در زمان حادثه انفجار در بندر شهید رجایی، حدود 120 الی 140 هزار کانتینر در محوطه بندری وجود داشته که از جمله عوامل انبار شدن سه چهار ماهه آن ها، در تعارض منافع سازمان ها و انگیزه جذب درآمد غیرمستقیم نهفته است.
تین نیوز |
محمد مهدی کریمی قهی: به گفته رئیس جمهور ایران مسعود پزشکیان در زمان حادثه انفجار در بندر شهید رجایی، حدود 120 الی 140 هزار کانتینر در محوطه بندری وجود داشته که از جمله عوامل انبار شدن سه چهار ماهه آن ها، در تعارض منافع سازمان ها و انگیزه جذب درآمد غیرمستقیم نهفته است.
بندر شهید رجایی به عنوان بزرگ ترین بندر فعال ایران، نقش کلیدی در تبدیل کشور به یک مرکز ترانزیت کالا در منطقه دارد». این بخشی از صحبت های علی عبدالعلی زاده، نماینده رئیس جمهور در هماهنگی اجرای سیاست های کلی توسعه دریامحور، در جریان بازدید از بندر شهید رجایی و در جمع خبرنگاران بوده است.
این بندر از سال ۱۳۴۹ براساس تصویب نامه شورای عالی وقت در راستای صنایع بزرگ برای توسعه تجارت و نقش ایران در سپهر دنیا تصویب و احداث شد و حالا تبدیل به بزرگ ترین بندر فعال کشور شده است.
کارشناسان معتقدند که بندر شهید رجایی در استان هرمزگان به واسطه امکانات و دسترسی هایی که دارد، می تواند به عنوان دروازه طلایی تجارت کشور و همچنین یکی از نقاط اتکا در توسعه اقتصاد دریامحور کشور به ایفای نقش بپردازد.
شهر بندرعباس در فاصله نزدیکی با تنگه هرمز، دومین تنگه بین المللی شلوغ دنیا و یکی از استراتژیک ترین آبراه های جهان قرار گرفته است و این موضوع می تواند این شهر را به بزرگ ترین بندرگاه دنیا تبدیل کند.
منطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی به تنهایی فعالیت بیش از ۵۰ پایانه و محوطه نگهداری کالا با راهبری بخش خصوصی، ۷۰ درصد ترانزیت کالا، پشتیبانی بیش از ۵۸ درصد عملیات غیرنفتی، ۴۳ درصد عملیات نفتی و تخلیه و بارگیری حدود ۸۵ درصد از عملیات کانتینری در سطح کل بنادر کشور را داراست.
این بندر دارای بزرگ ترین اسکله کانتینری کشور و پیشرفته ترین پایانه های کانتینری با ظرفیت بیش از ۶ میلیون TEU (معادل هر کانتینر ۲۰ فوتی) در سال و هدف گذاری ارتقای ظرفیت کانتینری به ۲۰ میلیون TEU تا سال ۲۰۴۰ است.
این بندر با ظرفیت سالانه جابجایی ۹۰ میلیون تن انواع کالا و ظرفیت سالانه پذیرش بیش از ۴ هزار کشتی در انواع کشتی های فله بر، کانتینری و نفتکش، بیش از ۵۳ درصد از عملیات تخلیه و بارگیری کالا در بنادر کشور را به خود اختصاص داده است.
6 اردیبهشت 1404، روزی بود که برای جامعه تجارت خارجی و حمل و نقلی کشور اندوهناک بود. بندر شهیدرجایی به عنوان قلب تپنده اقتصاد دریایی کشور با حادثه آتش سوزی و انفجار مواجه شد که تاکنون حدود 50 کشته و بیش از هزار مصدوم بر جای گذاشته است.
رئیس جمهور در ستاد بحران استان هرمزگان اظهار کرد: آیا ضرورتی دارد کانتینرها را به مدت سه یا چهار ماه در این مکان نگهداری کنیم و حدود ۱۲۰ هزار یا ۱۴۰ هزار کانتینر را در محل ذخیره کنیم؟
حالا این سوال پیش آمده که چگونه این حجم از کانتینر در این بندر انبار شده است، در حالی که هر کدام از این کانتینرها صاحبانی دارند و قطعا توقف و انبار کالا، هزینه ارسال بار را برای آن ها افزایش می دهد.
در بنادر سایر کشورها، اولویت با عملیات کانیتنری است، بدین صورت که بار باید سریعا از محوطه بندر خارج و پس از طی فرآیندهای گمرکی، به سمت مقصد خود بروند. این اولویت با ابزارهای گوناگونی از جمله هزینه بالای انبارداری کنترل شده و صاحب کالا در محاسبات خود، این افزایش هزینه را در نظر می گیرد.
به گفته کریم نائینی، کارشناس ترانزیت، مرزها باید محل عبور باشند نه توقف. جریان روان کالاها باید صورت در دستور باشد؛ زیرا که توقف بیش از حد کالا، زمان و هزینه حمل را افزایش داده و جذابیت مسیر عبوری را کاهش می دهد.
این در صورتی است که برخی فعالان حوزه تجارت خارجی و حمل و نقل کشور عنوان کرده اند که گروه یا سازمانی برای تعدد شریان های مالی خود، انبار کالا را به صورت غیرمستقیم به صاحب بار یا فورواردر القا می کند.
کانتینرها در محوطه های بنادر دارای زمان آزاد (Free Time) هستند که به منظور ترغیب آن ها به بردن سریع تر کانتینر مربوط می شود.
فعالان حمل و نقلی عنوان کردند که این زمان اصلا کارایی ندارد و فرآیندها به نحوی از سوی سازمان های دخیل و دارای تعارض منافع صورت می گیرد که بیش از 90 درصد کانیتنرها مشمول این تخفیف نمی شوند و هزینه ها مجددا از روز اول برای آن ها محاسبه میشود.
کار به همین جا ختم نمی شود. محوطه ها، پایانه ها و اپراتوری بندرهای بین المللی رقابت اقتصادی دارند و لاین های کشتیرانی می توانند با قدرت چانه زنی خود وارد همکاری با هر کدام از آن ها باشند.
این در صورتی است که در بندر شهید رجایی، انحصاری در فعالیت های بندری وجود دارد که فضای نادرستی در حوزه اقتصاد بندر کشور ایجاد کرده اند و این موضوع باعث می شود کالا در محوطه های تحت بهره برداری آن ها انبار شود.
بلاگ خبری مکران آریا دریا