تفاوت‌ های استراتژیک در صنعت گردشگری لوکس دریایی ؛ از عربستان تا ایران

در سال های اخیر، عربستان سعودی به طور جدی وارد رقابت جهانی در صنعت گردشگری لوکس شده است. این کشور با پروژه هایی نظیر جزیره «امهات» و افتتاح اقامتگاه فوق لوکس «نُجُما»، که زیرمجموعه زنجیره Ritz-Carlton است، به شکل چشمگیری در این عرصه رشد کرده است.

تین نیوز |

این اقامتگاه که در بستر بکر دریای سرخ و با رویکردی مبتنی بر پایداری و معماری زیست سازگار طراحی شده، نه تنها موفق به کسب عنوان «بهترین هتل جدید جهان» از سوی Forbes Travel Guide در سال ۲۰۲۴ شد، بلکه تصویری نو از عربستان در عرصه جهانی ارائه داد. این تصویر نشان دهنده مقصدی است که فراتر از زیارت، به دنبال جذب گردشگران ممتاز و ارائه تجربه ای سطح بالا است.

در مقابل، ایران با سواحل گسترده و بکر در جنوب، تنوع اقلیمی و فرهنگی غنی، و جزایری چون قشم، کیش، هنگام و هندورابی، از ظرفیت های فراوانی برای توسعه گردشگری لوکس برخوردار است. اما به دلیل چالش های ساختاری، ضعف سیاست گذاری، و محدودیت های بین المللی، هنوز نتوانسته است از این ظرفیت ها بهره برداری بهینه داشته باشد.

عربستان سعودی با پروژه های ملی عظیم و حمایت دولت از آن ها در چارچوب چشم انداز ۲۰۳۰، توانسته است توسعه ای قابل توجه در صنعت گردشگری لوکس داشته باشد. همکاری فعال این کشور با برندهای معتبر جهانی مانند Ritz-Carlton، Accor و Aman و تأکید بر توسعه پایدار و استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، در کنار جذب گردشگران بین المللی با توان اقتصادی بالا، به آن کمک کرده است تا جایگاه خود را در این بازار تثبیت کند.

از سوی دیگر، ایران با مشکلاتی از جمله عدم حضور برندهای معتبر بین المللی به دلیل تحریم ها، زیرساخت های نامناسب در مناطق ساحلی و گردشگرپذیر، و فقدان استراتژی جامع و بلندمدت در حوزه گردشگری لوکس مواجه است. نگاه امنیتی به توسعه مناطق مرزی و نبود حمایت مؤثر از بخش خصوصی نیز از دیگر چالش های پیش روی ایران است.

با این حال، ایران می تواند با بازنگری در سیاست ها و تمرکز بر توسعه پایدار گردشگری در جزایر جنوبی، جذب سرمایه گذاران ایرانی خارج از کشور، و ارائه بسته های سفر متنوع، نقش فعالی در بازار گردشگری لوکس ایفا کند. ایجاد مناطق آزاد واقعی، تضمین بازگشت سرمایه، تسهیل واردات تجهیزات گردشگری و آموزش نیروی انسانی بومی از جمله اقداماتی هستند که می توانند بخشی از عقب ماندگی ایران در این زمینه را جبران کنند.

برای تحقق این هدف، ایران نیازمند اصلاح چارچوب های قانونی سرمایه گذاری خارجی، فعال کردن دیپلماسی گردشگری و بازتعریف برند ملی، ارتقای شاخص های جهانی مانند رقابت پذیری گردشگری و زیرساخت های خدماتی، و بهره گیری از ظرفیت نخبگان ایرانی در خارج از کشور به عنوان تسهیل گران سرمایه گذاری و انتقال دانش است.

جدول مقایسه ای سیاست های گردشگری لوکس؛ عربستان سعودی در برابر ایران

شاخص
عربستان سعودی
ایران

برندهای بین المللی فعال
✔️ Ritz-Carlton, Accor
❌ غایب به دلیل تحریم ها

زیرساخت اقامت لوکس
✔️ ویلاها، اقامتگاه های ساحلی
❌ محدود به پروژه های محلی

رویکرد پایداری محیط زیست
✔️ بله (Red Sea Global)
❌ هنوز نهادینه نشده

حمایت دولتی هدفمند
✔️ چشم انداز ۲۰۳۰
❌ اقدامات پراکنده و فاقد استمرار

ارتباطات هوایی و دریایی
✔️ در حال توسعه هوشمند
❌ محدود، پراکنده و ناکارآمد

دسترسی سرمایه گذاران خارجی
✔️ ساده و شفاف
❌ پیچیده و پرریسک

دیپلماسی گردشگری فعال
✔️ رویکرد برندینگ منطقه ای
❌ ضعیف و غیرمتمرکز

تنوع بسته های سفر لوکس
✔️ شامل سفر فرهنگی، دریایی و ماجراجویی
❌ محدود به طبیعت گردی

در نهایت، جدول مقایسه ای سیاست های گردشگری لوکس بین عربستان سعودی و ایران نشان دهنده تفاوت های آشکاری در سیاست گذاری ها و اقدامات این دو کشور است. عربستان با شراکت با برندهای جهانی، توسعه زیرساخت های لوکس، و دیپلماسی گردشگری فعال، خود را به عنوان یک رقیب جدی در بازار گردشگری لوکس معرفی کرده است.

ایران نیز در صورتی که بخواهد در این بازار رقابتی نقش آفرینی کند، باید در سیاست گذاری های خود تحول ایجاد کند، زیرساخت ها را بهبود بخشد و تصویر متفاوتی از خود در عرصه بین المللی ارائه دهد. آینده نگری، تعاملات بین المللی و بهره گیری از مزیت های بومی، سه عامل کلیدی برای تغییر مسیر کنونی ایران در این عرصه هستند.

بلاگ خبری مکران آریا دریا

منبع خبر