پنج کشور غالب در صنعت کشتی سازی در سال ۲۰۲۵
۱. چین
چین بی تردید بزرگ ترین کشور کشتی ساز جهان است و انتظار می رود این موقعیت را در سال ۲۰۲۵ و سال های آتی حفظ و تقویت کند.
سلطه چین ناشی از در دسترس بودن نیروی کار گسترده و ماهر، یارانه ها و حمایت های دولتی، سیاست های صنعتی قوی، سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه و گسترش سریع ظرفیت کشتی سازی است.
در سال ۲۰۲۴، کشتی سازان چینی سفارش ساخت ۴۶.۴۵ میلیون تن CGT (تناژ جبرانی ناخالص) را دریافت کردند که معادل ۷۰٪ از سهم بازار جهانی بود.
کارخانه های کشتی سازی چینی تا ۳ تا ۴ سال آینده ظرفیت شان پر شده است و تا پایان ۲۰۲۸ هیچ ظرفیتی خالی برای سفارش جدید وجود ندارد.
پکن در سفارش های جدید برای نفت کش ها، کشتی های کانتینری و فله برها پیشتاز است و تمرکز فزاینده ای بر کشتی های با ارزش بالا و کشتی های سبز دارد؛ به طوری که در سال ۲۰۲۴، ۷۸.۵٪ از سفارش های سوخت جایگزین را به خود اختصاص داده است.
شرکت های برجسته در صنعت کشتی سازی چین شامل China State Shipbuilding Corporation (CSSC)، New Times Shipbuilding و Yangzijiang Shipbuilding Group هستند.
چین نه تنها هر ساله بر تعداد کشتی های تولیدی خود می افزاید، بلکه بر نوآوری فناورانه و توسعه پایدار نیز تمرکز دارد و در زمینه مواد جدید، فناوری های دیجیتال در کارخانه های کشتی سازی و توسعه کشتی های خودران و دوستدار محیط زیست به شدت سرمایه گذاری کرده است.
اگرچه تعرفه های آمریکا بر کشتی های ساخت چین، اندکی باعث کاهش سفارش ها در نیمه نخست ۲۰۲۵ شده، اما ظرفیت عظیم و سبد محصولات متنوع چین، رهبری این کشور را همچنان تضمین می کند. توانایی چین در ساخت انواع کشتی ها، مزیت رقابتی عمده ای برای آن فراهم کرده است.
۲. کره جنوبی
کره جنوبی به ساخت کشتی های با ارزش بالا و فناوری پیشرفته شهرت دارد.
در سال ۲۰۲۴، شرکت های کشتی سازی کره ای ۱۰.۹۸ میلیون CGT سفارش دریافت کردند، که معادل تقریباً ۱۷٪ از سهم بازار جهانی است.
شرکت های برجسته در این صنعت شامل HD Korea Shipbuilding & Offshore Engineering، Hanwha Ocean و Samsung Heavy Industries هستند.
کره جنوبی در ساخت کشتی های حمل LNG، نفت کش های غول پیکر (VLCC) و کشتی های کانتینری بزرگ پیشتاز است و در حال سرمایه گذاری در کشتی های حمل آمونیاک و LPG نیز می باشد.
این کشور بر فناوری های نوین LNG، سامانه های هوش مصنوعی در کشتی، طراحی های آماده برای ذخیره و جذب کربن (CCS-ready) تمرکز دارد.
علیرغم رقابت شدید با چین، تمرکز کره جنوبی بر کشتی های پیچیده و سرمایه گذاری در فناوری های سبز جایگاه آن را تثبیت کرده است. هرچند کمبود نیروی کار چالشی جدی است، اما تمرکز بر پروژه های با حاشیه سود بالا، مزیت رقابتی آن را حفظ می کند.
۳. ژاپن
ژاپن برای چندین دهه، به ویژه در دهه های ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰، در کشتی سازی برتری مطلق داشت و تقریباً نیمی از تناژ کشتی های جدید جهان را تولید می کرد.
با وجود اینکه همچنان بازیگری جهانی است، اما اکنون در رتبه سوم پس از چین و کره جنوبی قرار دارد.
ژاپن تمرکز خود را به ساخت کشتی های با ارزش افزوده بالا، مانند فله برهای سبز و کشتی های با فناوری پیشرفته معطوف کرده و دیگر صرفاً بر حجم تولید رقابت نمی کند.
در حال حاضر، ژاپن در حال بررسی فناوری هایی نظیر کشتی های خودران و سایر نوآوری های پیشرفته است تا مزیت رقابتی خود را حفظ کند.
در سال ۲۰۲۴، دفتر سفارشات کشتی سازی ژاپن به ۸.۳۸ میلیون CGT رسید که معادل ۱۳٪ از سهم جهانی است. این کشور در ساخت کشتی های LNG، LPG، یخچال دار و حمل خودرو تخصص دارد.
دولت ژاپن هدف گذاری کرده تا ظرفیت کشتی سازی خود را دو برابر کرده و سهم خود در سفارشات جهانی را تا سال ۲۰۳۰ به ۲۰٪ افزایش دهد.
این طرح شامل ساخت کارخانه کشتی سازی دولتی و ادغام شرکت های خصوصی مانند ادغام احتمالی Imabari Shipbuilding و Japan Marine United (JMU) است.
در سال ۲۰۲۵، تمرکز ژاپن بر افزایش کیفیت، نوآوری در کشتی های دوستدار محیط زیست (مانند کشتی های حمل خودرو با سوخت LNG) و افزایش بهره وری است.
اگرچه چالش هایی مانند پیر بودن نیروی کار و کمبود نیروی انسانی همچنان وجود دارد، اما ابتکارات دولت و ادغام بخش خصوصی در جهت ارتقاء جایگاه ژاپن در بخش های خاص و با ارزش بالا مؤثر واقع شده است.
۴. فیلیپین
موقعیت جغرافیایی فیلیپین و خط ساحلی گسترده اش به این کشور اجازه می دهد که سالانه تعداد زیادی کشتی را بسازد یا تعمیر کند. تمرکز اصلی این کشور بر ساخت نفت کش، فله بر و کشتی های کانتینری برای صادرات است.
صنعت دریایی فیلیپین از سرمایه گذاری خارجی چشمگیری بهره مند شده، به ویژه از شرکت هایی مانند Hanjin، Tsuneishi و Austal که در این کشور فعالیت دارند.
کشتی سازی های متوسط و بزرگ این کشور قابلیت ساخت انواع مختلفی از کشتی ها را دارند. در کنار صادرات، بخش کشتی سازی و تعمیرات داخلی فیلیپین نیز فعال است.
طبق گزارش UNCTAD در سال ۲۰۲۴، فیلیپین به عنوان یکی از پنج کشور برتر کشتی ساز جهان معرفی شد و ۸۰۵,۹۳۸ GT تولید داشت.
در سال ۲۰۲۴، کشتی سازی های فیلیپینی ۴٪ بیشتر از سال قبل کشتی ساختند و در مجموع ۵۰۶ فروند کشتی داخلی تولید شد.
در حال حاضر، این کشور علاوه بر فله برها، به ساخت کشتی های ماهیگیری، کشتی های مسافری، یدک کش ها و نفت کش های کوچک تا متوسط نیز مشغول است.
دستمزد پایین نیروی کار و موقعیت راهبردی در آسیا، مزایای رقابتی کلیدی برای این کشور محسوب می شود.
دولت فیلیپین نیز به طور فعال در تلاش است تا ظرفیت کشتی سازی را افزایش داده و زمینه ورود شرکت های خارجی را به کشور فراهم کند تا ضمن افزایش اشتغال، توان تولید نیز تقویت شود.
۵. ویتنام
صنعت کشتی سازی ویتنام طی سال های اخیر رشد قابل توجهی داشته و هم بازار داخلی و هم بازارهای خارجی را هدف گرفته است. دولت با ارائه مشوق های مالیاتی و یارانه ای از این صنعت حمایت می کند.
سرمایه گذاری خارجی، به ویژه از اروپا و کره جنوبی، نقش مؤثری در توسعه این بخش داشته است. ویتنام همچنین در زمینه بهبود زیرساخت های دریایی و احداث کشتی سازی ها سرمایه گذاری کرده است.
ظرفیت سالانه کشتی سازی داخلی ویتنام ۳.۵ میلیون تن برای ساخت کشتی های باری جدید است.
در سال ۲۰۲۴، این کشور رشد خوبی در ساخت و تحویل کشتی های تخصصی داشت.
ویتنام هدف دارد تا تا سال ۲۰۳۰ بین ۰.۸٪ تا ۰.۹٪ از تولید جهانی کشتی را به خود اختصاص دهد و تمرکز آن بر کشتی های باری عمومی، کشتی های کانتینری، کشتی های LPG و سایر کشتی های خدماتی است.
اگرچه با چالش هایی مانند زیرساخت فرسوده و وابستگی به واردات مواجه است، اما مزایایی همچون نیروی کار ارزان و تلاش های دولتی در جهت بومی سازی و ارتقاء فناوری، رشد آینده این کشور را تضمین می کند.
نتیجه گیری
در سال ۲۰۲۵، صنعت جهانی کشتی سازی عمدتاً تحت سلطه چین، کره جنوبی، ژاپن و اقتصادهای نوظهوری مانند فیلیپین و ویتنام خواهد بود. این صنعت در حال گذار بزرگی به سمت کشتی های سازگار با محیط زیست، اتوماسیون بیشتر و فناوری های هوشمند کارخانه ای است. در حالی که قدرت های سنتی این صنعت همچنان نوآور باقی مانده اند، ظهور بازیگران جدید، نشان دهنده پویایی و تحول مداوم این بخش است.
بلاگ خبری مکران آریا دریا