به دلیل شرایطی که برای ایران به وجود آمده است، روز به روز جایگاه ایران در حوزه ترانزیت بین الملل از دست خواهد رفت و کشورهایی مانند ترکیه، جایگزین ایران خواهند شد.
تین نیوز |
ترکیه با هدف گسترش ارتباطات خود، قصد ایجاد کانال سوئز جدید از طریق عراق را دارد. موضوعی که مستقیما فضای منطقه را دگرگون خواهد کرد. علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران، عنوان کرد: به دلیل شرایطی که برای ایران به وجود آمده است، روز به روز جایگاه ایران در حوزه ترانزیت بین الملل از دست خواهد رفت و کشورهایی مانند ترکیه، جایگزین ایران خواهند شد.
به گزارش تین نیوز به نقل از تجارت نیوز، عراق پروژه ای به ارزش 17 میلیارد دلار برای اتصال یکی از بندرهای بزرگ خود در سواحل جنوبی به ترکیه از طریق شبکه راه آهن و جاده آغاز کرده است.
با این پروژه، بندر فاو در جنوب عراق که در منطقه ای غنی از منابع نفتی قرار دارد، به ترکیه متصل خواهد شد. این اتصال موجب کوتاه تر شدن زمان سفر بین آسیا و اروپا می شود و می تواند عراق را به یک هاب حمل ونقل تبدیل کند که رقیب جدی برای کانال سوئز خواهد بود.
با پیشبرد این اهداف، عراق به هاب تجارت در منطقه تبدیل می شود و با همکاری ترکیه، بازار صادراتی ایران از دست خواهد رفت. باید دید که چه اهدافی منجر شده است که عراق به عنوان یکی از شرکای تجاری ایران، این گونه ترکیه را جایگزین ایران کند؟
اهداف پروژه اتصال بندر فاو به ترکیه
راه آهن و جاده اتصال بندر فاو به ترکیه، تنها برای انتقال کالا و مسافر نیست، بلکه فرصتی برای توسعه گسترده تر مناطق مختلف عراق فراهم می آورد. دولت عراق برنامه هایی برای راه اندازی قطارهای سریع السیر با سرعت 300 کیلومتر در ساعت دارد که مناطق مختلف صنعتی عراق را به یکدیگر متصل خواهد کرد.
خدمات ریلی عراق در حال حاضر محدود به چند خط است، ازجمله یک قطار مسافربری که بغداد را به بصره وصل می کند، ولی پس از اجرای این پروژه، عراق به یک مرکز ترانزیت کلیدی تبدیل خواهد شد.
بندر فاو در آینده می تواند رقابتی جدی برای بندرهای ایران ایجاد کند و به عراق فرصت های زیادی برای تقویت جایگاه ژئوپلیتیکی اش در منطقه بدهد. این پروژه همچنین شامل ساخت بندر جدید، پایانه های نفتی و سایر زیرساخت های حمل ونقل است.
این پروژه به دنبال ایجاد مسیری جدید برای حمل کالا از شرق آسیا، از جمله هند، از طریق خلیج فارس به عراق، ترکیه و سپس اروپاست. این مسیر جدید ممکن است تأثیر زیادی بر بندرهای جنوبی ایران بگذارد و ظرفیت حمل و نقل آنها را کاهش دهد.
علاوه بر این، عراق در حال تلاش برای اتصال بندر فاو به راه آهن خود و ترکیه است تا یک کریدور حمل ونقل جدید به وجود آورد. این کریدور ممکن است تأثیر منفی بر ترافیک ترانزیتی ایران به ترکیه و کاهش استفاده ترکیه از مسیر ایران برای حمل کالا به خلیج فارس منجر شود.
ترکیه در این پروژه به دنبال اهداف اقتصادی مختلفی ازجمله حمل سریع تر کالا و مسافر با قطارهای سریع السیر و توسعه خطوط انتقال نفت و گاز است. همچنین، این پروژه پس از جنگ روسیه و اوکراین و تحولات جهانی، در شرایط جدید رقابت های منطقه ای قرار گرفته است که می تواند بر موازنه های اقتصادی و سیاسی تأثیرگذار باشد.
نقش تحولات منطقه در پیشبرد اهداف ترکیه
یکی از مسیرهای جایگزین کانال سوئز، پروژه اتصال بندر فاو به ترکیه بوده که از آن طریق به مدیترانه و اروپا متصل خواهد شد. اما کریدور دیگر، از فاو به سوریه، لاذقیه ومدیترانه خواهد رسید.
به نظر می رسد با اینکه مسیر سوریه کوتاه تر است و زودتر به مدیترانه و اروپا می رسد، اما گزینه ترکیه به سوریه ترجیح داده شده و ترکیه با حمایت از گروه های مسلح مخالف دولت سوریه، سعی دارد منافع خود را در این مسیر تقویت کند.
در نهایت، این کریدور جدید می تواند به معنای کاهش استفاده ترکیه از مسیر ایران برای حمل کالا به جنوب خلیج فارس باشد و رقابت های جدیدی را در منطقه شکل دهد.
از دست رفتن جایگاه ایران در حوزه ترانزیت بین الملل
در همین زمینه علی شریعتی، عضو اتاق بازرگانی ایران مطرح کرد: در حال حاضر، جایگاه ایران در موارد مختلفی در حال از دست رفتن است. برای مثال، ایرانیان با مشکلات بین المللی فراوانی روبه رو شده اند و به دلیل سیاست های اتحاذشده، ساعت ها در فرودگاه ها درگیر هستند. چراکه پروازها مدام لغو می شود یا اصلا پروازی به اروپا وجود ندارد. این روند بسیار تاسف برانگیز است و موضوعی است که مردم عادی لمس می کنند.
به گفته او، به جز مردم عادی، به دلیل شرایطی که برای ایران به وجود آمده است، روز به روز جایگاه ایران در حوزه ترانزیت بین الملل از دست خواهد رفت و کشورهایی مانند ترکیه، جایگزین ایران خواهند شد.
اردوغان در رؤیای ایجاد امپراتوری!
شریعتی ادامه داد: اکنون ترکیه نقش بسزایی در آشفتگی منطقه حلب دارد. در فضای ژئوپلیتیک منطقه، این موضوع ارتباط مستقیمی با موضوع حماس و دیگر بحث های سیاسی و نقاط قوت ایران داشته و ترکیه سعی بر تغییر فضای منطقه و کنار گذاشتن رقبای خود را دارد. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، یک نقشه امپراتوری در ذهن دارد و اقدامات متفاوتی برای رسیدن به هدف خود انجام می دهد.
این فعال اقتصادی تشریح کرد: یکی از این اقدامات، گسترش ارتباط با عراق است. عراق کشوری است که 44 میلیون نفر جمعیت دارد و با بودجه 156 میلیارد دلاری و فروش 4.5 میلیون بشکه ای نفت در روز، بازار بزرگی محسوب می شود. زیرساخت های عراق، اهمیت بسیاری دارد و کشورهایی مانند ترکیه، علاقه دارند که نقشی در این زیرساخت ها داشته باشند.
او متذکر شد: البته باید در نظر داشت که نقش امنیت در عراق بسیار مهم است و با وجود تنش های موجود در عراق، پروژه ترکیه به سادگی انجام پذیر نیست. اما پروژه مذکور، یک مگاپروژه بوده و سرمایه گذاری میلیارد دلاری در این پروژه انجام شده است.
ایجاد کانال سوئز جدید
عضو اتاق بازرگانی ایران و عراق خاطرنشان کرد: در حال حاضر، عمده ترانزیت کالاهای عراق، از طریق ایران و تنگه هرمز انجام می شود. اگر ایران تا زمان به سر انجام رسیدن این پروژه، نتواند فکری به حال از دست نرفتن مزیت های خود کند، نه تنها عراق را از دست خواهد داد، بلکه ترکیه نیز به آرزوی دیرینه خود خواهد رسید و عراق را تبدیل به کانال سوئز خود خواهد کرد.
او در مورد از دست رفتن جایگاه ایران توضیح داد: در صورت تحقق این پروژه، استفاده از خلیج فارس و موقعیت آب های آزاد آن برای دریافت بار و ارسال به اروپا، از مسیر ترانزیت عراق می گذرد که در دست ترکیه خواهد بود. این موضوع عواقب نگران کننده ای برای ایران خواهد داشت.
آن طور که این فعال اقتصادی توضیح داد: ترکیه به دنبال گسترش یک امپراتوری است و در این مسیر حرکت می کند. در چنین شرایطی، ایران درگیر فیلترینگ، پخش صدای عادل فردوسی پور از تلویزیون و مسائل این چنینی است.
شریعتی با ذکر مثال دیگر در مورد از دست رفتن جایگاه ایران ادامه داد: به عنوان مثال، پروازهای خارجی کشور به بهانه های بی اساس تحت تأثیر قرار می گیرند. این در حالی است که امارات و ترکیه در حال گسترش شبکه هوایی خود هستند و پروازهای بیشتری به ایران می فرستند. ایران از همین موضوع هم جا مانده است.
به گفته او، در حال حاضر تقریبا عضوی از هر ایرانی در خارج از کشور حضور دارد و باید بین ایران و کشور محل سکونتش تردد داشته باشد. ایران از همین تردد مسافران هم جا مانده و نقش خود را از دست داده است. چندی پیش حداقل یک ایرلاین ایرانی وجود داشت، اما اکنون صورت مساله هم پاک شده است.
عضو اتاق بازرگانی ایران و عراق بیان کرد: این وضعیت، نشانه قدرت نیست. اگر در زمینه های دیگر قدرت وجود دارد، کافی نیست و باید مجموعه ای از قدرت ها، اعم از قدرت اقتصادی وجود داشته باشد. اینکه ایرانیان مجبور باشند برای دریافت ویزا در صف های طولانی ایستاده و از خدمات اولیه مانند کارت های اعتباری و بانکی محروم شوند، وضعیتی خلاف عزت و قدرت است.
بازگشت به قرن اول هجری
به گفته شریعتی، برخی مسئولان معتقدند که تحریم ها تاثیری ندارند و نباید به مسائل بین المللی توجه کرد، اما واقعیت این است که بدون حل مشکلات خود با دنیا، هیچ پیشرفت و بهبود واقعی اتفاق نخواهد افتاد و اکنون مردم در شرایط قرن اول هجری زندگی می کنند.
وی افزود: وضعیت تحولات و تنش های اخیر در منطقه نشان داده است که اگر همچنان با همین روند با دنیا برخورد شود و مسائل و مشکلات با دنیا حل نشود، ایران روز به روز هزینه های بیشتری پرداخت خواهد کرد.
او در مورد احیای روابط با دنیا تصریح کرد: باید گفت که با احیای برجام و خروج ایران از لیست سیاه FATF، ایران به گلستان تبدیل نمی شود. حداقل شش سال طول می کشد که ایران به نقطه صفر بازگردد. اما هرچه این اقدامات عقب انداخته شود، ایران با شیب بیشتری به لحاظ جایگاه خود در شاخص های اقتصادی، سقوط خواهد کرد و جایگاه خود را از دست خواهد داد.
این فعال اقتصادی با انتقاد از رویکرد برخی از مقامات گفت: برخی مسئولان در کشور از بستن تنگه هرمز و گروگان گیری به مثابه راه حل، سخن به میان می آورند. این سیاست ها نتیجه ای جز انزوا و نابودی برای ما به همراه نداشته است. یک روز ایران در اقتصاد جهانی سهم داشت و تهدید به عرضه نکردن نفت می کرد. اما در حال حاضر، عرضه نکردن نفت، منجر به کاهش درآمد ایران می شود و تغییری در جهان حاصل نخواهد شد.
وی عنوان کرد: سیاست های نادرست اقتصادی و بی توجهی به روابط بین المللی باعث شده است که ایران از بسیاری از فرصت ها محروم بماند و به جای اینکه از تجارت و سرمایه گذاری های خارجی بهره مند شود، به راحتی این امکانات به کشورهای دیگر منتقل می شود. جریان اقتصاد در حال حرکت است و اگر ایران خود را با آن تنظیم نکند، از مسیر جا می ماند.
او در نهایت خاطرنشان کرد: ایرانیان، جاماندگان هستند؛ اما مسئولان فکر می کنند همه چیز تحت کنترل است. موضوع آن است که مسائل به حاشیه برده شده و از اصل جا مانده است. اگر این شرایط ادامه پیدا کند، کماکان ایران از تحولات جا می ماند.
بلاگ خبری مکران آریا دریا
