دوشنبه, 25 دی 1402
زینب نورانیان خبرنگار
ادعای پربیراهی نیست اگر نام پرحاشیه‌ترین خط متروی تهران را روی خط متروی پرند بگذاریم، چرا که با وجود افتتاح و جابه‌جایی مسافر، حاشیه‌های خبری آن همچنان تمام نشده و در تازه‌ترین مورد کاشف به عمل آمده است که عجله مدیران شهری و دولتی برای «بریدن روبان» ممکن است منجر به فاجعه انسانی در این خط شود!
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری ترابران، حاشیه‌های متروی تهران-پرند از روزی که کلنگش به زمین خورد آغاز شد و همچنان با وجود گذشت حدود دو ماه از افتتاح آن همچنان ادامه دارد. به‌تازگی خبری منتشر شده که قطار خط پرند-تهران بدون سیستم ATP (سامانه کنترل اتوماتیک) در حال فعالیت است و خطر خروج قطار از ریل جان مسافران را تهدید می‌کند!
سامانه کنترل اتوماتیک قطار دارای کاربردهایی را همچون نظارت بر درهای قطار، کنترل سرعت و جلوگیری از برخورد قطارها با یکدیگر دارد. هرچند در خط متروی پرند صرفاً یک قطار رفت‌وآمد می‌کند و امکان برخورد وجود ندارد، اما همچنان احتمال خروج قطار از ریل و بروز فاجعه منتفی نیست.
سعید قصابیان، کارشناس حملونقل ریلی نیز در گفت‌وگو با ترابران به همین نکته اشاره می‌کند و می‌گوید: «سامانه کنترل اتوماتیک قطار (ATP) از قطار محافظت و ایمنی و سلامت مسافران را تأمین می‌کند. کار سیستم کنترل اتوماتیک قطار این‌گونه است که اگر لکوموتیوران از سرعت مجاز تجاوز کرد، این سیستم خودبه‌خود ترمز می‌کند و نمی‌گذارد راننده از سرعت تعیین شده تخطی کند. البته در خط متروی پرند که به‌تازگی افتتاح شده سرعت قطارها پایین است و بعید است اتفاقی بیفتد و خطری مسافران را تهدید کند اما با این حال بر اساس قانون و استانداردهای جهانی و بین‌المللی به قطارهای‌ی که به این سیستم مجهز نیستند، اجازه تردد داده نمی‌شود.»
سامانه کنترل اتوماتیک در قطارهای برون‌شهری هم نصب نیست
او با تأکید بر اینکه اهمیت نصب سامانه کنترل اتوماتیک قطار بسیار بالاست و قاعدتاً قطارها نباید بدون نصب این سیستم اجازه تردد داشته‌باشند به اتفاقی عجیب در خطوط ریلی برون‌شهری اشاره می‌کند و می‌گوید: «نکته قابل تاملی که وجود دارد این است که در برخی از قطارهای برون شهری هم این سامانه یا نصب نیست یا خاموش است! مثلاً در حادثه ریلی شاهرود که منجر به استعفای مدیرکل راه‌آهن شد، سیستم کنترل اتوماتیک قطار بسیار خطا می‌داد و اپراتور شاهرود این سیستم را خاموش کرده بود و نهایت شاهد بودیم که چه فاجعه‌ای رخ داد.»
قصابیان اضافه می‌کند: «فاجعه دیگری که اتفاق افتاده این است که از چند سال گذشته تا به امروز که وزارت راه خطوط ریلی را تحویل راه‌آهن می‌دهد، سیستم کنترل اتوماتیک را نصب نمی‌کند؛ این یعنی احتمال فاجعه در خطوط بین‌شهری بیشتر از خطوط درون‌شهری است.»
قطارها را با سلام و صلوات راهی می‌کنیم
این کارشناس ریلی می‌گوید: «مثلاً خط قزوین به رشت یا شیراز، اصفهان و همدان و خطوطی که در سال‌های اخیر به بهره‌برداری رسیده‌اند، سیستم سیگنالینگ ندارند. می‌توان مدعی شد که مدیریت قطارهای برون‌شهری رها شده است و قطارها را باید با سلام و صلوات راهی کنیم.»
او با بیان اینکه استاندارها در حوزه قطارهای درون‌شهری بالاتر است، می‌گوید: «در سایر خط‌های مترو سامانه کنترل هوشمند نصب و ارتباط بین قطار و ایستگاه برقرار است و اگر راننده قطار از سرعت مجاز تجاوز کند، قطار به‌صورت اتوماتیک ترمز می‌کند. طبق اخبار فقط در خط پرند این سیستم نصب نیست و البته جای تعجب هم ندارد چون وقتی از دو خط، تنها یکی از خطوط ساخته و تحویل داده‌می‌شود باید انتظار داشت که نواقص زیاد باشد و مسائل مربوط به ایمنی هم ضعف داشته‌باشد.»
قصابیان در پایان تأکید می‌کند: «آقایان عادت بدی پیدا کرده‌اند که می‌گویند پروژه ناتمام راه بیفتد بعداً آن را کامل می‌کنیم؛ همین می‌شود که فاجعه به بار می‌آید. آقایان عجله دارند که روبان قیچی کنند، حتی به قیمت ناقص تحویل دادن پروژه!»
