ماهی، بر ارتقا و گسترش مشاغل داخلی آبزی پروری متمرکز است. انتظار می رود این اقدامات باعث افزایش صادرات، افزایش امنیت غذایی و ایجاد فرصت های شغلی در مناطق ساحلی شود. علاوه بر این، اتخاذ شیوه های ماهیگیری پایدار و تکنیک های مدرن آبزی پروری می تواند انطباق با استانداردهای بین المللی را تضمین و پاکستان را قادر می سازد تا به بازارهای اروپا، ایالات متحده و خاوردور دسترسی پیدا کند.
نتیجه گیری
توسعه بخش دریایی پاکستان برای دستیابی به تاب آوری اقتصادی و باز کردن پتانسیل های بکر این کشور بسیار مهم است. با نوسازی زیرساخت ها، تسهیل حکمرانی، انجام نوآوری و همسویی سیاست ها با استانداردهای بین المللی، این بخش می تواند به عنوان سنگ بنای رشد اقتصادی ظاهر شود. اصلاحات اخیر اعلام شده توسط دولت، گام های جدی در این راستاست. با وجود این، ابتکارات بعدی در آینده برای بهره برداری موثر از پتانسیل ملی دریایی به شیوه ای پایدار مورد نیاز است. تنها در این صورت پاکستان می تواند خود را به عنوان یک قدرت دریایی منطقه ای محوری قرار دهد.
بلاگ خبری مکران آریا دریا
