جدا از مشکلات روزمره‌ای که معلولان مانند سایر افراد جامعه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، مشکلات مختص این قشر، زندگی نرمال را برای آنان به آرزوی دست‌نیافتنی تبدیل کرده است. یکی از این مشکلات راه ناهموار سفر برای آنها است. در همین زمینه، کامران عاروان، مدیرعامل جامعه معلولان بر این باور است که اکثریت معلولان دور سفر رفتن را خط قرمز کشیده‌اند چرا که وسایل حملونقل عمومی برای آنان مناسب‌سازی نشده است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ترابران، شعار «معلولیت، محدودیت نیست» سالی یک‌بار به مناسبت روز جهانی معلولان روی بنرهای تبلیغاتی نوشته می‌شود یا مسئولان در سخنرانی‌های پر رنگ‌ولعاب خود از این شعار استفاده می‌کنند، اما واقعیت حکایت دیگری دارد؛ حکایتی که نشان‌می‌دهد معلول جسمی و حرکتی حتی اگر توان مالی سفر را داشته‌باشد باید قید آن را بزند چرا که در حملونقل زمینی، ریلی و حتی هوایی یا جایی برای آنان نیست یا اگر امکاناتی فراهم شده، کافی نیست!
مصائب سفر زمینی
در روزگاری که تورم هزینه‌های زندگی معمولی را بسیار بالا برده است بسیاری از خانواده‌ها تلاش می‌کنند سفر زمینی از طریق اتوبوس را جایگزین سفرهای پرهزینه‌تر کنند اما معلولان از همین امکانات ساده بی‌بهره مانده‌اند و از همان ابتدا باید دور سفر با اتوبوس را خط بکشند.
بررسی‌ها نشان‌می‌دهد اتوبوس‌های بین شهری به هیچ‌عنوان برای افراد دارای معلولیت، مخصوصاً معلولان ویلچرنشین مناسب‌سازی نشده و فرد دارای معلولیت در صورتی که بخواهد تنهایی به سفر برود، به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند از اتوبوس استفاده کند.
کامران عاروان، مدیرعامل جامعه معلولان بر این موضوع مهر تایید می‌زند و به ترابران می‌گوید: «حملونقل عمومی برای سفرهای برون‌شهری برای افراد دارای معلولیت کلاً تعطیل است. یک اتوبوس برون‌شهری برای حمل ویلچر مناسب پیدا نمی‌شود. هیچ اتوبوسی نیست که بتواند فرد ویلچری را سوار کند. من همه پایانه‌ها را گشته‌ام، اصلاً چنین چیزی تعریف نشده است!»
به گفته مدیرعامل جامعه معلولان؛ افراد معلول به‌ویژه آن دسته از معلولان که از ویلچر استفاده می‌کنند باید دور سفر با اتوبوس را خط بکشند.
قطارهای که جایی برای معلولان ندارد
اما قطار! قطار هم وضع چندان بهتری از اتوبوس‌های برون‌شهری ندارد و معلولان جسمی و حرکتی امکان استفاده از قطار را برای سفر ندارند. راهروهای تنگ واگن قطار، برای حرکت صندلی‌های چرخدار مناسب نیست و ویلچری مناسب حرکت در این مسیر تعبیه نشده است! حتی فکری برای قرار دادن یک رمپ ساده در قطار برای سوار یا پیاده شدن افراد معلول نشده است. سرویس‌های بهداشتی داخل قطار نیز به هیچ‌عنوان قابل استفاده برای آنان نیست.
عاروان نیز از این مسئله گلایه دارد و می‌گوید: وضعیت قطارهای بین شهری هم مانند اتوبوس‌هاست و این وسیله حملونقل عمومی که برای استفاده معلولان هم باشد، عملاً برای این قشر از جامعه کارایی ندارد و آنان مجبورند سفر هوایی را جایگزین سفرهای زمینی کنند که هزینه‌های زیادی به این قشر از جامعه تحمیل می‌شود.»
سفر هوایی؛ ممکن اما همچنان سخت و گران
او می‌افزاید: «وضعیت سفر با هواپیما گرچه هنوز برای افراد دارای معلولیت ایده‌آل نیست اما امکان‌پذیر هست، البته هزینه زیادی دارد.»
عاروان به قانون حمایت از حقوق معلولان که در بخشی از آن بر نیم‌بها بودن بلیت هواپیما، قطار و اتوبوس تأکید شده اشاره می‌کند و می‌گوید: «قرار بود بلیت هواپیما برای معلولان نیم‌بها شود اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است و شرکت‌ها به بهانه واگذاری به بخش خصوصی این قانون را اجرا نمی‌کنند. فقط یکی از شرکت‌های هواپیمایی این قانون را اجرا می‌کند آن هم عملاً برای معلولان تاکنون عایدی نداشته چون آن‌قدر بلیت کم است که عملاً بلیتی نمی‌ماند که بخرند.»
به‌جز مشکل بالا بودن هزینه بلیت هواپیما که مدیرعامل جامعه معلولان آن را به‌عنوان مشکل این قشر برای سفر هوایی عنوان می‌کند، حتی اگر فرد معلول دارای توان مالی برای خرید بلیت هواپیما باشد اما این وسیله هوایی برای استفاده آنان مناسب‌سازی نشده است و شاید تنها مزیت آن نسبت به سایر وسایل‌نقلیه، تعبیه کردن مسیر اختصاصی سوارشدن افراد توانیاب با استفاده از بالابر به هواپیما است. با این حال، همچنان در طول سفر، افراد معلول از امکان استفاده از سرویس بهداشتی محروم هستند. گرچه ممکن است این مسئله در کنار سایر مشکلاتی که این قشر دارند ساده به نظر برسد، اما برای بخشی از این افراد موضوع مهمی است و باعث شده قید سفر هوایی را هم بزنند.
عاروان تأکید می‌کند که باید زیرساخت‌ها برای حملونقل معلولان فراهم شود تا این قشر بتوانند نسبتا عادی زندگی کنند.
راه ناهموار سفر برای معلولان
