نمایشگاه ملی توانمندی های دانش‌بنیان اقتصاد دریامحور در مصلای تهران، نقطه عطفی در مسیر تجاری سازی فناوری های بومی و اتصال آن‌ها به پروژه های بزرگ ملی بود؛ رویدادی که با حضور گسترده شرکت های فناور، نهادهای حاکمیتی و صنایع دریایی، توانست نقشه راهی عملیاتی برای ورود فناوری های ایرانی به زنجیره ارزش اقتصاد دریا ترسیم کند و گامی واقعی در جهت شکل گیری حکمرانی واحد و دانش‌محور دریایی بردارد.
تین نیوز |
نمایشگاه ملی توانمندی های دانش بنیان اقتصاد دریامحور در مصلای تهران نشان داد بخش دریایی کشور وارد مرحله تازه ای از تجاری سازی فناوری های بومی شده و توانسته نیازهای واقعی صنعت را به شرکت های داخلی متصل کند.
به گزارش تین نیوز به نقل از روزنامه اقتصاد سرآمد، مصلای تهران روزهای سه شنبه و چهارشنبه هفته گذشته میزبان یکی از متفاوت ترین رویدادهای تخصصی حوزه دریا بود؛ نمایشگاه ملی توانمندی های دانش بنیان اقتصاد دریامحور با حضور شرکت های فناور، نهادهای پژوهشی، سازمان های دریایی و مجموعه های صنعتی کشور زیر چتر معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری برگزار شد. این رویداد با هدف ایجاد یک نگاه یکپارچه، علمی و مبتنی بر فناوری به اقتصاد دریامحور، در فضایی به مراتب حرفه ای تر و کاربردی تر از بسیاری از نمایشگاه های مشابه برگزار شد و به گفته شرکت کنندگان، توانست یک گام واقعی در مسیر هم افزایی ملی در حوزه فناوری های دریایی باشد.
اقتصاد دریامحور تنها به حوزه کشتیرانی و صید محدود نمی شود؛ بلکه طیف گسترده ای از فعالیت ها از گردشگری، انرژی های نو، هوشمندسازی بنادر، حمل ونقل ترکیبی، صنایع فراساحل و حتی امنیت غذایی را شامل می شود. در چنین ساختاری، شرکت های دانش بنیان نقش کلیدی در کاهش وابستگی، افزایش بهره وری و توسعه فناوری های پیچیده دریایی دارند.ظرفیت های واقعی شرکت های فناور را به تصمیم گیران ملی معرفی کرد.
برگزاری رویداد ملی نمایشگاه توانمندی های دانش بنیان اقتصاددریامحور در عمل امکان شبکه سازی بین دانش بنیان ها و صنایع مختلف را فراهم ساخت. همچنین به مطرح شدن نیازهای فناورانه کشور در حوزه دریا را به صورت روشن و عملیاتی کمک کرد. به اعتقاد کارشناسان برگزاری این نمایشگاه در عمل می تواند مسیر ورود فناوری های نوآورانه به پروژه های بزرگ ملی را تسهیل کند. همچنین می توان گفت که یکی از دستاوردهای مهم این رویداد آن بود که قابلیت های پراکنده و بعضاً ناشناخته شرکت های جوان و نوآور، در قالب یک تصویر کلان و منسجم دیده شد؛ مسئله ای که می تواند بر برنامه ریزی آینده اقتصاد دریامحور کشور اثر قابل توجهی بگذارد.
اهمیت برگزاری نمایشگاه چه بود؟
با توجه به نیاز روزافزون کشور به توسعه پایدار دریایی، ارتقای فناوری در بنادر، توسعه آبزی پروری و افزایش توان رقابتی صنایع دریایی، آغاز به کار نمایشگاه ملی توانمندی های دانش بنیان اقتصاد دریامحور تنها یک رویداد نمایشگاهی نیست، بلکه گامی عملی برای پیوند فناوری و نیازهای واقعی اقتصاد دریاست. به نظر می رسد در صورت حرکت صحیح این رویداد، این نمایشگاه می تواند در صورت حمایت مستمر و پیگیری دقیق خروجی ها، نقش موثری در کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری، توسعه صادرات و تقویت اقتصاد دانش بنیان در حوزه دریایی ایفا کند.
برگزاری این نمایشگاه در شرایطی صورت گرفته که اقتصاد دریا یکی از مزیت های راهبردی ایران به شمار می رود؛ مزیتی که به گفته کارشناسان، هنوز تنها بخش محدودی از آن بالفعل شده است. ایران با بیش از ۵۸۰۰کیلومتر خط ساحلی، دسترسی به خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر و ظرفیت های بی نظیر در حوزه حمل ونقل، شیلات، انرژی و گردشگری دریایی، نیازمند یک نقشه راه فناورانه عملیاتی است. نمایشگاه امسال تلاش می کند نشان دهد راه حل بسیاری از چالش ها اکنون در دست شرکت های دانش بنیان است.
حضور شرکت هایی که محصولات آن ها کاربرد عملی دارد و تنها در حد نمونه آزمایشگاهی یا طرح روی کاغذ نیست، از نکات دارای اهمیت برگزاری این نمایشگاه ملی است. در میان محصولات معرفی و عرضه شده شرکت های دانش بنیان دریایی کشور، سامانه های هوشمندسازی بنادر و مدیریت ترافیک دریایی، پهپادهای پایش سواحل، تجهیزات ناوبری، فناوری های پرورش ماهی در قفس، شناورهای سبک بومی سازی شده و سامانه های پایش آلودگی دریا که تمامی آن ها توسط مجموعه های توانمند داخلی اجرایی شده، وجود دارد و این مهم نشان می دهد که بخش دانش بنیان کشور وارد فاز تجاری سازی دریاپایه شده است.
تمرکز بر کاربرد به جای نمایش
برخلاف بسیاری از نمایشگاه های عمومی و یا صرفاً تبلیغاتی، در این رویداد تمرکز اصلی بر معرفی دستاوردهای قابل استفاده و آماده ورود به زنجیره ارزش صنایع دریایی بود. بخش عمده ای از غرفه های فعال در این نمایش به معرفی محصولاتی اختصاص داشت که از مرحله نمونه سازی عبور کرده و وارد فاز بهره برداری شده اند. در این نمایشگاه مجموعه های مختلفی از تجهیزات دریایی پیشرفته، سامانه های پایش محیط زیست دریا، فناوری های حمل ونقل دریایی، هوشمندسازی بنادر و سامانه های ایمنی و جست وجو و نجات برای علاقه مندان و مجموعه های مختلف دولتی و حاکمیتی مرتبط با اقتصاد دریامحور به نمایش گذاشته شد.
با این حال براساس نظرات مطرح شده از سوی بازدیدکنندگان و حاضرین در نمایشگاه توانمندی های دانش بنیان اقتصاد دریامحور، این رویداد ملی نه فقط محل ارائه محصول، بلکه فرصتی برای مذاکره مستقیم با سازمان های بندری، کشتیرانی، شیلات، نفت و گاز دریایی و نیز نیروهای عملیاتی دریا بود. این ویژگی با استقبال جدی صنعت همراه شد و بسیاری از غرفه داران از شکل گیری مذاکرات «واقعی» خبر دادند.
برخلاف رویدادهای پراکنده، در این نمایشگاه دستگاه های اصلی کشور، (سازمان بنادر و دریانوردی تا نیروی دریایی ارتش و سپاه، سازمان اقیانوس شناسی، شیلات ایران و سازمان محیط زیست) حضور منظم و برنامه دار داشتند. این مدل حضور، مسیر انتقال نیازها از سطح حاکمیت به بخش فناور را شفاف تر کرد.
یکی از نقاط قوت این نمایشگاه در مقایسه با رویدادهای مشابه حوزه دریا، رویکرد کاملاً پروژه محور و تقاضامحور آن بود. در اینجا، شرکت های دانش بنیان نه تنها محصولات خود را به نمایش گذاشتند، بلکه مستقیماً با نیازهای واقعی دستگاه های حاکمیتی مانند سازمان بنادر و دریانوردی، وزارت نفت، شیلات و نیروهای مسلح مواجه شدند. این تعامل مستقیم، زمینه ساز شکل گیری قراردادهای واقعی، انتقال فناوری و حتی پروژه های مشترک شد؛ چیزی که در بسیاری از نمایشگاه های پیشین کمتر دیده می شد و اغلب به معرفی کلی محدود می ماند.
یکپارچه سازی دانش بنیان های دریایی
معرفی توانمندی های دانش بنیان دریایی در این رویداد، اهمیت راهبردی خود را در بخش های مختلف اقتصاد کشور نشان داد. از هوشمندسازی بنادر و کاهش معطلی های لجستیکی گرفته تا توسعه شناورهای برقی، فناوری های پایش محیط زیست دریایی، زیست فناوری آبزیان و سیستم های امنیت سایبری فراساحلی، این دستاوردها می توانند به کاهش وابستگی به واردات، افزایش بهره وری در زنجیره تأمین انرژی، تقویت امنیت غذایی از طریق شیلات پیشرفته و حتی توسعه گردشگری دریایی کمک کنند.
علی عبدالعلی زاده، نماینده رئیس جمهور در هماهنگی اجرای سیاست های کلی توسعه دریامحور، در مراسم آغاز به کار این نمایشگاه بر ضرورت گذار از اقتصاد نفت محور به دریاپایه تأکید کرد و گفت که چنین رویدادهایی بهترین مکان برای اتصال نیازهای حاکمیتی با راه حل های داخلی است.
همچنین فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در روز پایانی این نمایشگاه بر ضرورت توسعه بازار فناوری های بومی، به ویژه در بخش های زیرساختی و حوزه دریایی، تاکید کرد. او گفت که شناسایی و تقویت حلقه های تولید و عرضه محصولات دانش بنیان، در زمینه های مختلف اقتصاد دریامحور، می تواند به پایداری اقتصاد کشور و کاهش وابستگی کمک کند.
مهاجرانی گسترش فعالیت واحدهای فناور در مناطق ساحلی کشور را یکی از مسیرهای کلیدی برای پیشبرد نوآوری در اقتصاد دانست و از تلاش مجموعه های فعال در معرفی ظرفیت های دانش بنیان دریایی قدردانی کرد. وی افزود: روند تجاری سازی و ورود محصولات فناورانه به بازار، باید با سرعت و دقت بیشتری دنبال شود تا جایگاه تولیدات داخلی در برابر نمونه های خارجی تثبیت شود.
حمایت های معاون علمی، فناوری و دانش بنیان رئیس جمهور از شرکت های دانش بنیان دریایی کشور را خراسانچی، دبیر برنامه ملی توسعه اقتصاد دریامحور اعلام کرد که فراتر از کمک مالی است و شامل توسعه زنجیره های کامل ارزش، پیوند شرکت های بزرگ با استارت آپ ها و حتی هوشمندسازی پایلوت بنادر می شود.
این رویکرد یکپارچه، زمینه ساز تدوین سیاست های مبتنی بر داده و دانش واقعی شده و می تواند از تکرار پروژه های موازی یا ناکارآمد جلوگیری کند. حضور یکپارچه شرکت های دانش بنیان زیر چتر حمایتی معاونت علمی ریاست جمهوری، مزیت دیگری بود که به ایجاد حکمرانی واحد و علمی در حوزه دریا کمک می کند. در حال حاضر، فعالیت های دریایی کشور میان دستگاه های متعدد پراکنده است و این پراکندگی گاهی مانع هم افزایی می شود. اما حمایت متمرکز معاونت علمی، از تسهیلات مالیاتی و اعتباری گرفته تا بازارسازی و تضمین خرید امکان هماهنگی بهتر میان بازیگران را فراهم کرده است.
کارشناسان معتقدند؛ حضور یکپارچه و متمرکز شرکت های دانش بنیان زیر چتر حمایتی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، یکی دیگر از مزایای برجسته این رویداد بود که مستقیماً به ایجاد حکمرانی واحد، علمی و دانش محور در حوزه دریا کمک کرد. در حال حاضر، فعالیت های دریایی کشور میان دستگاه های متعدد پراکنده است و این پراکندگی اغلب منجر به پروژه های موازی، ناکارآمد یا فاقد هماهنگی می شود.
اهمیت راهبردی دانش بنیان های دریایی
نمایشگاه توانمندی های دانش بنیان اقتصاد دریامحور نشان داد که ایران نه تنها ظرفیت های طبیعی عظیمی در دریا دارد، بلکه با تکیه بر جوانان فناور و شرکت های دانش بنیان، می تواند این ظرفیت ها را به مزیت رقابتی پایدار تبدیل کند. برگزاری چنین رویدادهایی، گام عملی برای تحقق اقتصاد دریاپایه دانش بنیان است و نویدبخش آینده ای روشن تر در بهره برداری هوشمند و پایدار از منابع دریایی کشور می دهد.
به باور کارشناسان فناوری های ارائه و معرفی شده در نمایشگاه ملی توانمندی های دانش بنیان اقتصاد دریامحور نه تنها به کاهش وابستگی به واردات تجهیزات گران قیمت کمک می کنند، بلکه در تقویت امنیت غذایی از طریق شیلات پیشرفته، توسعه گردشگری دریایی پایدار، افزایش سهم ایران در تجارت دریایی منطقه و حتی حمایت از صنایع انرژی نقش کلیدی ایفا خواهند کرد.
نمایشگاه ملی توانمندی های دانش بنیان اقتصاد دریامحور ثابت کرد که ایران نه تنها از ظرفیت های طبیعی عظیم دریایی برخوردار است، بلکه با تکیه بر جوانان خلاق، شرکت های دانش بنیان و حمایت های هوشمندانه دولتی، می تواند این ظرفیت ها را به مزیت رقابتی پایدار و صادراتی تبدیل کند. این رویداد، گامی بلند و عملی در مسیر تحقق اقتصاد دریاپایه دانش بنیان بود و چشم انداز روشنی از آینده ای مبتنی بر فناوری، خودکفایی و توسعه پایدار ترسیم کرد. برگزاری منظم چنین رویدادهایی می تواند شتاب دهنده واقعی سیاست های کلان کشور در حوزه دریا باشد.
تقویت خودباوری ملی در حوزه دریا
اتصال نیازهای واقعی کشور با راه حل های دانش بنیان یکی از نکات دارای اهمیت ویژه برای توسعه اقتصاد دریامحور در کشور است و به نظر می رسد برگزاری چنین رویدادهایی می تواند به اجرایی شدن این برنامه ها کمک کند. همانطور که نماینده رئیس جمهور تأکید کرد، دولت باید «پشتیبان» شرکت های دانش بنیان باشد نه «کارفرما». این نمایشگاه دقیقاً محلی برای رویارویی مستقیم مدیران دولتی با جوانان فناور است تا نیازهای اولویت دار (مانند امنیت غذایی دریایی، حفاظت محیط زیست و حمل ونقل سبز) با محصولات داخلی حل شود.
موضوع کاهش وابستگی ارزی و صرفه جویی کلان نیز جزو مسائلی است که مورد توجه سیاست گذاران و مسئولان مختلف دولت قرار دارد. تجربه نمایشگاه های مشابه نیز نشان می دهد تمرکز بر فناوری های دریایی می تواند میلیاردها دلار واردات تجهیزات، شناور و محصولات دریایی را کاهش داده و همزمان صادرات دانش بنیان را افزایش دهد.
تکمیل زنجیره ارزش اقتصاد دریا نیز از دیگر اولویت های برنامه ریزی شده برای این نمایشگاه ملی است. حوزه دریا مجموعه ای گسترده از صنایع (از پرورش آبزیان تا گردشگری دریایی و انرژی های تجدیدپذیر) را دربرمی گیرد. این نمایشگاه با جهت دهی حمایت های حاکمیتی، زنجیره های ناقص را کامل کرده و شرکت های کوچک دانش بنیان را به صنایع بزرگ متصل می کند.
تقویت خودباوری ملی و امیدآفرینی اما از موضوعاتی است که شاید در ظاهر کمتر مورد توجه قرار گیرد، اما برگزاری رویدادهای ملی جهت معرفی ظرفیت ها و توانمندی های داخلی به ویژه در حوزه دانش بنیان و اقتصاد دریامحور می تواند به دستیابی این مهم کمک کند. در شرایط تحریم، نمایش صدها دستاورد واقعی دانش بنیان در حوزه ای استراتژیک مانند دریا، پیام روشنی به جامعه می دهد: ایران می تواند با تکیه بر دانش داخلی، نه تنها نیازهای خود را تأمین کند، بلکه به صادرکننده فناوری های پیشرفته دریایی در منطقه تبدیل شود.
برگزاری این نمایشگاه ملی به اعتقاد بسیاری از کارشناسان برداشتن گامی عملی برای اقتصاد مقاومتی و دانش بنیان در کشور است. این رویداد بخشی از نقشه راه معاونت علمی برای دانش بنیان کردن اقتصاد است. با توجه به اینکه بیش از ۱۰هزار شرکت دانش بنیان در کشور فعال هستند، چنین نمایشگاه های موضوعی می توانند سهم اقتصاد دانش بنیان را از تولید ناخالص داخلی به سطوح بالاتری برسانند و هزاران شغل تخصصی ایجاد کنند.
بلاگ خبری مکران آریا دریا
