در سی و سومین نشست مجمع سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) قطعنامهای علیه فدراسیون روسیه با عنوان «اثرات تهاجم نظامی روسیه به اوکراین بر کشتیرانی بینالمللی» تصویب شد.
به گزارش پایگاه خبری ترابران، در سی و سومین نشست مجمع سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) قطعنامهای علیه فدراسیون روسیه با عنوان «اثرات تهاجم نظامی روسیه به اوکراین بر کشتیرانی بینالمللی» با 46 رأی موافق، ۹ رأی مخالف و ۶۶ رأی نیز ممتنع تصویب شد. این در حالی است که ۵۸ دولت از بین 169 دولت عضو این سازمان ترجیح دادند تا در جلسه رأی گیری حضور نیابند.
بر اساس گزارش مانا، علیاکبر مرزبان، کارشناس ارشد حقوق بینالملل و امور دریایی و مدیرکل امور دریانوردان، سازمانهای تخصصی و بینالمللی سازمان بنادر و دریانوردی چنین نوشت:
براساس این قطعنامه گروه دولتهای غربی بهویژه اروپایی، از دولتهای عضو IMO درخواست کردند که علاوه بر محکومیت دولت فدراسیون روسیه، نگرانی عمیق خود را از اثرات مخرب حمله روسیه به اوکراین نسبت به ایمنی و امنیت کشتیرانی تجاری بینالمللی در بخشهای شمالی دریای سیاه، دریای آزوف و تنگه کرک اعلام کنند و از روسیه بخواهند که همه عملیات نظامی خود را متوقف کرده و بدون هرگونه شرطی همه نیروهای نظامی خود را از سرزمین اوکراین خارج کند.
این قطعنامه مفصل با ۲۳ بند عملیاتی، از سوی اعضای اتحادیه اروپا به علاوه کشورهای ژاپن، کانادا و ایالات متحده آمریکا به مجمع ارائه شد و در طول هفته گذشته، این کشورها تلاش زیادی برای تصویب آن انجام دادند.
اگرچه این قطعنامه با اقبال عمومی ۱۶۹ دولت حاضر در نشست مجمع مواجه نشد، اما با توجه به نتیجه حاصله از رأیگیری به عمل آمده در ساعت ۱۶ دیروز دوشنبه مورخ ۱۳ آذرماه به وقت ایران، با آرای ائتلاف کشورهای غربی و همراهی تعداد محدودی از کشورهای دیگر به تصویب رسید و نتیجه رأی گیری از میان ۱۶۹ دولت دارنده حق رأی عبارتند از: ۴۶ رأی موافق، ۹ رأی مخالف و ۶۶ رأی نیز ممتنع. ضمن اینکه نمایندگان ۵۸ دولت ترجیح دادند تا در جلسه رأیگیری حضور نیابند.
بنابراین با توجه به مقررات مربوطه و از آنجا که آرای ممتنع در تصمیمگیری محاسبه نخواهد شد، قطعنامه مورد نظر با آرای موافق کمتر از ۳۰ درصد کل اعضای IMO به تصویب رسید.
تصویب این قطعنامه از این جهت مهم است و میتواند خطرناک باشد که اولاً IMO را از این ادعایش که همواره بر مسائل فنی و تخصصی تمرکز دارد، دور و به اتخاذ استانداردهای دوگانه در برخورد با موارد مشابه متهم کرد و ثانیاً دریچهای باز شد تا در آینده کشورهای غربی هر وقت بخواهند بتوانند از IMO استفاده ابزاری برای مقاصد سیاسی خویش داشته باشند و دیگر دولتها را تحت فشار قرار دهند.
بدون آنکه بخواهیم راجع به جنگ روسیه و اوکراین تحلیل و قضاوتی در خصوص اینکه حق با چه کسی است، داشته باشیم، از بعد فنی و تخصصی باید گفت، متأسفانه دیروز IMO از یک آزمون تاریخی سربلند بیرون نیامد؛ قدرت و نفوذ روسیه در بین کشورها و اینکه اکثریت قاطع دولتها (با غیبت در جلسه و یا رأی ممتنع خود) نخواستند در تقابل با روسیه در زمینه این موضوع حساس و مهم قرار گیرند، نیز (بهدلیل مقررات مربوط به رأیگیری برای تصویب یک موضوع)، مانع از تصویب قطعنامه نشد. دیروز را باید یک روز تاریخی برای IMO دانست که فاقد سابقه به این صورت بوده است چراکه بروز چنین وضعیتی میتواند نقطه آغازی برای موارد مشابه علیه دولتهای دیگر باشد.
بهخاطر داریم که بارها از دبیر کل و کمیتههای IMO و حتی شورا و مجمع خواستیم که در قبال اعمال تبعیضآمیز ایالات متحده آمریکا و تحریم و فشار یکجانبه آن علیه ایران، در رابطه با خدمات دریایی به کشتیهای تحت پرچم ایران موضع بگیرند؛ چراکه اولاً این اقدامات خلاف صراحت مواد 1 و 2 کنوانسیون ایجاد IMO و روح حاکم بر کنوانسیونهای دریایی مبنی بر همکاری دولتهای عضو است و ثانیاً میتواند ایمنی دریانوردی و بهتبع آن محیطزیست دریایی را به خطر اندازد و دریانوردان را هم از حقوقشان محروم سازد. در هر مورد، IMO بهشدت از ورود به این موضوعات ابا و اکراه داشت و با این استدلال که ما یک سازمان فنی و تخصصی هستیم، وارد این تنازعات و اختلافات نمیشویم و شما میتوانید به سازمان ملل مراجعه کنید.!!! اما چرا دیروز این اتفاق نیفتاد؟ تحلیل با شما. تحلیل اینجانب هم محفوظ تا بعد…… اما تحلیل هرچه باشد، میتوان گفت که IMO رویکرد سنتی خود را در مواجهه با اینگونه واقعیات تغییر داد. اینکه آیا با تکرار در آینده، این رویکرد جدید را نهادینه خواهد کرد، باید صبر کرد و دید.