اختصاصی مانا- در دیدار اخیر ترامپ با رهبر اوکراین، جهانیان شاهد بودند که تصمیمات رؤسای جمهور آمریکا و روسیه می‌تواند تحولات ژئوپلیتیکی غیرقابل پیش‌بینی ایجاد کرده و بر معاملات نفت، گاز و سایر کالاها تأثیر بگذارد. در کنار این مسائل، بازار معاملات نفتی و همچنین بازار سهام نفتکش‌ها بیش از پیش دچار آشفتگی و چالش شده است.
تحلیلگران گیبسون با بررسی تحولات روسیه و اوکراین در گزارشی اعلام کردند که در حال حاضر این موضوع به شدت مورد بحث و بررسی کارشناسانه است که آیا جریانات تجاری و نفتی در صورت توافق صلح اوکراین به حالت عادی بازخواهند گشت؟
اوایل سال جاری میلادی، موجی از هیجانات ناشی از تشدید تحریم‌ها توسط دولت بایدن پیرامون «ناوگان سایه» روسیه شکل گرفت و بازار نفت را تحت تأثیر قرار داد. این روند با روی کار آمدن ترامپ ادامه یافت تا اینکه موضوع صلح بین روسیه و اوکراین مطرح شد. این موضوع بازار نفت را ملتهب ساخت، زیرا در صورت دستیابی دو کشور به صلح پایدار، ناوگان سایه شکل قانونی به خود گرفته و نفتکش‌های این ناوگان به دنبال محموله‌های نفتی خواهند بود. در چنین شرایطی، قطعاً در چشم‌انداز بلندمدت، نفتکش‌های VLCC برای حمل نفت به همه کشورها آماده می‌شوند. به هر حال، برای کشتی‌هایی که قوانین را رعایت می‌کنند، باید محموله بیشتری وجود داشته باشد. همین موضوع بی‌اطمینانی را بر بازار نفت حاکم کرده است.
تأثیر ایمنی دریای سرخ بر بازار نفت
از سوی دیگر، عدم اطمینان بیشتری نیز در پس پرده ظاهر می‌شود. آیا در دریای سرخ «گذرهای ایمن» امکان‌پذیر است؟ در مقابل این پس‌زمینه نامشخص، به سادگی می‌توان دریافت که چرا تحلیلگرانی که سهام کشتی‌های نفتکش و بازار نفت را دنبال می‌کنند، دیدگاه‌های متفاوتی دارند.
سهام شرکت‌های نفتکش تا اواسط سال ۲۰۲۴ میلادی افزایش یافته بود، اما پس از آن نرخ سهام فروکش کرد. از سوی دیگر، نرخ حمل نفت با نفتکش‌ها نیز تا حدودی کاهش یافت. بدین ترتیب، نرخ حمل نفتکش‌های VLCC از ۳۷۵۰۰ دلار در روز در اواسط سال ۲۰۲۴ میلادی به ۳۳۶۰۰ دلار در روز رسید. نرخ حمل روزانه تانکرهای MR نیز که تقریباً نیمی از ناوگان نفتکش‌ها را تشکیل می‌دهند، در سال ۲۰۲۵ میلادی رقم ۱۹۸۰۰ دلار در روز را ثبت کردند که بسیار کمتر از رقم ۳۱۰۰۰ دلار در روز در سال ۲۰۲۴ میلادی است.
تحلیلگران دویچه وله به مدیریت کریس رابرتسون نیز بازار نرم‌تری را برای بازار نفت پیش‌بینی می‌کنند و در جمع‌بندی نتایج ۲۰۲۵ میلادی خود ثبات کمتری را پیش‌بینی می‌کنند، مگر آنکه صلح واقعی بین روسیه و اوکراین اتفاق بیفتد. آنان خاطرنشان می‌کنند که برای ۶ ماهه آینده، نرخ حمل روزانه نفتکش‌های VLCC با ۳۲۳۰۰ دلار، نفتکش‌های Suezmax با ۲۸۸۰۰ دلار در روز و نفتکش‌های MR با قیمت ۲۲۸۰۰ دلار در روز رزرو شده‌اند.
تضعیف بازار نفتکش‌ها با ادامه روند فعلی
BIMCO نیز در یک بررسی اجمالی به چشم‌انداز بازار حمل و نقل تانکر پرداخته و اعلام کرده که انتظار می‌رود بازار تانکرهای نفتی در صورت تداوم شرایط فعلی تضعیف شود. در سناریوی پایه، پیش‌بینی تحلیلگران BIMCO تقویت جزئی شرایط بازار نفتکش‌های نفت خام برای سال ۲۰۲۵ میلادی قبل از دستیابی به توافق صلح روسیه و اوکراین و به دنبال آن در سال ۲۰۲۶ میلادی به دلیل افزایش رشد عرضه، کاهش می‌یابد. از آنجایی‌که کشتی‌ها به تدریج در طول سال ۲۰۲۵ میلادی به مسیرهای عادی خود باز می‌گردند، با کاهش متوسط فاصله طی شده، انتظار می‌رود بازار نفتکش‌ها تضعیف شود.
پیش‌بینی می‌شود نرخ‌ها با تغییرات در تعادل عرضه-تقاضا هماهنگ باشند. البته قیمت نفتکش‌های نوساز ممکن است به اوج خود برسد. به عقیده این تحلیلگران، سیاست ایالات متحده در مورد روسیه، تحریم‌های کشتی‌ها و تعرفه‌های واردات همچنان منبع عدم اطمینان در چشم‌انداز بازار نفت است. سناریوی جایگزین فرض را بر این اساس قرار می‌دهد که تعدادی از کشتی‌های تحریم شده در ناوگان سایه ممکن است در نیمه اول سال ۲۰۲۵ میلادی به ناوگان فعال تبدیل شوند.
صندوق بین‌المللی پول رشد اقتصادی جهانی را در سال‌های ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ میلادی با فراز و نشیبی حدود ۳.۳ درصد پیش‌بینی می‌کند که با رشد کندتر در کشورهای کلیدی مانند ایالات متحده، چین و هند همراه است.
افزایش عرضه نفت خام در سال ۲۰۲۵
آژانس بین‌المللی انرژی نیز تخمین می‌زند که عرضه نفت خام در سال ۲۰۲۵ میلادی به میزان ۱.۴ میلیون بشکه در روز افزایش یابد و کاهش تولید اوپک پلاس باعث افزایش بیشتر عرضه نفت خواهد شد. انتظار می‌رود تقاضای نفت در سال ۲۰۲۵ میلادی به میزان ۱.۱ میلیون بشکه در روز افزایش یابد که عمدتاً ناشی از رشد بازار آن در آسیا است.
بازگشت تدریجی به مسیر عادی دریای سرخ در طول سال ۲۰۲۵ میلادی نیز در تحلیل‌ها مد نظر قرار گرفته است که مسافت حمل نفت را کوتاه می‌کند و تقاضای نفتکش‌ها را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.
پیش‌بینی می‌شود تحویل نفتکش‌های جدید در سال ۲۰۲۵ میلادی حدود ۰.۸ درصد و در سال ۲۰۲۶ میلادی حدود ۳.۰ درصد رشد کند. در این میان، کشتی‌های تحریم‌شده که هم‌اکنون در ناوگان سایه فعال می‌باشند، ممکن است به علت فرسودگی و سن بالا از ناوگان فعال خارج شوند و رشد عرضه را کاهش دهند.
در پایان باید یادآور شد که تا زمانی که حالت کاملاً عادی در دریای سرخ حاکم نشود، موضوع صلح بین روسیه و اوکراین لاینحل باقی بماند و تصمیماتی که هر روز توسط رئیس‌جمهور آمریکا درباره تجارت اعلام می‌شود به پایان نرسد، بازار نفت و نفتکش‌ها دچار تلاطم و بی‌ثباتی خواهند بود.
منابع: بلومبرگ دریایی
مترجم: بهاره قهرمانی
بلاگ خبری مکران آریا دریا
