ایران برای دستیابی هند به بازارهای اوراسیا و اتصال به کریدورها نقش کلیدی دارد.
تین نیوز |
هند و ایران در حال بررسی یک پروژه مشترک برای ایجاد مسیر تجاری سه جانبه با حضور ارمنستان هستند. راه اندازی این مسیر جدید تجاری می تواند مسیر جدیدی برای تجارت جهانی از بندر چابهار تا دریای سیاه را ایجاد کند. نارک تریان، معاون وزیر اقتصاد ارمنستان در این ارتباط گفته است: «در حال حاضر مذاکراتی جدی در قالب سه جانبه میان ارمنستان، هند و ایران در جریان است. اگرچه هنوز جزئیات بیشتری نمی توان ارائه کرد، اما این پروژه به صورت آزمایشی آغاز شده و محموله های اولیه از این مسیر عبور کرده اند».
به گزارش تین نیوز به نقل از اقتصاد سرآمد، مسیر پیشنهادی از بندر استراتژیک چابهار در جنوب ایران تا دریای سیاه را به یکدیگر متصل می کند و با تکمیل زیرساخت ها و اجرای پایدار، می تواند به یکی از شریان های اصلی حمل ونقل منطقه ای تبدیل شود. ارمنستان به دنبال بهره برداری از بندر چابهار به عنوان اپراتور است تا دسترسی به هند و دیگر کشورهای آسیایی را تسهیل کند.
این پروژه همچنین در نظر دارد بندر چابهار را به بزرگراه بین المللی شمال-جنوب متصل کند، مسیری که به طور قابل توجهی فاصله میان ایران و گرجستان را کاهش داده و امکان ارسال کالا از بنادر جنوبی ایران به بنادر دریای سیاه گرجستان را ظرف ۲ تا ۳ روز فراهم خواهد کرد. با تکمیل این مسیر، چشم انداز توسعه تجارت میان سه کشور و ارتباط بهتر با اروپا و آسیا روشن تر می شود. این طرح می تواند فرصت های اقتصادی جدیدی را برای منطقه به همراه داشته باشد و نقشی کلیدی در ارتقای تجارت بین المللی ایفا کند.
تزریق کمک های هند به زیرساخت های چابهار
هند در راستای تعهدات خود برای توسعه بندر چابهار، تجهیزات بندری به ارزش ۲۴ میلیون دلار شامل جرثقیل ها و ماشین آلات سنگین را به پایانه شهید بهشتی این بندر ارسال کرده است. این اقدام بخشی از سرمایه گذاری ۸۵ میلیون دلاری هند برای ارتقای زیرساخت های بندر چابهار است که نقش کلیدی در تقویت مسیر کریدور بین المللی شمال-جنوب دارد. بر اساس گزارش Economic Times ، از زمان آغاز بهره برداری هند از پایانه شهید بهشتی در سال ۲۰۱۸، بیش از ۴.۸ میلیون تن کالای فله ای از این بندر جابه جا شده است. هدف از این همکاری، ایجاد دسترسی بهتر هند به بازارهای آسیای مرکزی، ایران و افغانستان، و همچنین کاهش وابستگی به تنگه هرمز است.
چابهار؛ نقطه تمرکز رقابت های منطقه ای
این ها در شرایطی است که سرمایه گذاری در بندر چابهار از اهمیت ویژه ای برای هندی ها برخوردار است، چراکه این بندر جایگاه مهمی در کریدور شمال جنوب دارد. در واقع بندر چابهار نقشی راهبردی در شاخه شرقی این کریدور دارد و زمینه ساز ارتباط جاده ای و ریلی بسیاری از کشورهای منطقه خواهد شد؛ موضوعی که اهمیت این بندر را برای قدرت های اقتصادی جهان، ازجمله چین و هند دوچندان کرده است. در شرایطی که طی سال های اخیر چینی ها گام های قابل توجهی به منظور سرمایه گذاری در منطقه آزاد چابهار برداشته اند، به نظر می رسد این منطقه به کانونی برای رقابت پکن و دهلی نو، به عنوان دو قدرت رو به رشد اقتصادی جهان تبدیل و به محلی برای مصاف راهبرد «رشته های مروارید» چین از یک سو و «گردن بند الماس» هند ازسوی دیگر بدل شده است.
توسعه خط ریلی چابهار زاهدان؛ اولویت بعدی
براساس اظهارات مقامات هندی، توسعه خط ریلی چابهار-زاهدان یکی از پروژه های کلیدی برای افزایش ظرفیت ترانزیتی این بندر است. این خط ریلی که به شبکه سراسری ایران متصل می شود، می تواند دسترسی به کشورهای آسیای مرکزی را تسهیل کند و به افزایش حجم مبادلات تجاری کمک کند. بندر چابهار با توجه به موقعیت استراتژیک خود، در حال تبدیل شدن به یک قطب حمل ونقل منطقه ای است و همکاری های هند و ایران، نقشی کلیدی در تحقق این هدف ایفا می کند.
بازگشت مزیت های لجستیکی چابهار
بازگشت چابهار بر مدار مزیت لجستیکی و تبدیل شدن به هاب لجستیکی بین المللی و منطقه ای، یکی از مهمترین راهبردهای تجاری کشورها طی سالیان اخیر در رشد و توسعه اقتصادی بوده است. کلمه هاب طبق تعریف لغتنامه ای به معنی محل تمرکز و تجمع فعالیت هاست. برای تبدیل یک کشور یا منطقه به هاب لجستیکی / تجاری، هم ویژگی های جغرافیایی و هم وضعیت زیرساخت های لجستیکی آن باید مدنظر قرار گیرد.
تعداد کشورهای همسایه دارای مرز دریایی و زمینی، سطح دسترسی به بازارهای منطقه ای از طریق مدهای مختلف حمل و نقل، طول مرزهای آبی، کریدورهای ترانزیتی که کشور در آنها عضو است، طول و مشخصات هندسی جاده ها، خطوط ریلی، تعداد بنادر و فرودگاه های بین المللی، ارتباطات حمل و نقل چندوجهی، کمیت و کیفیت هاب های لجستیکی دیگر در کشور و وضعیت کلی تجارت و صنعت کشور به عنوان مهمترین ویژگی ها و پتانسیل های لازم برای تبدیل شدن به هاب لجستیکی است. از زمان بحران مالی، رشد صادرات بخش خدمات از رشد صادرات کالاها پیشی گرفته است.
توجه به استعدادهای بالقوه اقتصادی در منطقه
کم کاری و تعلل ایران در احداث زیرساخت های لازم برای به فعل رساندن استعدادهای بالقوه ترانزیتی کشور، به این معنا نخواهد بود که صاحبان کالا و سرمایه نیز منتظر اقدام ایران بمانند. در مسیرهای موازی و در مکان های مشابه در کشورهای دیگر به سرعت تحولات و تغییراتی برای رفع نیازهای صاحبان کالا و سرمایه اتفاق افتاده و خواهد افتاد. مسیرهای عبوری از شمال کشور) مانند مسیر الجورد- میان افغانستان و ترکمنستان و آذربایجان و گرجستان و ترکیه (یا مسیرهای جنوبی ایران از طریق امارات و عمان و یمن و مسیرهای جایگزین در شرق ایران مانند عبور از پاکستان و افغانستان به سرعت در حال طراحی و اجرا هستند.
بنابراین آنچه مهم جلوه می نماید بازگشت مأموریت چابهار به قابلیت اصلی خود یعنی امر لجستیک است که این موضوع بدون طراحی برنامه ای جامع و آینده نگر و تعریف اقدامات اجرایی در مسیر محقق شدن آن امکان پذیر نخواهد بود. از این رو پیشنهاد می شود سازمان منطقه آزاد چابهار در اتخاذ رویکرد راهبردی آینده خود و به همین تناسب انتخاب مدیران و راهبران، به این امر خطیر توجه ویژه ای داشته باشد.
نقش کلیدی ایران در کریدورها
از طرف دیگر کشور سنگاپور به همراه هند، به دنبال دستیابی به منابع غنی منطقه اوراسیا از طریق بندر چابهار در ایران است. این تلاش نشان از گسترش روابط اقتصادی و تجاری این دو کشور با کشورهای منطقه و نیز تحولات جدید در حوزه تجارت جهانی دارد. در این میان کشور جمهوری اسلامی ایران به عنوان میزبان بندر چابهار نقش بسیار مهمی در این پروژه ایفا می کند. این بندر که به مدت ۱۰ سال به دهلی نو واگذار شده است، به عنوان لینک کلیدی در این تلاش ایفای نقش می کند. همکاری ایران در این پروژه، زمینه ساز ایجاد یک کریدور تجاری و ترانزیتی بین جنوب شرق آسیا و آسیای مرکزی است. بندر چابهار که به تازگی مورد مدیریت شرکت India Ports Global Ltd قرار گرفته است، قرار است به طور فزاینده ترافیک و بارگیری را انجام دهد. این بندر با تجهیزاتی که قرار است با سرمایه گذاری ۱۲۰ میلیون دلار توسط هند تامین شود، به یک مرکز کلیدی برای ترانزیت کالاها در منطقه تبدیل شود.
بلاگ خبری مکران آریا دریا
