سیما ذوکایی نعمتی گزارشگر
دبیر کمیته شرکت‌های سرمایه‌گذار در آزادراه‌ها گفت: «در6 سال اخیر، در حالی که جاده‌ها 23 درصد توسعه یافتند اما میزان مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات به 20 هزار نفر افزایش یافته است که علت اصلی آن افزایش ترافیک‌های جاده‌ای و کاهش رسیدگی نسبت به راه‌ها بوده است.»
مهندس خدایار خاشع، دبیر کمیته شرکت‌های سرمایه‌گذار در آزادراه‌ها در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری ترابران درباره سهم جاده در بروز تصادفات، گفت: «تصادفات جاده‌ای معمولاً از چهار پارامتر اصلی خطای انسانی، کیفیت خودرو، کیفیت جاده و شرایط جوی متاثر است که میزان اثر هریک از این عوامل در کشورها و جوامع مختلف، متفاوت است؛ بنابراین جاده فقط یکی از پارامترهای سوانح جاده‌ای است.»
خاشع اظهار کرد: «ایران به عنوان یک کشور کمتر توسعه‌یافته تقریباً در همه پارامترهای موثر در بروز تصادفات با مشکلات بسیاری مواجهه است.»
او تصریح کرد: «ضعف آموزش‌های حوزه ایمنی و راهنمایی رانندگی در کودکان و بزرگسالان و همچنین کمبود زمان این آموزش‌ها در ایران به قدری محسوس و ملموس است که عامل خطای انسانی در بروز تصادفات نقش بسیار موثری دارد، همچنین علاوه بر ضعف آموزشی، قوانین و سخت‌گیری پلیس هم در مقابل جرائم رانندگی خطرآفرین بازدارندگی لازم را ندارد.»
مرگ ارزان انسان‌ها در خودروها و قطعات بی‌کیفیت
این کارشناس حوزه حملونقل کیفیت بسیار پایین خودروهای داخلی را غیرقابل انکار دانست و افزود: «نه تنها خودروهای تولیدی بی‌کیفیت هستند بلکه به دلیل درآمد پایین و فقر حاکم بر جامعه، بسیاری از مردم توان لازم برای رسیدگی و نگهداری به موقع همین خودرو را هم ندارند و البته بی‌کیفیتی قطعات موجود نظیر لنت و مانند آن هم که در کنترل خودرو نقش دارند، باعث شده تا عامل خودرو در بروز تصادفات و افزایش میزان مجروحان و کشته‌شدگان ناشی از سوانح جاده‌ای نقش پر رنگی داشته و افزون بر آن مصدومان هم شرایط وخیم‌تری داشته باشند ، توجه کنیم در کشورهای توسعه یافته از هر صد مصدوم سوانح جاده‌ای یکی دو نفر و در ایران حدود ۱۵ نفر فوت می‌کنند که کیفیت پایین خودروها و امکانات کم اورژانس و امداد و نجات تاثیر به‌سزایی در آن دارد.»
سهم راه در بروز تصادفات
خاشع با بیان اینکه خرابی جاده‌ها هم نقش پررنگی در بروز سوانح دارد، اظهار کرد: «مشکلات جاده‌های کشور امری واضح است که در 10 سال اخیر به دلیل کاهش بودجه برای نگهداری و بهسازی راه‌ها و همچنین کاهش میزان توسعه جاده‌ها وضعیت بدتر هم شده است و این کاهش بودجه در حالی رخ داده که تورم این سال‌ها بسیار زیاد بوده و همین امر باعث شده تا عملیات لازم به منظور نگهداری و نوسازی جاده‌ها کاهش چشمگیری داشته باشد.»
او یادآور شد: «براساس آمار، سال 85 بیش از 28 هزار فوتی ناشی از تصادفات جاده‌ای در کشور ثبت شد این در حالی بود که جاده‌های بزرگراهی و آزادراهی کشور کمتر از 7 هزار کیلومتر (1400 کیلومتر آزادراه و 5500 کیلومتر بزرگراه) بود، پس از آن با توسعه 175 درصدی طی 10 سال، در سال 95 میزان بزرگراه‌ها و آزادراه‌های کشور به 19 هزار کیلومتر رسید و با اقدامات انجام شده تعداد کشته‌های ناشی از تصادفات علیرغم افزایش قابل توجه تعداد خودروها و میزان تردد در جاده های کشور به کمتر از 16 هزار نفر کاهش یافت.»
خاشع ادامه داد: «در6 سال اخیر، براساس آخرین آمار سال 1401 توسعه جاده‌ها فقط 23 درصد افزایش داشته و در حال حاضر حدود 23 هزار کیلومتر آزادراه و بزرگراه در کشور وجود دارد اما میزان مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات به 20 هزار نفر افزایش یافته است که علت اصلی آن افزایش ترافیک‌های جاده‌ای و کاهش رسیدگی نسبت به راه‌ها بوده است.»
غفلت مسئولان از جاده‌ها
دبیر کمیته شرکت‌های سرمایه‌گذار در آزادراه‌ها تصریح کرد: «طی سال‌های کرونا آمار تصادفات جاده‌ای کاهش داشت اما این کاهش ناشی از بهبود عملکرد نبوده بلکه به دلیل کاهش تردد و سفرهای جاده‌ای بوده است در حالی‌که در سال 1401 با شروع سفرها و افزایش تردد با حجم بسیار بالایی از تصادفات جاده‌ای و بیش از 20 هزار کشته و بیش از 300 هزار مجروح مواجه شدیم که این امر هزینه‌های بسیاری را به کشور و نظام سلامت کشور تحمیل می‌کند.»
او با تاکید بر ضرورت توجه و اهمیت به مجروحان ناشی از تصادفات جاده‌ای، گفت: «اگر یک هواپیمای ایرباس 200 نفره سقوط کند تا سال‌ها در اذهان عمومی باقی می‌ماند این در حالی است که در کشور ما هفته‌ای به اندازه دو هواپیمای ایرباس در جاده‌ها تلفات داریم اما نه از طرف مسئولان و نه از طرف رسانه‌ها آنطور که باید مورد توجه قرار نمی‌گیرد.»
خاشع در پایان خاطرنشان کرد: «باید اعتراف کنیم که از لحاظ توسعه و رسیدگی راه‌ها ما غفلت کرده و بودجه بسیار کمی را به پروژه‌های عمرانی کشور اختصاص داده‌ایم.»
