غفلت از توسعه صنعت بانکرینگ موجب شده که سود سرشار این صنعت به جیب کشورهای همسایه، به ویژه امارات متحده عربی، سرازیر شود. سهم ایران از بازار بانکرینگ منطقه که گردش مالی آن بیش از ۲۲ میلیارد دلار است، کمتر از ۴ درصد است.
تین نیوز |
صنعت بانکرینگ به عنوان یکی از بخش های کلیدی در اقتصاد دریامحور، نقش بسزایی در ارزآوری و ایجاد اشتغال در کشور دارد. با این حال، ایران با داشتن حدود ۵۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی و موقعیت استراتژیک در خلیج فارس و ظرفیت های بی نظیر در استان هرمزگان، نتوانسته است سهم قابل توجهی از این بازار پررونق را به خود اختصاص دهد. این در حالی است که سالانه بیش از ۱۲ هزار کشتی در خلیج فارس رفت و آمد می کنند و ظرفیت سالانه سوخت رسانی این منطقه به کشتی ها فراتر از۲۵ میلیون تن است. غفلت از توسعه صنعت بانکرینگ موجب شده که سود سرشار این صنعت به جیب کشورهای همسایه، به ویژه امارات متحده عربی، سرازیر شود. سهم ایران از بازار بانکرینگ منطقه که گردش مالی آن بیش از ۲۲ میلیارد دلار است، کمتر از ۴ درصد است. بندرفجیره امارات متحده عربی در چند قدمی ما با فروش سالانه ۲۴ میلیون متریک تن سوخت از این صنعت درآمدزایی می کند. نکته مهم اینجاست که بخش عمده ای از سوخت مورد استفاده در بانکرینگ امارات، از طریق قاچاق سوخت از ایران تامین می شود. بر اساس آمارهای رسمی، روزانه حدود ۲۰ میلیون لیتر سوخت از ایران قاچاق و به کشورهای همسایه و کشتی های خارجی منتقل می شود. آماری که در هفته های اخیر رئیس مجلس و رئیس جمهور به آن اشاره کردند.
ظرفیت های هرمزگان در بانکرینگ
استان هرمزگان با دارا بودن حدود ۲ هزار کیلومتر نوار ساحلی و موقعیت استراتژیک در خلیج فارس، بهترین منطقه برای توسعه صنعت بانکرینگ است. اسکله سلخ در جزیره قشم یکی از نقاطی است که زیرساخت های نسبی برای سوخت رسانی به کشتی ها در آن فراهم شده است. بندر«سلخ» در ساحل جنوبی جزیره قشم تقریبا با آبراهه بین المللی خلیج فارس ۵ مایل معادل ۸ کیلومتر فاصله دارد. اسفندماه سال گذشته بود که رسانه ها از آغاز رسمی سوخت رسانی به کشتی های عبوری (بانکرینگ) از تنگه هرمز و در منطقه ژئوپلیتیک سلخ جزیره قشم با اعتبار ۶۰ میلیون دلار و ظرفیت ۴۵۰ هزار تن در سال، در راستای تحقق سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری برای توسعه اقتصاد دریامحور و درآمد پایدار این صنعت خبر دادند. اما به نظر می رسد تاکنون برنامه ریزی جامعی برای بهره برداری از این ظرفیت ها صورت نگرفته است.
سهم ناچیز ایران
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی می گوید: چاره اندیشی برای رونق دادن به بانکرینگ در خلیج فارس جهت بهره گیری هرچه بیشتر از این ظرفیت، در نشست اخیر با رئیس جمهور مطرح شد. احمد جباری، نماینده بندرلنگه، پارسیان و بستک ادامه می دهد: سهم بسیار ناچیز ایران از بانکرینگ سوخت در خلیج فارس موضوعی است که نیاز به برنامه ریزی ملی دارد و می تواند درآمد بسیاری را نصیب ایران کند.
جایگاه بانکرینگ در برنامه هفتم
احمد مرادی، نماینده بندرعباس، بندرخمیر، حاجی آباد، قشم و ابوموسی و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز می گوید: بانکرینگ در توسعه ایران و به ویژه استان هرمزگان دارای اهمیت است و در اسناد بالادستی بر توسعه آن تاکید شده است. او تاکید می کند: برنامه هفتم توسعه نگاه ویژه ای به بانکرینگ دارد و مجلس این تکلیف را برای دولت قائل شده است که سهم کشور از بازار ارائه سوخت و خدمات جانبی به کشتی های عبوری از خلیج فارس و دریای عمان افزایش یابد.
خلق درآمدهای جدید
محمد آشوری، استاندار هرمزگان نیز با بیان اینکه توسعه اقتصاد دریا محور فصل مشترک کار همه دستگاه های اجرایی و بخش خصوصی در استان هرمزگان است، بانکرینگ را یکی از مزیت های استان هرمزگان معرفی می کند و می گوید: حجم گردش مالی بانکرینگ در منطقه بیش از ۲۲ میلیارد دلار است. وی با اشاره به گردش مالی بالای صنعت بانکرینگ و سهم پایین کشور در این صنعت، تاکید می کند: ما دنبال خلق درآمدهای جدید هستیم اما نباید از فرصت های درآمدی موجود غفلت کنیم، چرا که در حال حاضر سود قاچاق سوخت انجام شده در کشور به جیب کشورهای همسایه می رود. او معتقد است؛ با فعال کردن تنها گوشه ای از ظرفیت های بی نظیر منطقه ای ما در این زمینه می توان درآمد بالایی برای اقتصاد کشور کسب کرد و آن را صرف توسعه زیرساخت های کشور با اولویت استان های ساحلی کرد.
فرصت های طلایی ارزآوری
بدون تردید صنعت بانکرینگ یکی از فرصت های طلایی برای ارزآوری و توسعه اقتصادی ایران است. توسعه صنعت بانکرینگ در ایران می تواند با ایجاد اشتغال و زنجیره ارزش در داخل به کاهش قاچاق سوخت کشور کمک کند. علاوه بر آن، بانکرینگ موجب توسعه و رونق بنادر، جذب مالکان کشتی های خارجی و ارزآوری نیز می شود. اما، همان طور که به آن اشاره شد، غفلت از این صنعت و عدم توسعه زیرساخت های لازم، موجب شده است که سود سرشار آن به جیب کشورهای همسایه سرازیر شود و ایران نتواند از این فرصت مطلوب، خوب بهره برداری کند. برای تغییر این وضعیت، نیاز است که دولت و بخش خصوصی با همکاری یکدیگر، زیرساخت های لازم را در جنوب ایران به ویژه در استان هرمزگان توسعه داده و فناوری تولید سوخت کم سولفور (سوخت شناورها) را به پالایشگاه های جنوبی و در راس آنها استان هرمزگان منتقل کنند.
اکنون تنها پالایشگاه شازند، سوخت با سولفور پایین تولید می کند و مستقیم آن را در اختیار کشتیرانی جمهوری اسلامی که یک دستگاه دولتی است، قرار می دهد و دست بخش خصوصی از این سوخت خالی مانده، زیرا میزان این سوخت آن قدر نیست که دراختیار شرکت های بانکرینگ قرار گیرد و این عرضه مستقیم، باعث بیکاری بانکرینگ ها شده است. تنها با تغییر روند فعلی، ایران می تواند سهم خود را از بازار بانکرینگ منطقه افزایش دهد و به قطب سوخت رسانی در غرب آسیا تبدیل شود. در غیر این صورت، سخن گفتن از بانکرینگ رویایی دست نیافتنی خواهد بود.
بلاگ خبری مکران آریا دریا
