حضور بخش غیردولتی در بهره برداری از بنادر و حمل ونقل اتصالی آنها ذیل کریدور شمال-جنوب، از گام های تجاری سازی این کریدور محسوب می شود که نیازمند توجه مسئولان و مطالبه بخش غیردولتی است.
تین نیوز |
حضور بخش غیردولتی در بهره برداری از بنادر و حمل ونقل اتصالی آنها ذیل کریدور شمال-جنوب، از گام های تجاری سازی این کریدور محسوب می شود که نیازمند توجه مسئولان و مطالبه بخش غیردولتی است.
به گزارش تین نیوز به نقل از فارس، کریدور شمال-جنوب (INSTC) به عنوان یک پروژه بین المللی در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی آغاز به کار کرد. هدف اصلی این کریدور ایجاد یک مسیر ترانزیتی کارآمد و اقتصادی برای حمل کالاها از هند به اروپا از طریق ایران است و در سال های اخیر به اتصال کشورهای هند و روسیه نیز رنگ جدیدی بخشیده است.
این کریدور می تواند تأثیر قابل توجهی بر افزایش تبادلات تجاری میان هند، ایران، روسیه و سایر کشورهای منطقه داشته باشد و به تقویت روابط ژئوپلیتیک و اقتصادی میان این کشورها کمک کند. تجاری سازی کریدور شمال-جنوب علاوه بر تقویت همکاری های منطقه ای، وابستگی به کشورهای غربی را کاهش خواهد داد.بر اساس گزارش های سازمان ملل، حجم تجارت بین کشورهای عضو این کریدور در سال ۲۰۲۱ حدود ۲۵۰ میلیارد دلار بوده است.
پیش بینی می شود که با توسعه زیرساخت ها و تسهیل فرآیندهای گمرکی، این رقم تا سال ۲۰۳۰ به ۵۰۰ میلیارد دلار افزایش یابد.این کریدور ۷۲۰۰ کیلومتری متشکل از راه آهن، بنادر و حمل ونقل جاده ای میان کشورهای ذینفع است که هزینه و زمان گذر کالا را به ترتیب ۳۰ و ۴۰ درصد نسبت به مسیر سنتی کانال سوئز کاهش می دهد.کارشناسان معتقدند شاخه میانی کریدور شمال-جنوب که ایران، هند و روسیه را از طریق دریای کاسپین به یکدیگر متصل می کند، شاخه مناسب تری نسبت به دو شاخه شرقی و غربی این کریدور برای ارتباط ترانزیتی است.
براساس آمار منتشر شده از سوی سازمان جهانی دریانوردی (IMO)، در سال ۲۰۲۲ حدود ۲۵ میلیون تن حجم تجارت دریایی دریای خزر بوده است که این موضوع نشان دهنده پتانسیل بالای این منطقه برای توسعه ترانزیت کالاها است.
مهدی باقری؛ کارشناس ترانزیت عنوان کرد بنادر خزر از جمله بندر انزلی، بندر ترکمن، بندر آستارا، بندر امیرآباد و بندر کاسپین، به عنوان نقاط کلیدی در کریدور شمال-جنوب شناخته می شوند. این بنادر به دلیل موقعیت جغرافیایی و امکانات زیرساختی خود، نقش مهمی در تسهیل حمل و نقل دریایی دارند که ارتباط مستقیم و بی واسطه با کشورهای حاشیه دریای خزر را فراهم می کنند و به دور از سنگ اندازی کشورآذربایجان در ترانزیت کالای کریدور شمال-جنوب عبوری از مسیر ایران خواهند بود.
هفته گذشته نیز محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، نامه ای با محوریت واگذاری ۲ بندر حاضر در کریدور شمال-جنوب به وزارت راه وشهرسازی، به رئیس جمهور ارسال کرد.
بخشی از متن نامه فوق به شرح ذیل است:
جناب آقای دکتر پزشکیان رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران سلام علیک مبا احترام مستحضرید که سالیانه حجم عظیمی از کالاهای تجاری فی مابین، هند، روسیه کشورهای شرق و غرب دریای خزر و بعضاً اروپا که می توانند از مسیر کریدور شمال-جنوب از طریق ایران ترانزیت شوند، کماکان از طریق مسیر سنتی دریای سرخ مدیترانه و اخیراً با توجه به تحولات دریای سرخ از طریق دماغه امیدنیک جنوب آفریقا مبادله می شوند.
لازم به ذکر است در شرایط کنونی سالانه حدود ۱.۲ میلیون TEU کانتینر از حوزه خلیج فارس به کشورهای شمالی و غربی ایران ترکیه و CIS ترانزیت می گردد با این وصف اگرچه موضوعات تحریمی تأثیراتی دارند اما برای تحصیل سهم کشور از این بازار جهانی لازم است سیاست گذاری یکپارچه دریایی وفق سیاست های توسعه دریامحور ابلاغی مقام معظم رهبری به سرعت انجام گیرد که یکی از موضوعات مهم در این بخش اتصال بندر کاوه در جزیره قشم به کریدور شمال-جنوب و فعالیت کارآمد این بندر در جنوب و نیز بندر کاسپین در دریای خزر می باشد که تحقق این مهم با موانع زیر مواجه می باشد:
۱- بندر کاوه به دلیل عدم تکمیل پل خلیج فارس که علی رغم ۱۵ سال فعالیت عمرانی پیشرفت فیزیکی کمتر از ۱۰ درصد دارد به سرزمین اصلی و کریدور حمل و نقلی مزبور متصل نشده است.
۲- واگذاری مدیریت بنادر کاوه و کاسپین به سازمان های مناطق آزاد موجب جدا شدن این بنادر مهم از مدیریت یکپارچه و ملی حمل و نقل و ترانزیت شده است.
مهدی محمدی، کارشناس حمل ونقل و ترانزیت، عنوان کرد که بیش از واگذاری این دو بندر به وزارت راه وشهرسازی که وزارتخانه عریض و طویلی است و امکان دارد کریدور شمال-جنوب به عنوان موضوعات فرعی این وزارتخانه تلقی شود، پیشنهاد می شود که بهره برداری بنادر کریدور شمال-جنوب و ارتباط حمل ونقلی آنها به صورت مسیر به مسیر، کاملا به بخش های غیردولتی واگذار گردد.
محمدی تصریح کرد به طور مثال، چند وقتی است که بندر کاسپین به شبکه ریلی کشور متصل شده است. ترانزیت ریلی کریدور شمال-جنوب از مبدا بندرعباس تا بنادر روسیه در دریای خزر که شامل حمل ریلی در ایران و حمل دریایی در دریای خزر و همچنین اپراتوری بنادر می شود، به بخش غیردولتی واگذار گردد و دولت نیز با حمایت خود، امکان ایجاد شرکت چندملیتی با کشورهای ذینفع برای اپراتوری ترانزیت ریلی این مسیر از کریدور شمال-جنوب را فراهم کند.
بلاگ خبری مکران آریا دریا
