به گزارش گروه بین‌الملل مانا، این طرح، توسعه مناطق خاور دور روسیه، قطب شمال و شمال غربی را در اولویت قرار می‌دهد. این مناطق به عنوان قطب‌های محوری برای تقویت روابط اقتصادی خارجی و گسترش فرصت‌های صادراتی در نظر گرفته می‌شوند. اما رویکرد جدید مستقیماً با تغییر محیط ژئوپلیتیکی و فشار تحریم‌های مداوم بر روسیه مرتبط است. با دسترسی محدود به بنادر اروپایی، مسکو بر تنوع‌بخشی به مسیر‌های تجاری خود و ایجاد زنجیره‌های لجستیکی جدید با محوریت بازار‌های آسیا و غرب آسیا تمرکز دارد.
قرار است فاز نخست این تأسیسات تا سال ۲۰۲۷ به بهره‌برداری برسد که نشان‌دهنده سرعت بلندپروازانه آن است. پروژه‌های کلیدی در این مرحله شامل پایانه کارخانه مکانیکی کشتی بالتیک در سن پترزبورگ با ظرفیت ۵ میلیون تن است که جریان رو به رشد بار در منطقه بالتیک را مدیریت خواهد کرد. همچنین، در بندر «سابتا» در شبه جزیره یامال، یک ترمینال بزرگ برای انتقال گاز مایع (LPG) و میعانات گازی با ظرفیت ۹.۷ میلیون تن به بهره‌برداری خواهد رسید که نقش مهمی در گسترش لجستیک انرژی و دسترسی به بازار‌های فروش جدید ایفا خواهد کرد.
در سرزمین پریمورسکی نیز دو تأسیسات جدید در بندر پوزیت راه‌اندازی خواهد شد: یک پایانه فله با ظرفیت ۱۰ میلیون تن و یک پایانه کانتینر با ظرفیت ۵۰۰ هزار TEU. این پروژه‌ها به حلقه‌های مهمی در ادغام روسیه با اقتصاد‌های منطقه آسیا و اقیانوسیه تبدیل خواهند شد که حجم تجارت دوجانبه به طور پیوسته در حال رشد است.
در سال ۲۰۲۸، پنج پروژه مهم برای راه‌اندازی برنامه‌ریزی شده‌اند. بزرگترین آنها ترمینال زغال سنگ Coalstar در بندر وستوچنی با ظرفیت پیش‌بینی شده ۱۷ میلیون تن خواهد بود که صادرات زغال سنگ به کشور‌های آسیایی از جمله چین، کره جنوبی و ژاپن را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. سایر پروژه‌ها شامل یک پایانه چند منظوره در پوک، چوکوتکا، با ظرفیت ۱.۹۶ میلیون تن؛ یک پایانه تخصصی برای محموله‌های شیمیایی مایع و کود در «اوست-لوگا» با ظرفیت ۸ میلیون تن؛ یک پایانه کانتینری در ولادی‌وستوک با ظرفیت ۳۲۲.۹۰۰ TEU؛ و پایانه «نیکولسکوی» در بندر «پتروپاولوفسک-کامچاتسکیی» با ظرفیت ۱۵۰۰۰ تُن است. این تأسیسات برای پشتیبانی از تجارت خارجی و توزیع محموله‌های داخلی طراحی شده‌اند.
در سال ۲۰۲۹، تمرکز این برنامه شدیدا به خاور دور روسیه معطوف خواهد شد. در این راستا، سه پروژه بزرگ تکمیل خواهند شد:
پروژه اول، پایانه کارخانه متالورژی پریمورسکی با ظرفیت ۲.۱ میلیون تن؛
پروژه دوم، پایانه زغال سنگ بندر الگا در وانینو با ظرفیت ۳۰ میلیون تن؛
پروژه سوم، پایانه نفتی بندر دریایی آرورا در سرزمین پریمورسکی با ظرفیت ۱۰ میلیون تن؛ که برای تضمین تحویل پایدار نفت و فرآورده‌های نفتی به بازار‌های آسیایی اهمیت دارد.
در سال ۲۰۳۰، فاز دوم ترمینال زغال سنگ آرورا به بهره‌برداری خواهد رسید که ۲۵ میلیون تن به ظرفیت آن می‌افزاید. علاوه بر این، یک ترمینال چند منظوره در اوست-لوگا با ظرفیت ۲۴.۳ میلیون تن و یک پایانه غلات در ویسوتسک با ظرفیت ۴ میلیون تن راه‌اندازی خواهند شد. این تأسیسات پتانسیل صادراتی روسیه را هم برای منابع انرژی و هم برای محصولات کشاورزی به طور قابل توجهی گسترش خواهند داد.
اخیراً، منطقه قطب شمال به عنوان یک اولویت راهبردی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. در سال ۲۰۳۲، یک مجتمع بزرگ حمل‌و‌نقل LNG با ظرفیت ۲۰.۴ میلیون تن در خلیج اورا در بندر مورمانسک فعالیت خود را آغاز خواهد کرد. این پروژه صادرات گاز طبیعی مایع را به بازار‌های آسیایی و اروپایی افزایش می‌دهد و انعطاف‌پذیری بیشتری را در بحبوحه تغییر پویایی انرژی جهانی فراهم می‌کند. همچنین، تحولات قطب شمال برای گسترش مسیر دریای شمال که پتانسیل تبدیل شدن به جایگزینی کامل برای خطوط کشتیرانی سنتی مانند کانال سوئز را دارد، حیاتی است.
مرحله نهایی این برنامه در سال ۲۰۳۶ با تکمیل یک پایانه نفتی دریایی در خلیج اولیس، ولادی وستوک، با ظرفیت ۵۵۰ هزار تن به اوج خود خواهد رسید. این تأسیسات عنصر کلیدی راهبردی بلندمدت برای تبدیل «پریموری» به عنوان یک قطب اصلی در تجارت جهانی انرژی خواهد بود.
این طرح علاوه بر ساخت ظرفیت‌های جدید، شامل نوسازی گسترده تأسیسات موجود نیز می‌شود. در سال ۲۰۲۹، ارتقاء پایانه «وانینوترانسوگول» در بندر وانینو تکمیل و پس از آن نوسازی پایانه زغال سنگ «دالتانسوگول» در سال ۲۰۳۰ انجام خواهد شد. این اقدامات توسعه‌ای، در مجموع ۴۰ میلیون تن به ظرفیت افزوده و صنعت صادرات زغال سنگ روسیه را به طور قابل توجهی تقویت خواهد کرد. تا سال ۲۰۲۸، بازسازی آب‌بند‌های مجتمع آبی «گورودتس» در نزدیکی «نیژنی نووگورود» و ساخت مجتمع آبی «باگایفسکی» در رودخانه «دن» نیز برنامه‌ریزی شده است. این پروژه‌ها در راستای بهبود لجستیک داخلی، کاهش فشار بر شریان‌های اصلی ترانزیت ریلی و جاده‌ای و تضمین توزیع متعادل جریان بار ضروری هستند.
در مواجهه با تحریم‌ها، روسیه ناگزیر به توسعه راه‌حل‌های لجستیکی جدیدی است. گسترش تأسیسات در سرزمین پریمورسکی و چوکوتکا به این کشور اجازه می‌دهد تا نقش خود را به عنوان تأمین‌کننده اصلی مواد اولیه و کالا‌های نهایی به منطقه آسیا و اقیانوسیه تقویت کند. همزمان، نوسازی بنادر در مناطق بالتیک و مورمانسک به جبران بخشی از کاهش جریان‌های تجاری اروپا کمک و یک شبکه لجستیکی مقاوم و انعطاف‌پذیر ایجاد می‌کند که قادر به سازگاری با تغییرات ژئوپلیتیکی است.
طبق برآورد‌های کارشناسان، اجرای این طرح، ظرفیت کل توان عملیاتی بنادر روسیه را بیش از ۱۰۰ میلیون تن افزایش خواهد داد. این امر به عنوان محرک قدرتمندی برای توسعه صنایع مرتبط، از جمله کشتی‌سازی، متالورژی و مهندسی حمل‌و‌نقل، عمل خواهد کرد. همچنین، این برنامه ده‌ها هزار شغل در مناطق ساحلی ایجاد و به توسعه اجتماعی-اقتصادی آنها کمک فراوان خواهد کرد.
این طرح تازه تصویب شده نه تنها پاسخی به چالش‌های جهانی کنونی بوده، بلکه طرحی آینده‌نگر برای رشد بلندمدت نیز است. در واقع، روسیه در حال ایجاد نقشه جدیدی از ارتباطات دریایی خود در راستای چرخش رویکردی به سمت شرق است. در سال‌های آینده، خاور دور و قطب شمال این ظرفیت را دارند تا به گره‌های کلیدی در شبکه‌های تجارت جهانی تبدیل شوند و به این کشور استقلال راهبردی و انعطاف‌پذیری بیشتری در مواجهه با بحران‌های بین‌المللی بدهند. بنابراین، توسعه گسترده زیرساخت‌های بندری به عنوان سنگ بنای راهبردی روسیه برای تقویت حاکمیت اقتصادی و سیاسی خود مطرح می‌شود.
منبع: تارنمای نیوز آذربایجان
بلاگ خبری مکران آریا دریا
