پس از برگزاری اجلاس جی ۲۰ و امضای تفاهم‌نامه ایجاد کریدور عرب-مد، شرکت IPGL مناقصه‌های خرید جرثقیل‌های ساحلی و سایر تجهیزات جابه‌جایی کانتینر برای بندر شهیدبهشتی چابهار اعلام کرده بود، لغو کرده است.
به گزارش پایگاه خبری ترابران به نقل از سایت تجارت دریایی هندوستان (India SeaTrade News)، روز دوشنبه گذشته (۱۸ سپتامبر)، India Port Global همه مناقصه‌های خرید جرثقیل‌های ساحلی و سایر تجهیزات جابه‌جایی کانتینر را بندر شهیدبهشتی چابهار بدون ذکر هرگونه دلیلی لغو کرد. گفتنی است؛ این تصمیم بعد از برگزاری اجلاس جی ۲۰ در دهلی نو و موافقت قدرت‌های اقتصادی بزرگ جهان برای ایجاد کریدور IMEC که از هندوستان به امارات، عربستان، اردن، اسرائیل و از آنجا به اروپا می‌رسد، اعلام شده است.
شرکت دولتی هندی IPGL که برای توسعه و اداره بندر شهیدبهشتی چابهار با سرمایه هند در ایران تشکیل شده، مناقصه‌هایی را که از یک سال پیش برای خرید جرثقیل‌های ساحلی و سایر تجهیزات جابه‌جایی کانتینر اعلام کرده شده بود.
با توجه به تحریم‌های آمریکا علیه ایران، این اقدام شرکت هندی سرمایه‌گذاری خارجی را در بندر شهیدبهشتی چابهار پیچیده‌تر کرد.
در سپتامبر ۲۰۲۲، شرکت India Port Global سومین مناقصه خود را برای خرید 4 دستگاه گنتری‌کرین با ظرفیت ۶۵ تن اکران کرد. علاوه بر آن، این شرکت هندی مناقصاتی را برای خرید ۱۴ دستگاه جرثقیل دروازه‌ای ویژه تخلیه و بارگیری و چیدمان کانتینرها در محوطه (ترانس‌تینر) هر یک با ظرفیت ۴۰ تن، 3 دستگاه جرثقیل ۱۰۰ تنی و ۳ دستگاه جرثقیل ۶۰ تنی، 2 دستگاه ریچ‌استاکر و تعدادی تجهیزات ویژه عملیات کانتینر خالی و ترمینال تراکتور و کفی اکران کرده بود.
جدول زمانی ارائه پیشنهادها در این مناقصه‌ها بارها توسط India Port Global تمدید شد؛ زیرا با توجه به تحریم‌های اعمال شده توسط غرب علیه ایران هیچ پیشنهادی برای این مناقصات دریافت نشده بود.
مشخص نیست که شرکت India Port Global برای خرید تجهیزاتی که بخشی از قرارداد امضا شده با ایران برای توسعه بندر چابهار است، چه تصمیمی دارد
تحریم همچنان قربانی می‌گیرد
پیش از این، بروز تأخیر در تامین گنتری‌کرین‌ها و سایر تجهیزات، شروع رسمی قرارداد 10 ساله بهره‌برداری از بندر چابهار را برای هندی‌ها به تعویق انداخته بود.
البته هند و ایران با توجه به چالش‌های موجود بر سر تامین مالی خرید تجهیزات استراتژیک، بندر را از طریق قراردادهای موقت و کوتاه‌مدت سالانه عملیاتی کرده‌اند.
یکی از مدیران صنعت بندری که این پروژه را پیگیری می‌کند، در توضیح علت لغو مناقصه‌ها گفت: «هرکس تجهیزات IPGL را برای بندر چابهار تامین کند، به‌دلیل تحریم‌های آمریکا دچار مشکل می‌شود.»
او ادامه داد: «همه می‌دانند که تجهیزات تامین شده برای IPGL، حتی اگر بر اساس مناقصه در بندر بمبئی هم تحویل داده شوند، در نهایت مقصد آنها چابهار است و این امر بر کسی پوشیده نیست.
گفته شده است که بندر چابهار همچنین IPGL یک مجموعه بزرگ مانند PSA، دی پی ورلد و یا آدانی نیست، بلکه فقط یک بندر و ترمینال کوچک محسوب می‌شود، بنابراین، سازندگان تجهیزات نمی‌خواهند با ارتباط داشتن با بندر چابهار، تجارت خود را با سایر اپراتورهای بزرگ بندری و ترمینالی به خطر بیندازند.
علاوه بر آن، مسائل بانکی نیز یک مسئله دشوار است زیرا وام‌دهندگان تمایلی به گشایش اعتبار اسنادی (LC) که پرداخت به فروشندگان تجهیزات به India Port Global را تضمین می‌کند، ندارند.
یادآور می‌شود؛ اردیبهشت ۱۳۹، شرکت خدمات دریایی بنادر هند و شرکت آریا بنادر ایران (ABI) قراردادی را برای تجهیز و راه‌اندازی پایانه‌های کانتینری و چندمنظوره فاز اول بندر شهید بهشتی چابهار با سرمایه‌گذاری ۸۵.۲۱ میلیون دلاری و هزینه و درآمد سالانه ۲۲.۹۵ میلیون دلار به‌صورت اجاره ۱۰ ساله امضا کردند با فرمول تسهیم درآمد بین ایران و هند که البته اجرایی شدن این قرارداد مستلزم تامین تجهیزات مورد نیاز بندر چابهار از سوی طرف هندی بود.
این در حالی است که هند به نوبه خود با درخواست ایران برای پیگیری داوری ناشی از اختلافات قراردادی در آن کشور که محل اختلاف دو طرف بود، موافقت کرد و زمینه را برای امضای قرارداد بلندمدت فراهم کرد. ایران نیز موافقت کرده بود که دوره قرارداد موقت را تا دو سال دیگر تمدید کند، اما به شرطی که تمام تجهیزات مورد نیاز طبق قرارداد ظرف ۱۸ ماه تامین شوند.
از ۸۵.۲۱ میلیون دلاری که هند موافقت کرده بود تا به‌عنوان بخشی از این قرارداد سرمایه‌گذاری کند، شرکت IPGL شش جرثقیل موبایل ساحلی را برای چابهار خریداری و به بندر چابهار منتقل کرده و به‌تازگی اجازه استفاده از آنها را داده به اپراتور محلی دسته دوم خود است.
هند مناقصه‌های خرید تجهیزات را برای «چابهار» لغو کرد
