بندر خشک داخلی می تواند انتقال کالا بین کشتی ها و شبکه های بزرگ حمل و نقل داخلی را تسهیل کند و یک مرکز توزیع کالا در درون سرزمین ایجاد کند. در مقابل، صادرات کالا در این بنادر تسهیل و تسریع می شود.
تین نیوز |
بندر خشک (بندر داخلی) همانطور که از نامش پیداست یک بندر درون سرزمینی چند منظوره است که از دریا فاصله دارد و معمولا از طریق راه آهن به بنادر دریایی متصل می شوند، اما در بسیاری از موارد از طریق جاده نیز این اتصال صورت می گیرد.
یک بندر خشک ( بندر داخلی) یک بندر درون سرزمینی چند منظوره است که به طور مستقیم توسط جاده یا راه آهن به بندر دریایی وصل است و مرکزی برای انتقال کالاها به مقصدهای داخلی هم به جهت ذخیره و انبار کالاها به کار می رود. در این پایانه ها محموله های منتقل شده توسط کشتی به آن ها انتقال داده می شوند و به عنوان مرکزی برای انتقال محموله های دریایی به مقاصد داخلی عمل می کنند.
بندر خشک داخلی می تواند انتقال کالا بین کشتی ها و شبکه های بزرگ حمل و نقل داخلی را تسهیل کند و یک مرکز توزیع کالا در درون سرزمین ایجاد کند. در مقابل، صادرات کالا در این بنادر تسهیل و تسریع می شود.
بنادر خشک علاوه بر نقشی که در حمل و نقل محموله دارند، ممکن است شامل تسهیلاتی برای ذخیره سازی و تجمیع کالاها، تعمیر و نگهداری برای شرکت های حمل بار جاده ای یا ریلی و خدمات ترخیص کالا از گمرک باشد. قرار گرفتن این تاسیسات در بندر خشک رقابت را برای ذخیره سازی و فضای گمرکی در خود بندر دریایی کاهش می دهد.
به عبارتی بنادر خشک با قرار گرفتن در داخل خشکی به مکملی برای بنادر دریایی تبدیل شده اند که حمل و نقل کالا را تسهیل می کند و به آن ها اجازه می دهد با ظرفیت بالاتری بدون آسیب رساندن به اثرات زیست محیطی مکانی که در آن قرار دارند، فعالیت کنند.
مزایای بندر خشک
یکی از مزایای داشتن بنادر خشک، توانایی آنها در رفع مشکلات فضای ذخیره سازی و گمرکی است که اغلب بنادر دریایی را آزار می دهد. بنادری که در امتداد اقیانوس قرار دارند فضای محدودی دارند که به مراتب کمتر از آن چیزی است که گاهی اوقات برای رسیدگی به مقادیر زیاد کالای ورودی لازم است.
مزیت دیگر بندر خشک، توانایی آن برای سرعت بخشیدن به جابجایی محموله بین کشتی ها و سیستم های حمل و نقل داخلی است که کالاها را توزیع می کنند. این امر به حفظ بندرهای خشک به عنوان مرکز توزیع برای حجم عظیمی از کالاها کمک می کند، زیرا واردات و مدیریت کالاها سریعتر می شود.
بنادر خشک تسهیلات تخصصی هستند که برای پردازش کانتینرهای حمل ونقل استاندارد مورد استفاده در حمل ونقل بین المللی طراحی شده اند. استفاده از این کانتینرهای حمل و نقل، جابجایی کالاها را از کشتی و به تراکتور-تریلر، قطار یا کشتی دیگر آسان می کنند.
همچنین بنادر خشک به عنوان یک کانال توزیع مقرون به صرفه بین بنادر دریایی و راه آهن با ظرفیت بالا عمل می کنند. به لطف این پیوند موجود در زنجیره تامین، کل فرآیند کارآمدتر می شود، جمع آوری کانتینرها ساده و سریع می شود و به کالاها امکان می دهد سریعتر و با قیمت کمتر به مقصد نهایی خود برسند.
از دیگر مزایای بنادر خشک، مزیت زیست محیطی و کاهش قابل توجهی در آلودگی ناشی از حمل ونقل کالا است. مطالعات حاکی از آن است که وقتی از بندرهای خشک در زنجیره تامین استفاده می شود، انتشار CO2 تقریباً 25٪ کمتر از حد معمول می شود.
چالش های پیش روی بندر خشک
در کنار مزایایی که بنادر خشک برای ما به همراه دارد چالش هایی نیز اتفاق می افتد. یکی از این موارد، بحث افزایش حجم بار توسط راه آهن است. زیرساخت های کنونی راه آهن و سیستم های جاده ای در برخی از کشورها آنقدر توسعه یافته نیست که بتواند تحمل بارهای فزاینده را داشته باشد. از سوی دیگر برخی از کشورها خطوط راه آهن کافی برای حمل سریع کالاهای وارد شده را ندارند. از این رو باید شبکه راه آهن و جاده توسعه یافته تری در داخل این کشورها وجود داشته باشد تا از حداکثر توان بنادر خشک استفاده شود.
برای بهبود زیرساخت ها، تجهیزات و فناوری در بنادر خشک، نیاز به سرمایه گذاری قابل توجهی وجود دارد. از سوی دیگر مدیریت کارآمد و بهره وری در عملکرد بنادر خشک شامل بهینه سازی فرآیندها، افزایش توانمندی عملیاتی، کاهش زمان بارگیری و تخلیه و بهبود مدیریت منابع، چالشی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
از دیگر چالش های بنادر خشک این است که بنادر خشک نیاز به زیرساخت های قوی و پایدار دارند تا بتوانند با حجم بالای بارگیری و تخلیه بارها سازگاری داشته باشند. عدم توانایی در حفظ و بهبود زیرساخت ها می تواند به کاهش عملکرد و افزایش هزینه ها منجر شود.
طبقه بندی بنادر خشک
با توجه به موقعیت قرار گیری و خدماتی که ارائه می شود، بنادر خشک به سه دسته تقسیم می شوند.
بندر خشک دور از ساحل
این نوع از بنادر خشک رایج ترین نوع هستند که طولانی ترین سابقه را دارند. یکی از مهمترین مزایای بندر خشک دور از ساحل ، درحقیقت، امکان بهره مندی از حمل و نقل ریلی و روخانه ای است. یکی از تفاوت های مهم در بنادر خشک ایران با روش های سنتی برای انتقال محصولات به بنادر، در واقع، کاهش ارتباطات جاده ای مستقیم به ساحل و بنابراین، کاهش راه بندان است.
بندر خشک میانی (با فاصله ای متوسط از ساحل)
این نوع از بنادر خشک با بنادر ساحلی فاصله ای مشخص دارند، درنتیجه، با دسترسی جاده ای، می توان به مراکز تولیدی و خدماتی وصل شود. از مزایای بندر خشک میانی، درحقیقت، می توان به این امر اشاره کرد که آن ها محل تلاقی خدمات متعدد ریلی و بخشی از کارهای اداری و فنی بنادر ساحلی هستند.
بندر خشک نزدیک به ساحل
به دلیل رشد کاربرد کانتینرها در حمل و نقل دریایی، یکی از مهم ترین مشکل در این بنادر نبود فضای کافی و دسترسی به مرکزهای تولید و جذب محصولات است. بندر خشک نزدیک به ساحل، سرعت انتقال کانتینرها را تقریبا دو برابر می کند.
لیست بنادر خشک در ایران
بنادر خشک ایران برای انتقال درون سرزمینی محصولات و ذخیره سازی و برای محصولاتی با بسته بندی های متعدد، اعم از کانتینرهای صادراتی، وارداتی و یا ترانزیتی که با نظارت و مدیریت گمرک به مقاصد نهایی ارسال می شوند به کار می روند.
در بخش زیر قصد داریم لیستی از بنادر خشک ایران را معرفی کنیم، هرچند بسیاری از آن ها راه اندازی نشدند و در حد ایده هستند.
بندر خشک آپرین (اسلامشهر)
بندر خشک پیشگامان (مهریز)
بندر خشک سلفچگان
بندر خشک اصفهان
بندر خشک ایرانشهر
بندر خشک قزوین
بندر خشک فرودگاه امام خمینی
بندر خشک استان فارس
بندر خشک خرم آباد
بندر خشک خراسان رضوی
بندر خشک جهرم
بندر خشک شرق اصفهان
بندر خشک شیراز
بندر خشک کاروان اصفهان
بندر خشک سیرجان
بندر خشک سگزی
بندر خشک یزد
بندر خشک بافق
بندر خشک اینچه برون
بندر خشک خشکبیجار
بندر خشک لارستان
بندر خشک اصلاندوز
بندر خشک اندیمشک
بندر خشک پارس آباد
بندر خشک مراغه
بندر خشک مشکات
بندر خشک مغان
بندر خشک کرمان
بندر خشک کرمانشاه
بندر خشک رباط کریم
بلاگ خبری مکران آریا دریا
