۱۹ چالش پیش روی مدیریت جریان کالا، اطلاعات و خدمات بنادر کدامند؟
تین نیوز |
لجستیک بندری به مجموعه فعالیت ها و فرآیندهایی گفته می شود که به مدیریت جریان کالا، اطلاعات و خدمات در یک بندر کمک می کند. این نوع لجستیک نقش کلیدی در بهبود کارایی بنادر، کاهش هزینه ها و افزایش رقابت پذیری اقتصادی دارد.
به گزارش تین نیوز به نقل از اقتصاد سرآمد، مرتضی فاخری، دکتری مدیریت راهبردی و کارشناس ارشد حمل و نقل دریایی در مقاله ای اختصاصی برای این نشریه به بررسی چالش ها و راهکارهای مرتبط با حوزه آموزش های لجستیک بندری پرداخته است که بخش اول این نوشتار را در ادامه می خوانید:
لجستیک بندری یکی از کلیدی ترین بخش های زنجیره تأمین جهانی است که نقش مهمی در تسهیل تجارت بین المللی و رشد اقتصادی ایفا می کند. آموزش این حوزه نیازمند رویکردی جامع، به روز و عملی است. همچنین، آموزش لجستیک بندری، که نقش حیاتی در بهینه سازی زنجیره تأمین و حمل ونقل دریایی ایفا می کند، با چالش های متعددی مواجه است. برای ارتقای آموزش در حوزه لجستیک بندری و به طور کلی لجستیک، می توان از چندین رویکرد و پیشنهادات موثر استفاده کرد. این پیشنهادات به بهبود کیفیت آموزشی، همگام سازی با فناوری های روز، و ایجاد هم افزایی میان صنعت و آکادمی کمک خواهد کرد. در ادامه توضیحاتی دقیق تر درباره مشکلات و راهکارهای مرتبط ارائه می شود. این مشکلات می توانند به موارد زیر تقسیم شوند:
۱. کمبود تخصص و نیروی کار ماهر
بسیاری از افرادی که وارد حوزه لجستیک بندری می شوند، فاقد آموزش های تخصصی هستند. این موضوع به دلایل زیر رخ می دهد:
• نبود برنامه های جامع آموزشی: در بسیاری از کشورها، دوره های آکادمیک محدودی در زمینه لجستیک بندری وجود دارد.
• آشنایی ناکافی با فناوری های نوین: با ورود فناوری هایی مانند حمل ونقل خودکار، مدیریت هوشمند انبارها، و استفاده از داده های کلان (Big Data)، نیروی انسانی آموزش دیده در این حوزه کم است.
• نبود دوره های چندرشته ای: لجستیک بندری به ترکیبی از دانش مدیریت، مهندسی، فناوری اطلاعات، و اقتصاد نیاز دارد که اغلب به طور مستقل آموزش داده می شوند.
• نبود برنامه های آموزشی تخصصی و به روز مرتبط با لجستیک بندری.
• عدم آشنایی دانشجویان و کارکنان با فناوری ها و نرم افزارهای پیشرفته لجستیکی.
راهکار: طراحی و اجرای دوره های آموزشی میان رشته ای که مهارت های فنی و مدیریتی را با هم ترکیب کنند. همکاری با شرکت های فناوری برای معرفی نرم افزارها و سیستم های جدید به دانشجویان.
۲. زیرساخت های ناکافی آموزشی
• فقدان شبیه سازهای پیشرفته: بنادر مدرن از تجهیزات پیچیده ای مانند جرثقیل های خودکار، سیستم های حمل و نقل هوشمند، و کشتی های بزرگ استفاده می کنند. اما بسیاری از مراکز آموزشی ابزارهای شبیه سازی این فناوری ها را ندارند.
• ارتباط ناکافی با صنعت و صنایع بندری: دانشگاه ها و مراکز آموزشی اغلب دسترسی به اطلاعات و فناوری های به روز بنادر را ندارند و نمی توانند نیازهای واقعی صنعت را پاسخ دهند.
راهکار: ایجاد مراکز تحقیقاتی و شبیه سازی بندری در دانشگاه ها. انعقاد تفاهم نامه های همکاری میان دانشگاه ها و بنادر برای تبادل دانش و تجهیزات.
۳. عدم تناسب محتوای آموزشی با نیازهای صنعت
برنامه های آموزشی در برخی کشورها تمرکز زیادی بر مباحث تئوریک دارند و مهارت های عملی دانشجویان را تقویت نمی کنند. این عدم تناسب می تواند منجر به مشکلات زیر شود:
• فارغ التحصیلان با فرآیندهای عملیاتی بنادر آشنا نیستند.
• کارفرمایان مجبور به سرمایه گذاری مجدد در آموزش نیروی کار جدید می شوند.
• تمرکز بیش ازحد بر نظریات آکادمیک و غفلت از مهارت های عملی.
• نبود دوره های کارآموزی کاربردی در بنادر.
راهکار: طراحی دوره های کارآموزی طولانی مدت در بنادر. ادغام پروژه های عملی و چالش های واقعی در برنامه های درسی.
۴. چالش های فناوری و نوآوری
فناوری به سرعت در حال تحول است و بنادر هوشمند و دیجیتال در حال جایگزین شدن با روش های سنتی هستند. برخی مشکلات مرتبط عبارت اند از:
• عدم آشنایی با فناوری های جدید: مانند استفاده از بلاک چین در رهگیری محموله ها یا هوش مصنوعی برای پیش بینی تقاضا.
• کمبود آموزش در زمینه امنیت سایبری: که برای بنادر دیجیتال حیاتی است.
• سرعت بالای تغییرات فناوری در حوزه لجستیک و عدم تطابق محتوای آموزشی با پیشرفت ها.
• نبود آموزش های مرتبط با فناوری های مدرن مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا (IoT) و بلاک چین در مدیریت بندری.
راهکار: برگزاری دوره های تخصصی در زمینه فناوری های نوین لجستیک. استفاده از کارگاه های آموزشی آنلاین برای دسترسی بیشتر به دانش فناوری.
۵. مشکلات مدیریتی و ساختاری
• نبود سیاست های حمایتی از آموزش: بسیاری از دولت ها برنامه های جامع برای توسعه نیروی کار متخصص در لجستیک بندری ندارند.
• نبود هماهنگی بین المللی: کشورهای مختلف استانداردها و روش های متفاوتی برای آموزش دارند که باعث مشکلات در همکاری های جهانی می شود.
• ضعف در سیاست گذاری برای توسعه آموزش لجستیک بندری.
• نبود همکاری بین المللی برای تبادل تجربیات آموزشی.
راهکار: تدوین سیاست های ملی برای توسعه لجستیک بندری و تخصیص بودجه آموزشی. همکاری با سازمان های بین المللی مانند IMO برای استانداردسازی آموزش ها.
۶. محدودیت های مالی
تجهیزات پیشرفته، اساتید متخصص، و فناوری های آموزشی هزینه بر هستند. این موضوع به ویژه در کشورهای در حال توسعه یک چالش عمده محسوب می شود.
• عدم تأمین بودجه کافی برای توسعه برنامه های آموزشی.
• هزینه های بالای تجهیزات و فناوری های مورد نیاز برای آموزش.
راهکار: جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی برای توسعه مراکز آموزشی. برگزاری دوره های آنلاین کم هزینه برای گسترش دسترسی.
۷. چالش های فرهنگی و اجتماعی
• کمبود آگاهی عمومی: بسیاری از مردم نقش لجستیک بندری در اقتصاد را نمی دانند، بنابراین جذب نیروهای بااستعداد به این حوزه دشوار است.
• عدم تساوی جنسیتی: در برخی مناطق، حضور زنان در این صنعت محدود است.
• ناآگاهی عمومی از اهمیت لجستیک بندری در اقتصاد ملی.
• محدودیت در پذیرش زنان در برخی نقش های کلیدی این حوزه.
راهکار: برگزاری کمپین های آگاهی بخش درباره اهمیت لجستیک بندری. تشویق و حمایت از حضور زنان در این صنعت از طریق برنامه های آموزشی و شغلی.
۸. کمبود محتوای آموزشی بومی سازی شده
آموزش های لجستیک بندری اغلب بر اساس استانداردهای بین المللی طراحی می شوند که ممکن است با نیازهای محلی یا قوانین خاص هر کشور هماهنگ نباشد.
راهکار: بومی سازی دوره های آموزشی بر اساس الزامات قانونی، فرهنگی، و اقتصادی کشورها. تدوین کتب درسی و منابع آموزشی که به مسائل خاص بنادر محلی می پردازند.
۹. نبود آموزش های مدیریتی برای مدیران بندری
• لجستیک بندری نه تنها به مهارت های فنی بلکه به مهارت های مدیریتی و برنامه ریزی استراتژیک نیاز دارد.
راهکار: برگزاری دوره های مدیریتی در حوزه هایی مانند تحلیل داده، مدیریت ریسک، و توسعه پایدار در بنادر. استفاده از نمونه های موفق بین المللی در آموزش.
۱۰. کمبود برنامه های آموزشی دیجیتال و آنلاین
• دسترسی به آموزش برای افرادی که در مناطق دور از مراکز بندری زندگی می کنند دشوار است.
راهکار: ایجاد پلتفرم های آنلاین برای ارائه آموزش های مربوط به لجستیک بندری. طراحی دوره های خودآموز و کارگاه های مجازی برای فراگیران در سراسر کشور.
۱۱. بومی سازی محتوای آموزشی
• بیشتر منابع آموزشی لجستیک بندری به صورت جهانی و بر اساس استانداردهای بین المللی طراحی شده اند، که ممکن است با نیازها و شرایط خاص هر کشور یا بندر هم خوانی نداشته باشند.
راهکار: طراحی و تدوین کتب درسی، منابع آموزشی و برنامه های درسی خاص برای هر کشور و حتی هر بندر، با در نظر گرفتن قوانین محلی، چالش های اقتصادی، و ویژگی های محیطی. آموزش مباحثی چون چالش های محیط زیستی در بنادر، تجارت محلی، و قوانین منطقه ای که می تواند برای دانشجویان و کارکنان بندری مفید باشد.
۱۲. گسترش آموزش های عملی و کارآموزی
• اغلب دوره های آموزشی به ویژه در سطح دانشگاهی بیشتر نظری هستند و دانشجویان از کار عملی و تجربی دور می مانند.
راهکار: ایجاد دوره های کارآموزی اجباری در بنادر برای دانشجویان، به طوری که آنها در حین تحصیل تجربه عملی کسب کنند. برگزاری کارگاه های عملی در محیط های بندری که به دانشجویان امکان استفاده از تجهیزات واقعی بندری را می دهد. همکاری نزدیک میان بنادر و دانشگاه ها برای طراحی دوره های مشترک که شامل بخش های عملی و نظری باشد.
۱۳. آموزش فناوری های نوین
• سرعت تحولات فناوری در لجستیک بندری بالا است و کارکنان ممکن است از این تحولات عقب بمانند.
راهکار: ارائه دوره های آموزشی برای فناوری های نوین مانند هوش مصنوعی (AI)، اینترنت اشیا (IoT)، بلاک چین، و اتوماسیون بندری. معرفی فناوری های جدید از طریق دوره های آنلاین و کارگاه های تخصصی برای مدیران و کارکنان بندری. استفاده از شبیه سازهای نرم افزاری برای آموزش کار با تجهیزات مدرن بندری.
۱۴. توسعه آموزش های آنلاین و دیجیتال
• دسترسی محدود به آموزش های تخصصی به ویژه در کشورهایی که منابع آموزشی محدودی دارند.
راهکار: راه اندازی دوره های آنلاین و وبینارهای تخصصی برای افرادی که امکان دسترسی به آموزش های حضوری را ندارند. ایجاد پلتفرم های آموزشی دیجیتال که شامل ویدئوهای آموزشی، مقالات، و دوره های آنلاین در زمینه لجستیک بندری باشد. آموزش از راه دور برای کارکنان بندری از طریق برنامه های آموزشی موبایلی و پلتفرم های آموزش الکترونیکی.
۱۵. ارتباط مؤثر بین صنعت و دانشگاه
• شکاف میان آموزش و نیازهای واقعی صنعت باعث شده است که فارغ التحصیلان به مهارت های عملی لازم مجهز نباشند.
راهکار: ایجاد شراکت های استراتژیک میان بنادر، شرکت های حمل ونقل، و دانشگاه ها برای طراحی برنامه های آموزشی که نیازهای عملی و واقعی صنعت را پوشش دهد. دعوت از کارشناسان صنعتی برای برگزاری وبینارها و کارگاه های آموزشی در دانشگاه ها. برگزاری دوره های کوتاه مدت برای کارکنان و مدیران بندری با هدف به روزرسانی مهارت ها و دانش فنی.
۱۶. آموزش به روز در زمینه مسائل زیست محیطی و پایداری
• بنادر و حمل ونقل دریایی تأثیرات قابل توجهی بر محیط زیست دارند، اما بیشتر برنامه های آموزشی به این موضوع توجه نمی کنند.
راهکار: طراحی دوره های تخصصی در زمینه مدیریت پسماندها، کاهش آلایندگی، و پایداری در لجستیک بندری. آموزش تکنیک های مدیریت محیط زیست و مقررات بین المللی در زمینه حمل ونقل دریایی به ویژه در خصوص کنوانسیون های IMO و قوانین زیست محیطی.
۱۷. ایجاد مراکز تحقیقاتی و توسعه در بنادر
• بسیاری از بنادر به طور مستقل از دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی عمل می کنند و از آخرین دستاوردهای علمی بی اطلاع هستند.
راهکار: راه اندازی مراکز تحقیقاتی و توسعه در بنادر که به طراحی و پیاده سازی فناوری های نوین در عملیات بندری بپردازند. تشویق به پژوهش های مشترک بین دانشگاه ها و بنادر برای بهبود فرآیندهای لجستیکی و کاهش هزینه ها.
۱۸. آموزش مدیران و کارشناسان اجرایی بندری
• مدیران بندری به طور معمول نیاز به آموزش های تخصصی در زمینه مدیریت منابع انسانی، مدیریت ریسک، تحلیل داده ها و مدیریت بحران دارند.
راهکار: طراحی دوره های مدیریت اجرایی ویژه برای مدیران بنادر به منظور تقویت مهارت های رهبری و مدیریت عملیات. برگزاری دوره های تخصصی در زمینه مدیریت ریسک و تحلیل داده های کلان برای تصمیم گیری های بهتر در بنادر.
۱۹. توسعه ظرفیت آموزشی در کشورهای در حال توسعه
• در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، زیرساخت های آموزشی در زمینه لجستیک بندری ضعیف است.
راهکار: ایجاد مراکز آموزشی بین المللی در کشورهایی که بنادر بزرگی دارند ولی ظرفیت آموزشی محدود است. جذب سرمایه گذاری خارجی و استفاده از مشاوران بین المللی برای بهبود سطح آموزش در این کشورها.
همکاری بین بخشی راه حل مشکلات لجستیکی بنادر
حل این مشکلات مستلزم همکاری نزدیک میان دولت ها، صنایع بندری، دانشگاه ها، و سازمان های بین المللی است. با سرمایه گذاری در آموزش، بهبود زیرساخت ها، و به روز کردن محتوای آموزشی، می توان نیروی انسانی متخصص و ماهری برای این صنعت کلیدی تربیت کرد که به بهره وری بنادر و اقتصاد جهانی کمک کند. با بهبود این چالش ها، می توان نیروی انسانی ماهر و متخصص برای مدیریت لجستیک بندری تربیت کرد و در نتیجه به ارتقای بهره وری و رقابت پذیری این صنعت کمک کرد.
با پیاده سازی این پیشنهادات و ارتقای زیرساخت های آموزشی، می توان به بهبود کیفیت آموزش در حوزه لجستیک بندری دست یافت و نیروی انسانی متخصص و آماده به کار تربیت کرد. این امر باعث افزایش بهره وری و رقابت پذیری بنادر و به طور کلی صنعت حمل ونقل دریایی خواهد شد.
راهکارهای پیشنهادی: ایجاد ارتباط قوی تر میان دانشگاه ها و شرکت های بندری برای طراحی برنامه های مشترک آموزشی. سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت های آموزشی و فناوری. برگزاری دوره های کوتاه مدت عملی و کارگاه های آموزشی تخصصی. استفاده از اساتید و مشاوران بین المللی برای به روزرسانی محتوا. توسعه سیاست های تشویقی برای جذب نیروی کار جوان به این حوزه.
راهکارهای موفق جهانی
بررسی برخی نمونه های بین المللی نشان می دهد که چگونه می توان آموزش لجستیک بندری را بهبود بخشید:
۱. سنگاپور: مرکز نوآوری لجستیک بندری
• استفاده از فناوری های پیشرفته مانند هوش مصنوعی و بلاک چین برای آموزش.
• ایجاد مراکز آموزشی در نزدیکی بنادر برای دسترسی آسان دانشجویان به امکانات عملی.
۲. هلند: دانشگاه دلفت و بندر روتردام
• همکاری نزدیک دانشگاه ها با بندر روتردام برای طراحی دوره های آموزشی کاربردی.
• استفاده از شبیه سازهای پیشرفته و آزمایشگاه های بندری برای آموزش.
۳. چین: بنادر هوشمند
• تمرکز بر آموزش فناوری های هوشمند مانند رباتیک و تحلیل داده های کلان.
• برگزاری دوره های فشرده برای مدیران بندری در زمینه مدیریت پیشرفته.
بلاگ خبری مکران آریا دریا
