چند دهه قبل اگر از شما می‌خواستند که بندری در مراکش را نام ببرید، به‌احتمال زیاد اولین اسمی که به نظرتان می‌رسید کازابلانکا بود. کازابلانکا؛ بندری خاطره‌انگیز در مغرب که نامش با تاریخی غنی و میزبانی از افراد معروف و متفاوتی گره خورده است. اگرچه این بندر جایگاه ممتاز خود را حفظ کرده اما حالا دیگر «تانگر‌مد» به‌عنوان یک مجتمع بندری صنعتی مراکشی، نامش در جهان بیشتر شنیده می‌شود. بندری که درسال 2022 در جایگاه بیست و چهارم شلوغ‌ترین بنادر جهان قرار گرفت و راه توسعه در راستای حفظ محیط زیست را چندی است که برای خود باز کرده است. تانگر‌مد برای مراکش سنگ تمام گذاشته و آن را در زمینه‌های مختلف تجاری یاری می‌دهد. این بندر در 45 کیلومتری شمال شرقی طنجه و 15 کیلومتری شمال تاریفای اسپانیا در تنگه جبل‌الطارق قرار دارد. در ماه فوریه سال 2003 وقتی «محمد ششم» پادشاه کنونی مراکش این‌طور گفته بود: «در حال راه‌اندازی یکی از بزرگترین پروژه‌های اقتصادی در تاریخ کشورمان هستیم» و منظورش همین تانگر‌مد بود که آن را هسته اصلی یک مجتمع بزرگ بندری، لجستیکی، صنعتی، تجاری و توریستی می‌دانست. مراکش می‌خواست در منطقه مدیترانه، اروپا، غرب و عرب، لنگرش را محکم بیندازد و تانگر‌مد همانی که قرار بود آرزوها را برآورده کند. مراکشی‌ها هدفشان این بود که تانگر‌مد به‌عنوان یک الگوی توسعه در منطقه بدرخشد که از قضا موفق هم شدند. تانگر‌مد که شاید دیگر گفتن بندری نوپا برای آن کمی بی‌انصافی باشد یک دروازه لجستیک جهانی به‌حساب می‌آید، از طرف دیگر این بندر راهبردی، مرکز صنعتی هم به شمار می‌آید. این بندر اکنون خانه بیش از هزار و 100 شرکت از بخش‌های مختلف مانند خودروسازی، هوانوردی، لجستیک، نساجی و تجارت است.
ارتباطات جهانی راضی‌کننده
برای فهمیدن موقعیت تانگر‌مد کافی است تا نگاهی به شروع فعالیت بندری آن بیندازیم؛ تانگر‌مد از آغاز تا به امروز، با سرعت خیره‌کننده‌ای در حال حرکت بوده است تا شاید روزی بزرگترین تاسیسات کانتینری در مدیترانه را به نام خود بزند، احتمالی که حالا اصلا دور از ذهن نیست. این نکته را نیز باید در نظر داشت که تانگر‌مد در کمتر از دو دهه از یک ساحل خالی و منزوی به بزرگترین بندر در مدیترانه تبدیل شده است. این بندر که با بیش از 180 بندر در سراسر جهان ارتباط دارد، ظرفیت پردازش 9 میلیون کانتینر، هفت میلیون مسافر، هزار کامیون و یک میلیون وسیله نقلیه را برای مراکش فراهم کرده است.
مجتمع بندری در کلاس جهانی
سال 2002 بود که مراکشی‌ها اقدامات اولیه را برای راه‌اندازی تانگر‌مد انجام دادند و تا سال 2007 این راه‌اندازی اولیه ادامه داشت. بعد از آن بود که دیگر تانگر‌مد به سمت بازار حمل‌ونقلی حرکت کرد. از آن زمان تا به امروز این بندر به‌طور قابل توجهی گسترش یافته است. مجتمع بندری تانگر‌مد حالا بیش از هزار هکتار، وسعت دارد و شامل بخش‌های متفاوتی از جمله تانگر‌مد 1 با دو پایانه کانتینری، یک پایانه راه‌آهن، یک پایانه نفتی، یک پایانه بار عمومی و یک پایانه خودرو است؛ تانگر‌مد 2 با دو پایانه کانتینری و همچنین بندر مسافری و مرکز تجاری است. پایانه‌های فله خشک، مایع و یک پایانه اصلی رو- رو برای تردد در سراسر تنگه جبل‌الطارق نیز در این مرکز جای گرفته‌اند. این مجتمع حالا بستری برای رقابت منطقه‌ای در بخش‌های صنعت، لجستیک، خدمات و تجارت به‌حساب می‌آید.
فعالیت کانتینری در مجتمع بندری تانگر‌مد در سال 2020 به 7/5 میلیون TEU رسید که یک‌پنجم نسبت به سال قبل افزایش داشت، اما نکته‌ای که باید به آن دقت کرد، صعود ده پله‌ای این بندر در رده‌بندی لویدز 2021 است. تانگر‌مد با این ارتقا توانست از چندتایی از رقبای خود با سرعت زیادی سبقت بگیرد و در رتبه بیست و پنجم این لیست جهانی خودی نشان دهد. البته این بندر کاهشی 32 درصدی در کل ترافیک دریایی را هم تجربه کرد که آن را عمدتا می‌توان ناشی از این همه‌گیری کرونا به‌حساب آورد، چون سفرهای دریایی کمتری در این مدت برقرار بود. با این حال، تانگر‌مد در سال 2020، میزبان چهار هزار و 306 کشتی غیر مسافربری بود که رشدی 10 درصدی نسبت به سال 2019 را نشان می‌دهد. این بندر همچنین در این مدت توانست به سایر قابلیت‌های خود نیز بیفزاید و کشتی‌های ورودی بزرگ‌تری را هم در خود جای دهد؛ میزبانی از 916 کشتی با ارتفاع بیش از 290 متر نشان از رشد 14 درصدی دارد.
با وجود این عملکرد دلگرم‌کننده، مسئولان بندری گفته‌اند که جهش رشد تانگر‌مد هنوز به پایان نرسیده است. آن‌ها مصمم هستند تا این بندر را باز هم توسعه دهند. به این منظور در اولین روز سال 2021، ترمینال جدید TC3 اولین کشتی خود را میزبانی کرد. TC3 در واقع توسعه تانگر‌مد 2 به‌حساب می‌آید که دارای طول اسکله 800 متر است. انتظار می‌رود این پایانه پس از راه‌اندازی کامل، بتواند 5/1 میلیون TEU دیگر به ظرفیت تانگر‌مد اضافه کند.
مراکز دیدنی
اگرچه علاقه‌مندی به تاریخ، در کنار جاذبه‌های بی‌شمار مراکش گردشگران زیادی را به‌سوی خود می‌کشاند اما حتی اگر در یک سفر کاری هم باشید زیبایی‌های بکر این منطقه را نمی‌توانید نادیده بگیرید. دارالمخزن یا کاخ سلطنتی یک ساختمان و موزه تاریخی در طنجه است. این محل، اقامتگاه پادشاهان مراکش در زمان اقامتشان در شهر به‌حساب می‌آمده و چشم‌انداز درخشانی دارد. ساختمان‌های سلطنتی آن روزها، اکنون در اختیار موزه هنرهای مراکش قرار دارد و آن‌ها آثار هنری از سراسر مراکش را در این محل به نمایش می‌گذارند. حیاط زیبای این موزه با معماری دل‌فریب و شاهانه، شما را قبل از رفتن به داخل کاخ، مدتی به تماشای خود مشغول می‌کند.
تانگر مد | سازمان بنادر و دریانوردی
