خرما ایرانی، همیشه یکی از پرسودترین کالاهایی بوده است که ایرانی‌ها به کشورهای دیگر صادر می‌کردند. بیش از 3 هزار سال از زمانی که برای اولین بار خرما در ایران کاشته شد، می‌گذرد. صادرات خرمای بسته‌بندی حتی در سال جاری یعنی سال 1402 و بعد از بحران 3 ساله کرونا، ارزش خود را از دست نداده و همچنان یکی از بهترین راه‌های کسب درآمد در ایران است.
انواع خرمای صادراتی ایران
قبل از اینکه در مورد ارزش صادرات خرمای ایرانی صحبت کنیم، بهتر است انواع خرما را نام ببریم و درباره هر یک به اختصار توضیح دهیم تا با ارزش انواع خرما بیشتر آشنا شوید. خرما در ایران انواع بسیار زیادی دارد. اما از میان آن‌ها فقط چند نوع صادر می‌شود که در ادامه توضیح داده خواهند شد.
خرما مضافتی
خرمای مضافتی یکی از انواع بسیار مشهور و پرطرفدار در جهان است که با نام خرمای مضافتی بم نیز شناخته می‌شود. حتما با این نوع از خرما آشنایی بیشتری دارید. خرمای مضافتی در شهرستان بم و شهرهای اطراف آن کشت می‌شود و پوست سیاه و نازک و شیره بیشتری نسبت به بقیه انواع خرما دارد.
خرما پیارم
خرمای پیارم گران‌ترین خرمای صادراتی ایران بوده و به خرمای دیابتی نیز معروف است. خرمای پیارم که در هرمزگان کشت می‌شود، دارای پوستی چروکیده و قهوه‌ای رنگ است. خرمای دیابتی خواص مفید بسیاری دارد.
خرما کبکاب
اگر به استان بوشهر سفر کرده باشید، حتما خرمای کبکاب را از نزدیک دیده‌اید. خرما کبکاب بیشتر به صورت صنعتی و به عنوان ترکیبی از مواد غذایی مختلف استفاده می‌شود. برداشت این نوع از خرما سالانه بیش از 150 هزار تن است. البته که امکان مصرف خرمای کبکاب به صورت مستقیم هم وجود دارد. برای شناختن این خرمای بوشهری، به طعم شیرین و رنگ قهوه‌ای آن توجه کنید.
خرما سایر یا خرما استعمران
خرمای سایر به صورت گسترده در استان خوزستان کشت می‌شود و ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. این نوع خرما که با نام خرمای استعمران نیز شناخته می‌شود، به دلیل مقاومت و ماندگاری بالا، صادرات بسیار زیادی دارد. این نکته به علاوه شرایط نگهداری ساده‌تر و قیمت مناسب آن نسبت به خرماهای دیگر، خرما سایر را به یکی از انتخاب‌های ثابت صادرات خرما تبدیل کرده است.
خرمای ایران و مهم‌ترین واردکنندهای آن
ایران پس از مصر، دومین تولیدکننده خرما در جهان است. همچنین، ایران نقش مهمی در صادرات خرما به کشورهایی با بیشترین واردات این محصول دارد.
کمیسیون روابط بین‌الملل و توسعه تجارت خانه صنعت معدن و تجارت ایران اعلام کرد که در سال ۱۴۰۲ نزدیک به ۳۸۹ هزار و ۴۹۵ تن انواع خرما به ارزش ۳۴۵ میلیون و ۳۸۷ هزار و ۱۲۲ دلار از کشورمان صادر شده که نسبت به سال قبل ۴ درصد در وزن و ۶.۷ درصد در ارزش با افزایش همراه بوده است.
۸۲ کشور، مقصد صادرات انواع خرمای ایرانی در سال ۱۴۰۲ بوده که هند با خرید ۹۰ هزار و ۲۳۷ تن، به ارزش ۸۴ میلیون و ۷۹۴ هزار دلار، مقصد نخست انواع خرمای ایرانی بود و پس از آن، پاکستان با خرید ۹۱ هزار و ۱۹۹ تن به ارزش ۷۲ میلیون و ۴۴ هزار و ۵۷۶ دلار، ترکیه با خرید ۳۹ هزار و ۴۸ تن به ارزش ۳۶ میلیون و ۱۶۷ هزار دلار، قزاقستان با ۲۴ هزار و ۱۴۳ تن به ارزش ۱۸ میلیون و ۲۲ هزار دلار، چین با ۱۰ هزار و ۳۲۱ تن به ارزش ۱۱ میلیون و ۹۷۵ هزار دلار، عراق با هشت هزار و ۸۸۶ تن به ارزش ۹ میلیون و ۴۴۰ هزار دلار و روسیه با ۱۰ هزار و ۱۰۳ تن به ارزش ۹ میلیون و ۳۷۶ هزار دلار، مقاصد دوم تا هفتم صادرات انواع خرمای ایرانی در سال ۱۴۰۲ بودند.
خرمای مضافتی با ۱۵۹ هزار و ۵۰۱ تن به ارزش ۱۸۱ میلیون و ۲۲۲ هزار و ۲۰۶ دلار، بیشترین میزان خرید را در بین خرماهای ایرانی در جهان داشته و ۶۵ کشور نیز به صورت مستقیم این خرما را از کشورمان در سال ۱۴۰۲ وارد کردند .
خرمای زاهدی با ۷۲ هزار و ۴۸۸ تن به ارزش ۴۳ میلیون و ۵۷۵ هزار دلار، دومین خرمای پر فروش ایرانی بود که ۳۶ کشور خریدار آن بودند و پس از آن خرمای شاهانی با ۴۶ هزار و ۴۵۹ تن به ارزش ۳۷ میلیون و ۳۵۴ هزار دلار، میهمان ۳۰ کشور بود .
خرمای کلوته با ۴۴ هزار و ۶۹۷ تن به ارزش ۳۰ میلیون و ۲۸۵ هزار دلار و صادرات به ۲۸ کشور، خرمای پیاروم با پنج هزار و ۸۶۶ تن به ارزش ۱۸ میلیون و ۶۵۵ هزار دلار و صادرات به ۳۱ کشور، خرمای استعمران با ۳۸ هزار و ۵۸۷ تن به ارزش ۱۷ میلیون و ۴۵۴ هزار دلار و صادرات به ۵۶ کشور، خرمای کبکاب با ۱۰ هزار و ۲۴۱ تن به ارزش ۹ میلیون و ۴۴۰ هزار دلار و صادرات به ۳۳ کشور، خرماهای سایر (فاقد کد تعرفه مستقل تعریف شده) با ۱۰ هزار و ۹۳۰ تن به ارزش ۶ میلیون و ۷۹۴ هزار دلار و صادرات به ۴۵ کشور، خرمای خاصویی با ۷۱۷.۵ تن به ارزش ۷۷۱ هزار و ۵۰۰ دلار و صادرات به ۱۲ کشور و خرمای برحی با ۸.۵ تن به ارزش ۱۵ هزار و ۳۰۶ دلار و صادرات به دو کشور به ترتیب از پر طرفدارترین خرماهای صادر شده در سال ۱۴۰۲ بودند.
اتریش، اردن، آرژانتین، ارمنستان، ازبکستان، اسپانیا، استرالیا، آفریقای جنوبی، افغانستان، آلبانی، آلمان، امارات، اندونزی، انگلستان، اوکراین، اوگاندا، ایتالیا، ایسلند، بحرین، برزیل، بلاروس، بلژیک، بلغارستان، بنگلادش، بوسنی، پاکستان، پرو، تاجیکستان، تانزانیا، تایلند، تایوان، ترکمنستان، ترکیه، ترینیدادوتوباگو، مالت، آذربایجان، چک، مولداوی، یوگسلاوی، چین، دانمارک، رومانی، ژاپن، سریلانکا، سنگاپور، سوریه، سومالی، سوئیس، سوئد، شیلی، صربستان، عراق، عمان، روسیه، فرانسه، فنلاند، فیلیپین، قرقیزستان، قزاقستان، قطر، کانادا، کره جنوبی، کرواسی، کلمبیا، کنیا، کویت، گرجستان، لبنان، لهستان، لیتوانی، مالدیو، مالزی، مجارستان، مغولستان، مکزیک، موریس، نروژ، نیوزیلند، هلند، هند، ونزوئلا و یونان، ۸۲ کشور خریدار خرمای ایرانی در سال ۱۴۰۲ بودند.
صادرات خرمای ایران به هند
هند بزرگترین واردکننده خرمای ایران است. حدود 200 میلیون مسلمان در هند زندگی می‌کنند که تقریباً 15 درصد از جمعیت کل کشور را تشکیل می‌دهند. به دلیل فاصله نزدیک ایران به هند، هند در رتبه اول واردات خرما از ایران قرار دارد. بیشترین میزان صادرات خرما به هند مربوط به خرمای مضافتی و کم‌ترین میزان صادرات به هند مربوط به خرمای پیارم است.
جنوب ایران بیشترین میزان خرما را تولید می‌کند. منطقه بم در استان کرمان حدود 28 درصد از تولید کل خرمای ایران را دارد. مشهورترین نوع خرما در استان کرمان، خرمای مضافتی است.
صادرات خرما به کشورهای دیگر
در بین کشورهای اروپایی، سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه نسبت به سایر کشورهای اروپایی مصرف‌کننده بیشتر خرما هستند و خرمای ایران را وارد می‌کنند. دلیل اصلی این موضوع وجود جمعیت مسلمان در این کشورهاست. زیرا خرما میوه‌ای است که بسیار با سلیقه مسلمانان سازگار است. فرانسه همچنین یکی از کشورهای اروپایی با تعداد زیادی از مهاجران عرب است که اغلب مصرف‌کننده خرما هستند. دلیل دیگر استفاده خرما در اروپا، وجود قندها و شیرینی‌های طبیعی در این میوه است که جایگزین خوبی برای قند در طول سال محسوب می‌شود.
بازارهای دیگر مناسب برای صادرات خرمای ایران، کانادا و استرالیا هستند. این دو کشور به دلیل مهاجرت بالا، محل سکونت ایرانیان هستند. در شهرهای مختلف آن‌ها، فروشگاه‌های ایرانی وجود دارد که می‌توانند نیاز ایرانی‌ها را به این محصول تأمین کنند.
پس از استان کرمان، هرمزگان دومین تولیدکننده خرما در ایران است. بدیهی است که محصول‌های این منطقه نیز می‌توانند به کشورهای مختلف اروپایی و کانادا صادر شوند. استان هرمزگان حدود 16 درصد از تولید کل کشور را دارد. خرمای پیارم مشهورترین خرمای صادراتی این منطقه است که به دلیل ماندگاری بالا و غنی از مواد مغذی، از گران‌ترین خرماهای صادراتی ایران محسوب می‌شوند.
سومین تولیدکننده خرما در ایران استان بوشهر است. یکی از انواع مشهور خرمای صادراتی ایران در بوشهر، خرمای کبکاب است. این استان حدود 15 درصد از تولید کل خرمای ایران را تشکیل می‌دهد.
رتبه چهارم تولیدکننده خرما در ایران مربوط به استان سیستان‌وبلوچستان است. نوع معروف خرمای صادراتی از این استان، خرمای ربی است.
پنجمین تولیدکننده خرما در ایران استان خوزستان است. محبوب‌ترین نوع خرمای خوزستان در بازار صادراتی، خرمای سایر است.
شرکت مکران آریا دریا با در اختیار داشتن سهم عمده بازار کانتینرهای یخچالی، یکی از بزرگترین شرکت‌های حملونقل در این حوزه می‌باشد که قیمت مناسب و کیفیت بالای کانتینرها، خود را از دیگر رقبا متمایز کرده است.چناچنه قصد صادرات و یا حتی تأمین هرگونه خرما را دارید می‌توانید با همکاران برای درخواست نرخ و یا مشاوره حملونقل، از راه‌های زیر اقدام فرمایید:
مشاوره و درخواست نرخ :
منابع :
